 |
| Thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến không phải kê khai, tính thuế GTGT nhưng được khấu trừ thuế GTGT đầu vào. |
Dự thảo Luật quy định không phải kê khai, tính nộp thuế giá trị gia tăng (GTGT) nhưng được khấu trừ thuế GTGT đầu vào đối với sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường mua bán ở khâu thương mại.
Với quy định này, doanh nghiệp không phải trả thuế GTGT 5% đầu vào đối với hàng hóa là các sản phẩm nông nghiệp mua bán ở khâu thương mại, khắc phục tình trạng số thuế GTGT thu rồi lại hoàn thuế cho những mặt hàng mà phần lớn sản lượng sản xuất ra được dành để xuất khẩu (như cá da trơn, hồ tiêu, cà phê…), giúp giảm áp lực tài chính và tăng hiệu quả kinh doanh cho doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, Dự thảo Luật sửa đổi quy định về chính sách thuế GTGT áp dụng đối với sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường được sử dụng làm thức ăn chăn nuôi để thực hiện theo quy định của pháp luật về thức ăn chăn nuôi.
Theo đó, cơ sở sản xuất kinh doanh thức ăn chăn nuôi không phải trả thuế GTGT 5%, qua đó, giảm được chi phí sản xuất, tăng khả năng cạnh tranh với sản phẩm thức ăn chăn nuôi nhập khẩu.
Bộ Tài chính cũng đề xuất bỏ quy định người mua chỉ được hoàn thuế khi người bán đã kê khai, nộp thuế. Điều này sẽ góp phần rút ngắn thời gian hoàn thuế, việc hoàn thuế đối với cơ sở xuất khẩu được thực hiện theo quy định mà không phải chờ, xác định được là người bán đã kê khai, nộp thuế.
Trước đó, Bộ Tài chính nhận được kiến nghị của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các hiệp hội ngành hàng, doanh nghiệp phản ánh vướng mắc về chính sách thuế GTGT, đặc biệt là đối với lĩnh vực nông nghiệp, thức ăn chăn nuôi, điều kiện hoàn thuế.
Theo đó, doanh nghiệp phải trả thuế GTGT 5% đầu vào đối với hàng hóa là các sản phẩm nông nghiệp mua bán ở khâu thương mại. Số thuế GTGT thu rồi lại hoàn thuế cho những mặt hàng mà phần lớn sản lượng sản xuất ra được dành để xuất khẩu (như cá da trơn, hồ tiêu, cà phê…) dẫn đến lãng phí thời gian và đọng vốn của doanh nghiệp, trong khi các tổ chức tín dụng không giải ngân phần thuế này khi cấp vốn lưu động, gây áp lực tài chính và giảm hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Theo số liệu ước tính của một số ngành trong lĩnh vực nông nghiệp, trong 6 tháng cuối năm 2025, số thuế GTGT 5% mà Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam phải nộp khoảng 5.000 tỷ đồng, Hiệp hội Lương thực Việt Nam khoảng 2.016 tỷ đồng, Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam khoảng 2.162 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, quy định pháp luật hiện hành cũng dẫn đến sự phân biệt đối xử giữa nông sản, thủy sản sản xuất trong nước và nông sản, thủy sản nhập khẩu do nông sản, thủy sản nhập khẩu không chịu thuế GTGT khi nhập khẩu vào Việt Nam.
Về lĩnh vực thức ăn chăn nuôi, do thức ăn chăn nuôi thuộc đối tượng không chịu thuế nên không được khấu trừ, không được hoàn thuế GTGT đầu vào, dẫn đến doanh nghiệp sản xuất thức ăn chăn nuôi bị tăng chi phí dẫn đến phải tăng giá bán, khiến người chăn nuôi bị ảnh hưởng. Bên cạnh đó, quy định này chưa đảm bảo công bằng và có thể làm giảm khả năng cạnh tranh với sản phẩm thức ăn chăn nuôi nhập khẩu do thức ăn chăn nuôi nhập khẩu không chịu thuế GTGT.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng gặp vướng mắc khi thực hiện Luật Thuế GTGT hiện hành là về điều kiện hoàn thuế. Luật Thuế GTGT hiện hành quy định người mua chỉ được hoàn thuế khi người bán đã kê khai, nộp thuế đã dẫn đến thực tế là các doanh nghiệp khi xuất khẩu được hoàn thuế GTGT đầu vào, nhưng lại bị chậm do phải chờ xác định người bán hàng cho mình kê khai, nộp thuế. Quy định này gây khó khăn và rủi ro cho doanh nghiệp đề nghị hoàn thuế bởi họ không có công cụ pháp lý hay kỹ thuật để kiểm tra tình trạng tuân thủ thuế của người bán tại thời điểm lập hồ sơ hoàn thuế. Quy định này cũng được phản ánh là chưa phù hợp với nghĩa vụ chịu trách nhiệm của từng chủ thể, do người mua và người bán là các chủ thể khác nhau và phải chịu trách nhiệm riêng rẽ, độc lập với nhau.
