|
| Hồ sơ mời thầu nhiều gói thầu xây lắp quy mô nhỏ tại huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi có yêu cầu quá cao so với tính chất gói thầu. Ảnh minh họa: Nhã Chi |
UBND xã Nghĩa Lâm (Chủ đầu tư) đang đấu thầu rộng rãi lựa chọn nhà thầu thực hiện Gói thầu số 5 Thi công xây dựng thuộc Dự án Kiên cố hóa kênh NVC6-2, xã Nghĩa Lâm. Gói thầu có giá dự toán 2,512 tỷ đồng, loại công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn, cấp IV. Theo phản ánh của nhà thầu, HSMT xuất hiện nhiều tiêu chí không phù hợp với quy mô, tính chất của Gói thầu. Theo đó, HSMT yêu cầu nhà thầu tham dự phải có chứng chỉ năng lực hoạt động thi công xây dựng công trình thủy lợi hạng III trở lên. Đồng thời, HSMT yêu cầu các vị trí nhân sự chủ chốt (chỉ huy trưởng; cán bộ phụ trách kỹ thuật thi công; cán bộ phụ trách hoàn công thanh quyết toán công trình; cán bộ cấp thoát nước) đáp ứng chứng chỉ năng lực hoạt động trong lĩnh vực tương ứng từ hạng III trở lên.
Tại tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật, HSMT quy định, đối với vật tư, vật liệu (xi măng, sắt, đất đắp cấp 3, cát, đá, ống nhựa...), bên cạnh hợp đồng nguyên tắc với đơn vị sản xuất/mua bán/khai thác, nhà thầu còn phải đề xuất kèm theo giấy đăng ký kinh doanh của đơn vị cung ứng; chứng nhận/chứng chỉ chất lượng sản phẩm; giấy phép khai thác mỏ của đơn vị cung cấp đất đối với đất đắp còn thời hạn đến thời điểm đóng thầu; báo cáo kết quả thăm dò khoáng sản mỏ đất. Trường hợp thiếu một trong các giấy tờ trên, nhà thầu bị đánh giá không đạt.
Bên cạnh đó, HSMT cũng bắt buộc nhà thầu phải có biên bản xác nhận của chủ đầu tư về khảo sát hiện trường. Đồng thời, có kế hoạch phòng chống dịch Covid-19 khi tổ chức thi công (trong đó thể hiện trách nhiệm của nhà thầu; trách nhiệm của người lao động; kế hoạch phòng, chống dịch Covid-19; điều kiện an toàn để thi công xây dựng).
Theo kế hoạch, Gói thầu sẽ được mở thầu vào ngày 23/5/2022.
Mở rộng khảo sát cho thấy, tình trạng HSMT có những tiêu chí bất cập được ghi nhận khá phổ biến tại các gói thầu xây lắp tương tự trên địa bàn huyện Tư Nghĩa. Có thể kể đến Gói thầu số 4 Thi công xây dựng thuộc Dự án Đường từ Tân Nghĩa đến giáp đường Nghĩa Hòa - Nghĩa Thương (dự toán 2,542 tỷ đồng), do UBND xã Nghĩa Thương làm chủ đầu tư. Theo đó, HSMT quy định, để chứng minh tư cách hợp lệ, bên cạnh nghĩa vụ nộp thuế, nhà thầu còn phải chứng minh có giấy xác nhận của cơ quan bảo hiểm xã hội về việc nhà thầu đã hoàn thành đóng bảo hiểm, không nợ bảo hiểm xã hội đến ngày 20/3/2022. Bên cạnh đó, HSMT cũng nêu loạt tiêu chuẩn kỹ thuật bất cập tương tự như tại gói thầu nêu trên.
Về nhân sự, HSMT yêu cầu nhà thầu đề xuất tối thiểu 21 công nhân, có chứng nhận hoặc chứng chỉ đào tạo nghề hoặc trung cấp nghề; có giấy chứng nhận huấn luyện an toàn lao động, vệ sinh lao động hoặc thẻ an toàn lao động (còn hiệu lực).
Theo kết quả lựa chọn nhà thầu được Chủ đầu tư phê duyệt ngày 4/5/2022, nhà thầu duy nhất tham dự và trúng thầu là Công ty TNHH Tân Sinh, giá trúng thầu 2,538 tỷ đồng, giảm giá 4 triệu đồng sau đấu thầu.
Chung tình trạng hạn chế cạnh tranh như trên, Gói thầu số 5 Thi công xây dựng thuộc Dự án Đường Bàu Giang - Nghĩa Hành (đoạn qua thôn Tân Hội, xã Nghĩa Trung) có giá dự toán 3,406 tỷ đồng, do UBND xã Nghĩa Trung làm chủ đầu tư vừa được mở thầu ngày 9/5/2022, với sự tham dự của duy nhất Công ty TNHH MTV Thương mại và Xây dựng Ánh Quang (giá dự thầu 3,405 tỷ đồng).
Tại những gói thầu này, với lý do lựa chọn nhà thầu có năng lực, kinh nghiệm tốt đáp ứng tiến độ, chất lượng công trình, các chủ đầu tư luôn giữ quan điểm bảo lưu tiêu chí tại HSMT.
Trong khi đó, một chuyên gia về đấu thầu cho rằng, đối với các gói thầu quy mô nhỏ, không đòi hỏi cao về mặt kỹ thuật, thì việc HSMT xây dựng hàng loạt tiêu chuẩn đánh giá không cần thiết, thực chất là làm khó nhà thầu. Để xảy ra tình trạng này, trách nhiệm thuộc về chủ đầu tư/bên mời thầu. Bên cạnh đó, phải kể đến vai trò của tư vấn thẩm định HSMT. Theo đó, đơn vị thẩm định phải độc lập, khách quan thì mới giúp loại bỏ khỏi HSMT những yếu tố làm triệt tiêu tính cạnh tranh.
