Hóa giải tranh chấp, sắp khai thác thử Metro số 1

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Tại Dự án tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên), loạt gói thầu đang hoàn tất những hạng mục cuối cùng để đưa Dự án vào vận hành. Trong đó, Gói thầu CP3 (mua sắm thiết bị cơ điện, đầu máy toa xe, đường ray và bảo dưỡng) có tiến độ chậm nhất đến nay đã gỡ được nhiều vướng mắc.
Dự án tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên, TP.HCM) có chiều dài khoảng 19,7 km, tổng mức đầu tư 43,757 tỷ đồng. Ảnh: TL st
Dự án tuyến Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên, TP.HCM) có chiều dài khoảng 19,7 km, tổng mức đầu tư 43,757 tỷ đồng. Ảnh: TL st

Sẵn sàng khai thác thử toàn tuyến vào cuối tháng 12/2023

Theo báo cáo mới nhất của Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR), lũy kế tổng khối lượng thực hiện toàn Dự án đạt 96,84%. Trong đó, Gói thầu CP1a (đoạn ngầm từ ga Bến Thành đến ga Nhà hát Thành phố) đạt 99,97%; Gói thầu CP1b (đoạn ngầm từ ga Nhà hát Thành phố đến ga Ba Son) đạt 99,73%; Gói thầu CP2 (đoạn trên cao và depot) đạt 98,18%; Gói thầu CP3 (mua sắm thiết bị cơ điện, đầu máy toa xe, đường ray và bảo dưỡng) đạt 93,5%.

Theo MAUR, về nhóm thi công, các nhà thầu xây dựng đã cơ bản hoàn thành. Vướng mắc tại Gói thầu CP3 đang được Ban và nhà thầu phối hợp giải quyết theo hợp đồng. Các khác biệt về cách hiểu hợp đồng sẽ được thay thế bằng cách tư vấn ban hành 1 chỉ thị (theo điều khoản hợp đồng) để nhà thầu thi công. Các nội dung về cách hiểu, trách nhiệm, chi phí (nếu có) sẽ được giải quyết song song với tinh thần không vì các vướng mắc mà ảnh hưởng đến tiến độ thi công. Riêng hợp đồng 5 năm bảo dưỡng, sau nhiều lần chỉ đạo, nhắc nhở, đến nay nhà thầu đã trình nộp, dự kiến MAUR, nhà thầu và công ty vận hành sẽ họp ở Tokyo (Nhật Bản) đầu tháng 12/2023 về nội dung này. Gói thầu có khả năng hoàn thành vào cuối tháng 12/2023.

Đối với nhóm thử nghiệm và đánh giá an toàn, Chủ đầu tư, tư vấn và Hội đồng kiểm tra nghiệm thu công trình xây dựng nhà nước, Bộ Giao thông vận tải đã họp về kế hoạch phối hợp và nội dung đánh giá cũng như thẩm định an toàn sau này.

Riêng với nhóm đào tạo, đã đào tạo cơ bản xong lái tàu, tuyển dụng 291 nhân viên nhà ga, đang đào tạo 142 nhân viên nhà ga phụ trách an toàn, đầu tháng 12 đào tạo 149 nhân viên nhà ga phụ trách vé. Hiện Liên danh tư vấn NJPT đang đào tạo 19 nhân viên điều hành OCC (trung tâm điều khiển), 9 quản lý nhà ga.

“Các vướng mắc về vốn như Hiệp định vay VN15-P5 đã được Thủ tướng có văn bản đồng thuận về hướng tháo gỡ, Bộ Tài chính và Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) sẽ ký Hiệp định vay 4 vào giữa tháng 12/2023. Về cơ bản, năm 2023 sẽ hoàn thành thi công, nửa đầu năm 2024 sẽ tập trung vừa thử nghiệm thiết bị, vừa đào tạo, vừa khai thác thử để đánh giá an toàn, sau đó Cục Đường sắt sẽ thẩm định an toàn và nghiệm thu đưa vào sử dụng trước khi cho phép vận hành thương mại. Công tác vận hành thương mại sẽ bắt đầu vào tháng 7/2024 theo kế hoạch”, đại diện Chủ đầu tư cho biết.

Các nhà thầu chấp nhận hòa giải

Theo MAUR, Metro số 1 là dự án metro đầu tiên được triển khai tại TP.HCM nên quá trình thực hiện gặp nhiều khó khăn, thậm chí phát sinh hàng loạt tranh chấp, kiện tụng giữa các nhà thầu và Chủ đầu tư do những khác biệt về cách áp dụng hợp đồng. Trong báo cáo tháng 10/2023, MAUR rất quan ngại khi Nhà thầu Hitachi (Gói thầu CP3) chưa thực hiện công tác đào tạo, bồi dưỡng và bảo trì, phối hợp với tư vấn đánh giá chứng nhận an toàn hệ thống, phối hợp với các nhà thầu thi công.

Trước đó, vướng mắc phát sinh tại Gói thầu CP3 (trị giá hơn 14.200 tỷ đồng) khi Nhà thầu Hitachi đòi hỏi các chi phí phát sinh liên quan đến việc sử dụng sớm hệ thống đường sắt để phục vụ cho công tác đào tạo của Dự án. Tuy nhiên, phía tư vấn khẳng định, các hoạt động đào tạo lái tàu do giảng viên của tư vấn thực hiện, có sử dụng tuyến chính đã được quy định trong hợp đồng..., không có thêm bất kỳ thanh toán chi phí nào ngoài bảng phân bổ chi phí.

Bên cạnh đó, Nhà thầu Hitachi cho rằng, chỉ chịu trách nhiệm thử nghiệm tích hợp các hệ thống của riêng Gói thầu CP3, từ chối trách nhiệm trong công tác thử nghiệm và vận hành thử toàn hệ thống. Về tiến độ thi công và nhập khẩu một số hệ thống còn lại của Nhà thầu Hitachi, hiện có những khu vực của Dự án sẵn sàng mặt bằng và đủ điều kiện thi công như khu vực 2, 3 của Depot, nhưng Nhà thầu chưa đẩy nhanh tiến độ thi công, ảnh hưởng lớn đến việc hoàn thành Dự án.

Những khó khăn này đã được TP.HCM báo cáo với Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang. Đồng thời, TP.HCM đã có công văn thông báo tình hình cho Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam và JICA Việt Nam - đơn vị tài trợ vốn đề nghị rà soát và có ý kiến với Nhà thầu Hitachi để tập trung vào việc hoàn thành Dự án. “Đến nay, MAUR và Nhà thầu đã thảo luận để tiến hành hòa giải thương mại cho các vấn đề tồn đọng giữa các bên, cùng đưa Dự án khai thác thử toàn tuyến vào cuối năm 2023 theo đúng kế hoạch”, đại diện MAUR chia sẻ.

Chuyên đề