 |
| Ước giải ngân vốn đầu tư công từ đầu năm đến hết ngày 31/7/2025 là 338.301,1 tỷ đồng, đạt 39,45% kế hoạch và đạt 43,9% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Ảnh: Lê Tiên |
Tín hiệu tích cực từ nhiều địa phương
Số liệu cho thấy, ước đến hết tháng 7, vốn ngân sách địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt 57,5%, tăng 24,2% so với cùng kỳ năm 2024 và có 19 trên tổng số 34 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt mức bình quân chung cả nước. Tới nay, 7 địa phương có tỷ lệ giải ngân trên 70% so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, gồm: Bắc Ninh (70,1%), Phú Thọ (74,0%), Thái Nguyên (78,4%), Nghệ An (79,8%), Thanh Hóa (89,5%) và đáng chú ý là Hà Tĩnh đạt 115,9%. Năm 2025, tổng kế hoạch vốn đầu tư công nguồn ngân sách địa phương là hơn 603.275,3 tỷ đồng.
Tín hiệu tích cực từ các địa phương góp phần giúp bức tranh giải ngân cả nước sáng hơn trong bối cảnh Chính phủ quyết liệt điều hành chính sách tài khóa nhằm tạo động lực thúc đẩy GDP năm 2025 tăng trưởng từ 8,3 - 8,5%.
Theo báo cáo của Bộ Tài chính về tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước 6 tháng, ước 7 tháng năm 2025, tổng kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025 là 1.048.805,2 tỷ đồng. Đến nay, tổng số vốn đã phân bổ là 922.057,7 tỷ đồng. Ước giải ngân từ đầu năm đến hết 31/7/2025 là 338.301,1 tỷ đồng, đạt 39,45% kế hoạch và đạt 43,9% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cùng kỳ năm 2024 đạt 27,76% kế hoạch và đạt 33,8% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).
Để thực hiện mục tiêu giải ngân 100% vốn đầu tư công năm 2025, Bộ Tài chính kiến nghị đẩy nhanh nguồn vốn bố trí cho các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm lĩnh vực giao thông vận tải. Theo đó, Bộ Xây dựng và các địa phương đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình, dự án, tăng cường kiểm tra, giám sát, phân công rõ trách nhiệm, phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các cấp, các ngành bảo đảm khoa học, hiệu quả công việc… để phấn đấu hoàn thành mục tiêu 3.000 km cao tốc, trên 1.000 km đường bộ ven biển trong năm 2025. Khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư các dự án khởi công mới, đảm bảo đủ điều kiện khởi công vào dịp 19/8/2025.
Theo tìm hiểu, năm 2025, ngân sách nhà nước phân bổ chi tiết cho 12 dự án quan trọng quốc gia ngành giao thông vận tải với tổng số vốn là 100.137,1 tỷ đồng. Đến hết ngày 30/6/2025, tổng vốn giải ngân của 12 dự án này đạt 19,9% kế hoạch được giao. Như vậy, tiến độ các dự án quan trọng quốc gia ngành giao thông vận tải vẫn còn chậm, tiếp tục thấp hơn so với tỷ lệ giải ngân bình quân chung 6 tháng đầu năm của cả nước (36,01%).
Theo ghi nhận của Bộ Tài chính, thời gian qua Bộ Xây dựng, các địa phương và chủ đầu tư đã chủ động khắc phục khó khăn để đẩy nhanh tiến độ nhiều dự án. Tuy nhiên, vẫn còn một số khó khăn vướng mắc làm ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân như vướng mắc giải phóng mặt bằng, thiếu nguồn nguyên vật liệu... Một số dự án mới lựa chọn được nhà đầu tư đang hoàn thiện thủ tục để ký kết hợp đồng chưa khởi công (dự án thành phần 3, 4 Vùng thủ đô Hà Nội) hoặc mới ký kết hợp đồng, chưa khởi công (Dự án thành phần 1 cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành)...
