|
| Tình trạng úng ngập cục bộ vẫn xảy ra tại khu vực nội thành Hà Nội mỗi khi mưa lớn. Ảnh: B. Châu |
Năm 2016, Hà Nội đã hoàn thành Dự án Thoát nước giai đoạn II với tổng mức đầu tư hơn 8.000 tỷ đồng, được kỳ vọng giúp phần lớn khu vực nội đô thoát khỏi tình trạng ngập lụt. Tuy nhiên, tình trạng úng ngập cục bộ vẫn xảy ra tại khu vực này.
Đối với khu vực phía Tây Thủ đô, năm 2015, Hà Nội đã khởi công Dự án Cải thiện hệ thống tiêu nước khu vực phía Tây TP. Hà Nội (Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa) với tổng mức đầu tư 7.400 tỷ đồng. Mục tiêu của Dự án là cùng với Trạm bơm Đào Nguyên (đã được xây dựng, quy mô 15 m3/s tiêu ra sông Đáy) và 2 trạm bơm sẽ xây dựng mới gồm: Liên Mạc (170 m3/s tiêu ra sông Hồng), Yên Thái (54 m3/s tiêu ra sông Đáy), đảm nhận tiêu thoát nước chủ động cho 18.652 ha đất tự nhiên của khu vực phía Tây Hà Nội thuộc lưu vực sông Nhuệ. Diện tích này bao gồm đất nằm trong đê của các quận: Cầu Giấy, Thanh Xuân, Tây Hồ, Hà Đông, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm và 2 huyện: Đan Phượng, Hoài Đức.
Đến nay, cụm công trình đầu mối Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa đã cơ bản hoàn thành. Tuy nhiên, do vướng mắc liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng thuộc quận Hà Đông nên Trạm chưa thể vận hành tối đa công suất.
Trao đổi với phóng viên Báo Đấu thầu, ông Đinh Công Sơn, Giám đốc Ban Duy tu các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN&PTNT) thuộc Sở NN&PTNT Hà Nội cho biết, Dự án Cải thiện hệ thống tiêu nước khu vực phía Tây TP. Hà Nội gồm 2 hạng mục lớn: xây dựng cụm công trình đầu mối Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa và cứng hóa kênh La Khê dẫn nước về bể hút. Đến nay, hạng mục Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa (Hà Đông) đã khánh thành hơn 2 năm và đủ điều kiện để vận hành phục vụ tiêu úng khi có mưa lớn xảy ra; nhưng trên thực tế lại hoạt động cầm chừng vì thiếu nước do hệ thống kênh dẫn nước chưa được hoàn thiện.
Ông Sơn lý giải, hạng mục cứng hóa kênh La Khê vẫn đang thi công dang dở, phải tạm dừng do không có mặt bằng. Khu vực dự án còn khoảng 592 hộ dân chưa di dời, do hầu hết là đất lấn chiếm, mức giá đền bù thấp, người dân không thể chuyển sang các khu tái định cư. Theo cam kết của UBND quận Hà Đông, tháng 9/2022 sẽ bàn giao mặt bằng để thi công tiếp. Tuy nhiên, tới ngày 16/9/2022, Ban vẫn chưa tiếp nhận thêm mặt bằng để thi công. Các đơn vị thi công đang tập trung tiêu thoát lũ cho mùa mưa năm nay, nên dự kiến nếu có đủ mặt bằng, các nhà thầu sẽ thi công trở lại vào đầu tháng 10/2022 và thời gian hoàn thành toàn bộ các hạng mục Dự án là ngày 30/6/2023.
Với một số công trình tiêu thoát nước khác, ông Chu Phú Mỹ, Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội - chủ đầu tư 2 dự án trạm bơm Yên Nghĩa và Liên Mạc thông tin, Dự án Xây dựng cụm công trình đầu mối Liên Mạc được lập năm 2013 và có chủ trương đầu tư theo loại hợp đồng BT. Tuy nhiên, sau đó phương thức đầu tư theo hợp đồng BT bị dừng nên Chủ đầu tư và Thành phố đang tìm nguồn vốn thay thế. Ông Mỹ thừa nhận, tình trạng ngập lụt ở nội thành một phần do Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa, song không phải là nguyên nhân chính; lý do là còn 2 trạm bơm (Liên Mạc, Yên Thái) chưa được xây dựng và Dự án Cải tạo, nâng cấp Trạm bơm Đào Nguyên chưa được đầu tư.
Cuối tháng 8/2022, Đoàn giám sát số 1 HĐND TP. Hà Nội đã làm việc với UBND huyện Hoài Đức về việc thực hiện các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường trong quản lý hoạt động thoát nước và xử lý nước thải. Tại buổi làm việc, ông Nguyễn Anh, Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức cho biết, trên địa bàn có 3 dự án thoát nước là Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa, Dự án Cải tạo, nâng cấp Trạm bơm Đào Nguyên và Dự án Đầu tư xây dựng Trạm bơm tiêu Yên Thái. Dự án Trạm bơm tiêu Yên Nghĩa đã hoàn thành cụm công trình đầu mối trạm bơm tiêu, song 2 dự án còn lại chưa được thực hiện.
Làm việc với Đoàn giám sát, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Thế Công cho biết, hệ thống thoát nước trên địa bàn Thành phố hiện mới chỉ hoàn chỉnh theo quy hoạch ở khu vực các sông Tô Lịch, Lừ, Sét và Kim Ngưu, diện tích 77,5 km2 (gồm các quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Hoàng Mai, Tây Hồ). Trong khi đó, hệ thống thoát nước ở khu vực phía Tây như quận Hà Đông, Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm… chưa được đầu tư xây dựng hoàn chỉnh theo quy hoạch.
Lãnh đạo Sở Xây dựng thừa nhận, các dự án đầu tư cho thoát nước chưa đáp ứng yêu cầu đô thị hóa nhanh của Thủ đô. Nhiều dự án thiếu đồng bộ giữa mạng lưới và hệ thống đấu nối gây lãng phí, hiệu quả không cao.
