Đấu thầu dịch vụ vệ sinh công nghiệp: Tái diễn hành vi hạn chế cạnh tranh

(BĐT) - Thời gian qua, nhiều gói thầu cung ứng dịch vụ, đặc biệt tại các cơ sở y tế, ghi nhận tình trạng hồ sơ mời thầu (HSMT) đưa vào các tiêu chuẩn đánh giá liên quan đến năng lực, kinh nghiệm chưa phù hợp với quy định của pháp luật về đấu thầu. Những bất cập này đã nhiều lần được nhà thầu phản ánh, kiến nghị, song vẫn tiếp diễn.

Ảnh chỉ mang tính minh họa: Internet
Ảnh chỉ mang tính minh họa: Internet

Từ ngày 13/8 đến ngày 13/9/2025, Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu (Vĩnh Long) phát hành HSMT Gói thầu Cung cấp dịch vụ vệ sinh công nghiệp của Bệnh viện năm 2025 - 2027 (giá gói thầu 25,442 tỷ đồng). Kiến nghị đến Chủ đầu tư, một số nhà thầu cho rằng, điều kiện về nhân sự được quy định tại HSMT đang được tiêu chuẩn hóa cao, không phù hợp với khả năng đáp ứng của số đông các nhà thầu, đồng thời, chưa phù hợp với các quy định liên quan.

Cụ thể, đối với vị trí cán bộ quản lý, cán bộ giám sát, HSMT yêu cầu loạt bằng cấp, chứng chỉ gồm: giấy chứng nhận quản lý chất lượng cho hoạt động giám sát và đánh giá công tác vệ sinh trong môi trường bệnh viện; giấy chứng nhận vệ sinh công nghiệp trong bệnh viện; giấy chứng nhận kiến thức, kỹ năng làm sạch, xử lý tình huống khẩn cấp vệ sinh trong môi trường bệnh viện; giấy chứng nhận vệ sinh môi trường bề mặt khu phẫu thuật theo Quyết định 4290/QĐ-BYT ngày 15/10/2015 của Bộ Y tế; chứng chỉ hướng dẫn kiểm soát nhiễm khuẩn, vệ sinh môi trường, quản lý chất thải và kỹ năng giao tiếp tối thiểu 5 ngày hoặc 40 tiết; giấy chứng nhận an toàn vệ sinh lao động nhóm 2; giấy chứng nhận an toàn hóa chất; giấy chứng nhận kỹ năng quản lý điều phối nhân sự theo Quyết định 6197/QĐ-BYT ngày 17/10/2016 của Bộ Y tế; giấy chứng nhận ISO 9001:2015; ISO 14001:2015; ISO 45001:2018; giấy chứng nhận thực hành tốt 5S do cơ quan có chức năng cấp.

Theo Mẫu số 5A HSMT dịch vụ phi tư vấn ban hành kèm theo Thông tư số 79/2025/TT-BTC, đối với nhân sự thực hiện dịch vụ phi tư vấn, HSMT chỉ quy định chứng chỉ/trình độ chuyên môn trong trường hợp pháp luật quản lý ngành, lĩnh vực có yêu cầu. Trong khi đó, các nhà thầu cho biết, hiện chưa có quy định pháp luật hay văn bản chuyên ngành nào bắt buộc người quản lý, giám sát vệ sinh bệnh viện phải sở hữu đầy đủ các loại chứng nhận nêu trên.

Tương tự, tại Gói thầu số 01 Cung cấp dịch vụ vệ sinh công nghiệp tòa nhà Bệnh viện đa khoa 1.000 giường năm 2025 và năm 2026 (giá gói thầu 39,972 tỷ đồng), nhiều nhà thầu cũng phản đối việc HSMT yêu cầu nhân sự chủ chốt phải có quá nhiều dạng chứng chỉ/chứng nhận gồm: giấy chứng nhận đã hoàn thành khóa huấn luyện, tập huấn: quản lý chất lượng giám sát và đánh giá dịch vụ vệ sinh trong bệnh viện; kiến thức về vệ sinh công nghiệp trong bệnh viện; kiến thức về biện pháp kiểm soát lây nhiễm và phòng ngừa dịch bệnh trong bệnh viện; kiến thức về vệ sinh môi trường bề mặt khu phẫu thuật/phòng mổ. Nhà thầu còn cho biết, HSMT yêu cầu nhân sự phải có giấy xác nhận địa phương không có tiền án, tiền sự hoặc lý lịch tư pháp, trong khi pháp luật đấu thầu hiện hành quy định rất rõ không cho phép chủ đầu tư yêu cầu lý lịch tư pháp của nhân sự trong HSMT. Gói thầu do Bệnh viện Quân y 175 làm chủ đầu tư.

Cá biệt, tại Gói thầu Thuê dịch vụ vệ sinh công nghiệp cho Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Long (giá gói thầu 12,771 tỷ đồng) còn yêu cầu nhà thầu thực hiện khảo sát hiện trường, có biên bản kèm theo được xác nhận của Chủ đầu tư, đánh giá phân tích thuận lợi, khó khăn về vị trí địa lý khi tham gia thực hiện Gói thầu. Điều kiện này được cho rằng có thể gây khó khăn, phát sinh chi phí, dẫn đến hạn chế sự tham gia của nhà thầu.

Liên quan đến tiêu chuẩn đánh giá nhân sự chủ chốt tại gói thầu dịch vụ phi tư vấn, pháp luật đấu thầu đã hướng dẫn cụ thể, nhưng thực tế cho thấy, những bất cập liên quan đến nội dung này vẫn thường xuyên tiếp diễn, là căn nguyên phát sinh khiếu nại, kiến nghị trong đấu thầu.

Theo một số nhà thầu hoạt động trong lĩnh vực vệ sinh công nghiệp, tình trạng này không chỉ làm giảm hiệu quả kinh tế mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng phục vụ người dân. Vì vậy, các cơ quan quản lý ngành cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát HSMT nhằm kịp thời chấn chỉnh những tiêu chí không phù hợp. Đồng thời, khuyến khích phản ánh, xử lý kiến nghị, tạo cơ chế tiếp nhận, xử lý nhanh chóng, minh bạch các kiến nghị của nhà thầu, bảo đảm quyền lợi chính đáng và môi trường cạnh tranh công bằng.

Kết nối đầu tư