Chỉnh dòng vốn bảo đảm hiệu quả
Tính đến ngày 25/7/22025, còn 62.177,8 tỷ đồng kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ giao chưa phân bổ, trong đó có 61.167,7 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương. Nguyên nhân chưa phân bổ nguồn vốn trên được Bộ Tài chính chỉ ra là một số dự án đang điều chỉnh quy mô, đối tượng, sự cần thiết đầu tư để phù hợp với bộ máy tổ chức sau khi sắp xếp đơn vị hành chính; dự án đã bố trí đủ tổng mức đầu tư không còn nhu cầu sử dụng, dự án gặp vướng mắc không có khả năng triển khai thực hiện trong năm 2025; dự án thay đổi mục tiêu đầu tư. Do đó, việc điều chỉnh kế hoạch vốn đầu tư công đối với các nhóm dự án là cần thiết nhằm bảo đảm tiến độ giải ngân và đặc biệt là hiệu quả vốn đầu tư.
Hiện nay, Bộ Tài chính ghi nhận 18 bộ, cơ quan trung ương và 10 địa phương đề nghị điều chỉnh giảm kế hoạch vốn nguồn ngân sách trung ương năm 2025 (bao gồm chưa phân bổ và đã phân bổ). Trên cơ sở đề xuất bổ sung kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương năm 2025 của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương, Chính phủ đã trình Ủy ban thường vụ Quốc hội xem xét điều chỉnh giảm 4.696,8 tỷ đồng kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương năm 2025 của 10 bộ, cơ quan trung ương và 3 địa phương để bổ sung tương ứng cho 3 bộ, cơ quan trung ương và 17 địa phương theo Nghị quyết số 124/NĐ-CP ngày 8/5/2025 của Chính phủ. Đối với số vốn đề xuất điều chỉnh giảm còn lại, Bộ Tài chính tiếp tục rà soát, tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền điều chỉnh cho các bộ, cơ quan trung ương, địa phương khác có nhu cầu.
Bộ Tài chính cho biết, đối với các nguồn vốn mới được giao bổ sung, một số địa phương sau sáp nhập chưa kịp thời hoàn thiện thủ tục đầu tư phê duyệt dự án. Bên cạnh đó, để phù hợp với cơ cấu bộ máy sau khi thực hiện sắp xếp, tinh gọn, nhiều dự án phải tạm dừng khởi công hoặc đang trong quá trình rà soát để xác định lại nhu cầu, điều chỉnh quy mô, phạm vi đầu tư dẫn đến chưa tiếp tục bố trí vốn thực hiện. Ngoài ra, việc thay đổi trong trách nhiệm, quyền hạn, quy trình quản lý dự án tại các địa phương do không duy trì cấp huyện và các cơ quan chức năng mới sau sắp xếp sáp nhập cũng là nguyên nhân làm cho công tác thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, thẩm định thiết kế cơ sở, thẩm định thiết kế xây dựng, công tác thanh toán quyết toán, giải phóng mặt bằng… phải kéo dài thời gian xử lý.
Hiện nay nhiều cơ chế chính sách về đầu tư công đã được sửa đổi theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, tạo sự chủ động, linh hoạt hơn trong công tác chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án. Do đó, Bộ đề nghị các cấp, ngành, địa phương khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án theo thẩm quyền; chủ động rà soát để kịp thời cắt giảm kế hoạch vốn của dự án giải ngân chậm để điều chuyển, bổ sung cho dự án có khả năng giải ngân tốt và có nhu cầu đẩy nhanh tiến độ, đặc biệt là những dự án quan trọng cấp bách, dự án hạ tầng chiến lược. Đồng thời, chủ động xây dựng kế hoạch, chỉ tiêu giải ngân và tháo gỡ vướng mắc phát sinh nhằm phấn đấu tỷ lệ giải ngân đến hết quý III đạt 60% kế hoạch Thủ tướng giao, cả năm 2025 đạt 100%.
