|
| Ảnh Internet |
Hiện Bộ Công Thương cấp phép cho 27 DN kinh doanh xăng dầu đầu mối, trong đó có 3 DN chỉ kinh doanh nhiên liệu bay. Trên thực tế, các điều kiện kinh doanh tại Nghị định 83 khá khắt khe nên chỉ một số ít thương nhân có tiềm lực tài chính mạnh mới có thể tham gia thị trường. Theo VCCI, đây là một nguy cơ khiến thị trường xăng dầu có thể bị lũng đoạn.
Do đó, VCCI đề nghị Tổng cục Hải quan bỏ "hạn mức tối thiểu nhập khẩu xăng dầu hàng năm do Bộ Công Thương phân giao. Về tính minh bạch, Nghị định 83 cũng như Thông tư 38/2014/TT-BCT không quy định về các tiêu chí để cơ quan nhà nước quyết định hạn mức cho thương nhân. Điều này khiến cho quy trình trở nên thiếu minh bạch và tạo ra dư địa cho tình trạng phân biệt đối xử giữa các DN nhập khẩu xăng dầu", VCCI nhấn mạnh.
Ép buộc hạn mức làm khó DN
Quy định tại Khoản 2 Điều 33 Nghị định 83 chỉ rõ: Trên cơ sở nhu cầu định hướng về xăng dầu nhập khẩu, thực tế tiêu thụ nội địa năm trước liền kề và đăng ký của thương nhân, Bộ Công Thương giao hạn mức nhập khẩu tối thiểu phục vụ tiêu thụ nội địa cả năm theo cơ cấu chủng loại cho từng thương nhân có giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu để làm thủ tục nhập khẩu với cơ quan hải quan.
Dựa trên mức giao tối thiểu của Bộ Công Thương, nhu cầu của thị trường, thương nhân kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu quyết định khối lượng xăng dầu nhập khẩu các loại và thực hiện đăng ký hạn mức tối thiểu nhập khẩu xăng dầu với Bộ Công Thương (Điều 34).
VCCI cho rằng, phương thức quản lý bằng mệnh lệnh hành chính có thể thích hợp trong bối cảnh trước đây, khi số lượng đầu mối xăng dầu hạn chế, và thị trường luôn hiện hữu nguy cơ thiếu hụt nguồn cung nếu các DN này cố ý nhập khẩu ít để tạo sự khan hiếm.
Giới hạn quyền tự chủ
Trong bối cảnh hiện nay, khi quyền nhập khẩu xăng dầu về nguyên tắc đã được mở cho bất kỳ DN nào đáp ứng các điều kiện để được cấp phép nhập khẩu xăng dầu, và các DN này phải tuân thủ pháp luật cạnh tranh, lo ngại về tình trạng độc quyền gây thiếu hụt nguồn cung là không thỏa đáng và hoàn toàn không thể là căn cứ để sử dụng biện pháp can thiệp quá sâu vào quyền tự chủ kinh doanh của DN, nhất là trong việc xác định số lượng hàng hóa mua vào.
Nói cách khác, nguồn cung xăng dầu sẽ do quy luật của thị trường quyết định.
VCCI cho rằng, phải giảm bớt các điều kiện kinh doanh để nhiều chủ thể kinh doanh có thể tham gia vào hoạt động nhập khẩu xăng dầu, qua đó bảo đảm nguồn cung trên thị trường. Song song với đó, phải sử dụng triệt để công cụ quản lý cạnh tranh (pháp luật cạnh tranh) để kiểm soát hoạt động của các DN này.
