Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020: Tháo gỡ 2 “nút thắt” để về đích đúng hẹn

0:00 / 0:00
0:00
(BĐT) - Công tác giải phóng mặt bằng các dự án thành phần của tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2020 được thực hiện từ tháng 6/2019 nhưng đến nay vẫn còn vướng mắc. Nhiều cơ chế chính sách đặc thù gỡ khó cho nguồn cung vật liệu phục vụ thi công Dự án được ban hành nhưng vẫn còn nhiều khó khăn. Đây chính là 2 “nút thắt” cần phải tháo gỡ để Dự án cán đích vào năm 2024.
Ảnh minh họa: Internet
Ảnh minh họa: Internet

Bộ Giao thông vận tải (GTVT) cho biết, sau gần 3 năm triển khai giải phóng mặt bằng (GPMB), đến nay công tác này vẫn chưa thể hoàn tất. Hiện còn 0,056 km/652,86 km chưa thực hiện các thủ tục đền bù cho 4 hộ dân ở huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An thuộc Dự án thành phần Diễn Châu - Bãi Vọt. Trong phạm vi thi công Dự án, nhiều công trình hạ tầng kỹ thuật vẫn chưa di dời xong. Trong đó có 178/735 vị trí đường điện; 7.121m/40.232m đường ống nước; 11.398m/91.828m cáp viễn thông nằm tại các tỉnh: Nghệ An, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, Tiền Giang. Trong phần mặt bằng đã bồi thường vẫn còn các tồn tại, vướng mắc khoảng 3,86 km do một số nghĩa trang chưa di dời, một số hộ dân chưa nhận tiền đền bù, chưa di chuyển do đang xây dựng nhà tại khu tái định cư...

Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông (Bộ GTVT) cho biết, hiện đoạn cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu (địa bàn Nghệ An) đang vướng 0,1 km mặt bằng; đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt (địa bàn Nghệ An) đang vướng khoảng 2,7 km đã bồi thường nhưng chưa bàn giao (gồm 2 nghĩa trang với 47 ngôi mộ, dân đã nhận bồi thường nhưng chưa di dời; 800 m rừng phòng hộ đang chặt và thu hoạch cây, 11 khu dân cư chưa di dời do người dân đang xây dựng nhà tại các khu tái định cư. Quá trình thi công Dự án thành phần Nha Trang - Cam Lâm cũng vướng 1 km. Dự án thành phần Phan Thiết - Dầu Giây (địa bàn Đồng Nai) và Dự án cầu Mỹ Thuận 2 cũng chưa hoàn thành GPMB.

Theo Bộ GTVT, Dự án gồm 11 dự án thành phần với tổng chiều dài là 652,86 km. Đến nay, mới có đoạn Cao Bồ - Mai Sơn dài 15,2 km đã hoàn thành. Trong 10 dự án thành phần đang thi công (lũy kế khối lượng xây lắp hoàn thành đến nay khoảng 19.434,51 tỷ đồng/56.742,4 tỷ đồng, tương ứng 34,3% giá trị hợp đồng, chậm khoảng 0,81% giá trị hợp đồng so với kế hoạch), có 3 dự án đang bị chậm tiến độ gồm: đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt (sản lượng đạt 2,7% giá trị hợp đồng, chậm khoảng 5,95%); đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết (sản lượng đạt 32,2% giá trị hợp đồng, chậm khoảng 13,13%); đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết (sản lượng đạt 32,2% giá trị hợp đồng, chậm khoảng 13,13%).

Theo ý kiến của nhà thầu, sở dĩ đoạn cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết thi công chậm tiến độ vì khó khăn về nguồn vật liệu đất đắp nền đường. Còn đoạn Phan Thiết - Dầu Giây bị chậm tiến độ vì tốc độ thi công đào đá, đắp đất nền đường chưa đáp ứng kế hoạch yêu cầu, một phần cũng do thiếu nguồn cung vật liệu đất đắp. Thời gian qua, Nhà nước đã ban hành nhiều cơ chế đặc thù trong cấp phép khai thác mỏ vật liệu phục vụ thi công Dự án. Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn còn thiếu hơn 4 triệu m3 đất đắp chưa hoàn thành thủ tục cấp giấy phép khai thác mỏ. Chẳng hạn như đoạn Nha Trang - Cam Lâm (tỉnh Khánh Hòa) thiếu khoảng 0,8 triệu m3; đoạn Cam Lâm - Vĩnh Hảo (tỉnh Ninh Thuận) thiếu khoảng 2 triệu m3; đoạn Vĩnh Hảo - Phan Thiết (tỉnh Bình Thuận) thiếu khoảng 0,9 triệu m3

Hai “nút thắt” của Dự án cần được tháo gỡ ngay là mặt bằng và bổ sung nguồn cung đất đắp để đẩy nhanh tiến độ. Ở các dự án thành phần có đủ mặt bằng và nguồn cung vật liệu, tiến độ thi công đều được đẩy nhanh. Chẳng hạn như tại Dự án thành phần đoạn Mai Sơn - Quốc lộ 45 (kế hoạch hoàn thành vào tháng 12/2022), hiện nay sản lượng thực hiện đạt 57,52% giá trị hợp đồng. Các nhà thầu đã ký cam kết hoàn thành Dự án đúng kế hoạch, phấn đấu rút ngắn tiến độ tối thiểu 3 tháng đối với 41,3/63,4km thuộc khu vực không phải xử lý nền đất yếu. Hiện có 4/5 gói thầu đang thi công vượt kế hoạch đề ra…

Để tiếp tục tháo gỡ khó khăn, đảm bảo Dự án về đích đúng hẹn, Thủ tướng Chính phủ vừa có công điện yêu cầu đẩy nhanh tiến độ hoàn thành khối lượng còn lại của công tác GPMB và xử lý vướng mắc về mỏ vật liệu đất đắp nền đường của Dự án. Theo đó, các địa phương có Dự án đi qua phải đẩy nhanh tiến độ giải quyết các điều kiện, thủ tục về giấy phép đối với các mỏ vật liệu còn lại theo quy định đáp ứng đủ nhu cầu vật liệu phục vụ thi công Dự án. Phải thường xuyên kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp đầu cơ, tùy tiện nâng giá, ép giá vật liệu xây dựng; công bố giá và chỉ số giá các loại vật liệu xây dựng hằng tháng đảm bảo có đầy đủ các loại vật liệu xây dựng cho công trình giao thông, phản ánh đúng mặt bằng giá thị trường và mức độ biến động giá vật liệu xây dựng tại khu vực xây dựng Dự án. Bộ GTVT phải phối hợp chặt chẽ với các địa phương, chủ quản lý, sử dụng công trình hạ tầng kỹ thuật cần di dời trong quá trình thực hiện công tác GPMB, sớm di dời công trình hạ tầng kỹ thuật.

Chuyên đề