Chậm/không công khai thông tin đấu thầu: Căn bệnh khó chữa?

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Theo báo cáo công tác đấu thầu năm 2023 của nhiều địa phương, việc chủ đầu tư/bên mời thầu không đăng tải thông tin trong đấu thầu xảy ra khá thường xuyên. Tình trạng này dường như đã trở thành “căn bệnh” nan y, ảnh hưởng đến tính cạnh tranh, minh bạch của các cuộc thầu.
Theo báo cáo công tác đấu thầu năm 2023 của nhiều địa phương, việc chủ đầu tư/bên mời thầu không đăng tải thông tin trong đấu thầu xảy ra khá thường xuyên. Ảnh chỉ mang tính minh họa: Tường Lâm
Theo báo cáo công tác đấu thầu năm 2023 của nhiều địa phương, việc chủ đầu tư/bên mời thầu không đăng tải thông tin trong đấu thầu xảy ra khá thường xuyên. Ảnh chỉ mang tính minh họa: Tường Lâm

Theo quy định pháp luật về đấu thầu hiện hành, kế hoạch lựa chọn nhà thầu phải được chủ đầu tư, bên mời thầu đăng tải lên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia trong 7 ngày làm việc, kể từ ngày phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Tương tự, kết quả lựa chọn nhà thầu cũng phải được đăng tải trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia trong vòng 7 ngày làm việc, kể từ ngày phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu. Nếu không đăng tải thông tin theo quy định, chủ đầu tư/bên mời thầu sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư (KH&ĐT) theo Nghị định số 122/2021/NĐ-CP.

Tuy nhiên, tại nhiều địa phương, việc chủ đầu tư/bên mời thầu không đăng tải thông tin trong đấu thầu gồm kế hoạch lựa chọn nhà thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu theo quy định diễn ra khá phổ biến. Đây cũng là điểm tồn tại, hạn chế được các địa phương nêu ra trong báo cáo công tác đấu thầu ở những năm trước.

UBND tỉnh An Giang cho biết, một số chủ đầu tư, bên mời thầu đăng tải thông tin trong đấu thầu (kế hoạch lựa chọn nhà thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu) chưa bảo đảm thời gian theo quy định. Trong quá trình kiểm tra, Sở KH&ĐT (được ủy quyền) đã kịp thời nhắc nhở chủ đầu tư, bên mời thầu chấn chỉnh khi phát hiện trường hợp đăng tải thông tin chưa đúng quy định. Đây là một tồn tại trong công tác đấu thầu năm 2023 của một số chủ đầu tư/bên mời thầu trên địa bàn tỉnh Bến Tre.

Sở KH&ĐT tỉnh Đồng Tháp cho biết, tồn tại, hạn chế trong công tác đấu thầu của địa phương này là một số chủ đầu tư, bên mời thầu chậm đăng kế hoạch lựa chọn nhà thầu và các gói thầu tư vấn khi thực hiện chỉ định thầu nhưng chưa có dự toán gói thầu được duyệt, đồng thời không đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu đối với các gói thầu tư vấn này.

Từ kết quả thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm và giải quyết kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của các cấp, các ngành trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk năm 2023 tại 46 đơn vị, Sở KH&ĐT tỉnh Đắk Lắk chỉ ra, một số tồn tại trong công tác lựa chọn nhà thầu tại các đơn vị được thanh, kiểm tra. Đó là không đăng tải thông tin kết quả lựa chọn nhà thầu, hồ sơ chỉ định thầu tư vấn thường không lưu trữ hồ sơ năng lực và kinh nghiệm của các nhà thầu; việc xây dựng các tiêu chí xét thầu trong hồ sơ mời thầu mang tính chủ quan, không bám sát vào yêu cầu về quy mô, tính chất và tiến độ dự án...

Kết quả rà soát của phóng viên Báo Đấu thầu cũng cho thấy, rất nhiều gói thầu lớn, quy mô hàng trăm tỷ đồng bị “quên” công khai kết quả lựa chọn nhà thầu trong một thời gian dài. Đại diện một số chủ đầu tư giải thích, việc công khai thông tin đấu thầu được giao cho nhiều người (mỗi người phụ trách một nhóm dự án nên có lúc bị quên) hoặc thuê đơn vị tư vấn làm bên mời thầu và phía tư vấn quên đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu theo quy định.

Chia sẻ với phóng viên Báo Đấu thầu, Chánh thanh tra một Sở KH&ĐT cho biết, mặc dù có quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực KH&ĐT đối với trường hợp chủ đầu tư/bên mời thầu chậm công khai thông tin đấu thầu nhưng trên thực tế, khi thanh tra, kiểm tra phát hiện nội dung này, Đoàn thanh tra chỉ đưa vào báo cáo nhắc nhở chủ đầu tư rút kinh nghiệm, chấn chỉnh công tác đấu thầu chứ không thực hiện xử phạt nội dung này theo quy định.

Trao đổi với phóng viên Báo Đấu thầu, TS. Nguyễn Việt Hùng, chuyên gia về đấu thầu cho biết, việc chậm hay không công khai thông tin đấu thầu diễn ra trên diện rộng, trong một thời gian dài chứng tỏ công tác quản lý công khai thông tin đấu thầu của các địa phương còn lỏng lẻo, chưa có giải pháp giám sát chặt, khi phát hiện vi phạm lại không xử lý nên không có sức răn đe để buộc chủ đầu tư/bên mời thầu phải thực hiện công khai đầy đủ thông tin theo quy định. Việc công khai thông tin đấu thầu đúng thời hạn là một công cụ hữu hiệu để bảo đảm tính minh bạch của các cuộc thầu, tăng cường sự phản biện của xã hội đối với công tác đấu thầu. Nếu buông lỏng và không đánh giá đúng tầm quan trọng của việc công khai thông tin đấu thầu thì sẽ tạo ra những khoảng trống làm ảnh hưởng đến tính cạnh tranh, minh bạch của các cuộc thầu.

Chuyên đề