 |
| Ảnh minh họa |
Danh mục thuốc BHYT chưa bắt kịp tiến bộ dược học
Theo Bộ Y tế, Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có phạm vi thuốc được Quỹ BHYT chi trả khá đầy đủ và toàn diện so với mức phí người dân đóng. Năm 2022, Bộ Y tế ban hành Thông tư 20/2022/TT-BYT quy định danh mục thuốc hóa dược và sinh phẩm được BHYT chi trả gồm 1.037 hoạt chất thuộc 27 nhóm lớn, 59 thuốc phóng xạ và chất đánh dấu. Trong số này có 76 hoạt chất thuộc nhóm điều trị ung thư và điều hòa miễn dịch. Danh mục được xây dựng theo tên hoạt chất, không giới hạn về dạng bào chế hay tên thương mại, từ đó giúp mở rộng số lượng thuốc thành phẩm được BHYT thanh toán trên thực tế. BHYT cũng chi trả 229 thuốc đông y, dược liệu và 349 vị thuốc cổ truyền, được áp dụng thống nhất ở mọi tuyến khám chữa bệnh, kể cả tuyến huyện.
Tuy vậy, theo phản ánh của nhiều bệnh viện tuyến cuối, hiện nay, các thuốc sinh học, thuốc điều trị ung thư thế hệ mới, thuốc điều trị bệnh hiếm, thuốc công nghệ gen - tế bào, thuốc miễn dịch có hiệu quả vượt trội trong điều trị nhưng chi phí cao, chưa có tên trong Danh mục BHYT chi trả. Bệnh nhân muốn dùng phải tự túc mua. Một số loại được BHYT chi trả, nhưng ở mức thấp. Việc chậm cập nhật danh mục thuốc BHYT chi trả khiến khả năng tiếp cận thuốc mới có hiệu quả cao hơn của người bệnh bị hạn chế.
Thực tế trên đã được phản ánh trong một số diễn đàn. Đơn cửa, trong kiến nghị gửi tới sau kỳ họp Quốc hội gần đây, cử tri tỉnh Thanh Hóa đề nghị Chính phủ chỉ đạo các ngành liên quan nghiên cứu tăng định mức chi trả và đa dạng danh mục thuốc, đáp ứng tốt hơn nhu cầu khám, điều trị bằng thẻ BHYT của người dân. Tại Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam mới đây, một số chuyên gia, doanh nghiệp tiếp tục kiến nghị về nội dung này. Ông Denzel Eades, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Anh cho rằng, việc đơn giản hóa quy trình quản lý, triển khai Luật Dược 2024, mở rộng cơ chế chi trả BHYT là yếu tố then chốt để đảm bảo mọi người dân đều được tiếp cận các liệu pháp điều trị tiên tiến.
Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham), ông Bruno Jaspaert thì đề nghị, Việt Nam sớm hoàn thiện thể chế để đưa thuốc tiên tiến vào danh mục chi trả BHYT, đảm bảo bệnh nhân Việt Nam được hưởng lợi từ những tiến bộ y tế mới nhất mà không bị chậm trễ so với thế giới trong tiếp cận công nghệ điều trị.
Ông Mark Gillin, Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ tại Việt Nam (AmCham Việt Nam) cho rằng, từ năm 2018 đến nay, việc cập nhật Danh mục thuốc được Quỹ BHYT chi trả chưa được rà soát toàn diện, trong khi mỗi năm thế giới có hàng chục loại thuốc mới được phê duyệt. Việc cập nhật chậm khiến bệnh nhân khó tiếp cận thuốc tiên tiến. Trong bối cảnh già hoá dân số tại Việt Nam đang tăng nhanh, nhu cầu chăm sóc sức khoẻ lớn và mức sống ngày càng cao hơn, không ít người dân đã lựa chọn ra nước ngoài điều trị.
Chủ tịch AmCham Việt Nam khuyến nghị, Việt Nam nên thành lập Quỹ Phòng chống dịch bệnh nhằm xây dựng nguồn tài chính bền vững cho các chiến lược y tế dài hạn; phát triển BHYT bổ sung và các chương trình hỗ trợ bệnh nhân có thể mở rộng khả năng tiếp cận dịch vụ điều trị chất lượng, đặc biệt cho các nhóm dân cư yếu thế, dễ bị tổn thương.
Xây dựng Thông tư mới, thay thế Thông tư số 20/2022/TT-BYT
Chia sẻ với những phản ánh và đề xuất nêu trên, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, Bộ đang xây dựng Thông tư mới thay thế Thông tư số 20/2022/TT-BYT, với mục tiêu mở rộng và cập nhật Danh mục thuốc hóa dược, sinh phẩm, thuốc phóng xạ và chất đánh dấu thuộc phạm vi chi trả của BHYT, góp phần đảm bảo tốt hơn quyền lợi của người tham gia.
Theo tìm hiểu, Dự thảo Thông tư đang được xây dựng trên cơ sở Thông tư số 37/2024/TT-BYT ngày 16/11/2024 quy định về nguyên tắc, tiêu chí xây dựng và cập nhật danh mục thuốc, tỷ lệ và điều kiện thanh toán, có hiệu lực từ ngày 01/01/2025. Bộ Y tế đang và sẽ tập trung rà soát, cập nhật quy định sử dụng thuốc theo hạng bệnh viện, tuyến chuyên môn kỹ thuật để phù hợp với cấp chuyên môn kỹ thuật theo quy định tại Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023. Đồng thời, Bộ đang rà soát các thuốc trong Danh mục của Thông tư 20/2022/TT-BYT để xem xét điều chỉnh với dự kiến sẽ bổ sung một số thuốc mới có hồ sơ đầy đủ, đảm bảo chất lượng, đáp ứng các tiêu chí tại Thông tư số 37/2024/TT-BYT, trong đó ưu tiên xem xét đối với thuốc có tính chi phí - hiệu quả cao.
Để hoàn thiện dự thảo Thông tư, mới đây, Bộ Y tế gửi Công văn số 6788/BYT-BH đề nghị các bộ, ngành, địa phương, các doanh nghiệp, hiệp hội ngành nghề (Tổng hội Y học Việt Nam, Hiệp hội Bệnh viện tư nhân Việt Nam, Hiệp hội Doanh nghiệp Dược Việt Nam, Tiểu ban Dược phẩm - Pharma Group thuộc Eurocham) báo cáo quá trình tổ chức triển khai, đánh giá việc thực hiện Thông tư 20/2022/TT-BYT và Thông tư 37/2024/TT-BYT. Ở diễn biến khác, Bộ Y tế cũng mới ban hành Thông tư số 40/2025/TT-BYT sửa đổi Thông tư 07/2024/TT-BYT về đấu thầu thuốc, nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các bệnh viện mua sắm thuốc, trong đó có sử dụng nguồn vốn từ Quỹ BHYT.
