Khung hình phạt tội gây ô nhiễm môi trường chưa có tính răn đe

(BĐT) - Trước những bức xúc về những vấn đề xả thải ra môi trường trong thời gian vừa qua, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng, chế tài xử phạt tội gây ô nhiễm môi trường quy định tại Điều 235 của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 ngày 27 tháng 11 năm 2015 là chưa chặt chẽ, mức xử phạt chưa nghiêm. 
Khung hình phạt tội gây ô nhiễm môi trường chưa có tính răn đe

Do đó, nhiều đại biểu đề xuất cần tăng khung hình phạt đối với tội này để BLHS có tính răn đe cao. 

Theo đại biểu Nguyễn Thị Phúc (đoàn Hưng Yên), quy định tội phạm liên quan đến môi trường tại Điều 235 là chưa được quan tâm đúng mức. Vấn đề liên quan đến môi trường và gây ô nhiễm môi trường là những vấn đề quan trọng, tuy nhiên nội dung này lại chưa được quy định chặt chẽ, mức xử phạt chưa nghiêm.

Cụ thể, tại Điểm b và d Khoản 1, Điểm b và d Khoản 2, Điểm c và e Khoản 3 quy định việc xả thải ra môi trường nguy hại, vượt quá mức quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất thải từ 10 lần trở lên là không phù hợp; mức xả thải có thông số môi trường nguy hại vượt quá quy chuẩn kỹ thuật thải ra môi trường từ 5000 m3/ngày là quá nhiều.

Đại biểu Nguyễn Thị Phúc kiến nghị, chỉ 2-3 lần xả thải đã nguy hại, ảnh hưởng tới sức khỏe của con người rồi, vì vậy cần rà soát lại các quy định nêu trên theo hướng từ 3 lần trở lên và quy định ở Điểm b Khoản 1 Điều 235 về mức xả thải ra môi trường từ 1.000m3/ngày đến dưới 10.000m3/ngày.

Ngoài ra, Luật cần quy định hồi tố hoặc cộng dồn số lần xả thải ra môi trường để các quy định đảm bảo chặt chẽ, khi phát hiện xử lý đúng tội, công bằng có tính răn đe và mang tính khả thi cao.

Đồng thuận với mức độ nghiêm trọng đối với tội phạm liên quan đến môi trường, đại biểu Nguyễn Văn Thể (đoàn Sóc Trăng) cho biết, các quy định tại Chương 19 về môi trường với 12 Điều có các hình thức xử phạt không mang tính răn đe.

Tội gây ô nhiễm môi trường có thể gây hậu quả chết người, nhưng vì không chết tức thì mà gây ra cái chết lâu dài nên nó sẽ ảnh hưởng đến môi trường sống, môi sinh của nhiều thế hệ mai sau. Trong khi đó, Điều 235 với hình phạt nặng nhất là 10 tỷ đồng và 7 năm tù là chưa thỏa đáng. Đại biểu Nguyễn Văn Thể cho rằng, cần tăng mức hình phạt vì khung phạt tối đa này chưa có tính răn đe.

Ngoài ra, tại Điều 239 về việc đưa chất thải vào lãnh thổ Việt Nam, đại biểu này cho rằng, chúng ta sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế và tạo ra ô nhiễm môi trường thì chúng ta chấp nhận; tuy nhiên những đối tượng, cá nhân mang chất thải từ nước ngoài về làm ô nhiễm môi trường của Việt Nam thì không được. Vì chúng ta không được lợi về kinh tế nhưng lại phải chịu hậu quả, ảnh hưởng tới cộng đồng, giống nòi.

Hình phạt cao nhất ở Điều 239 vẫn là 2 tỷ đồng và 10 năm tù. “Nếu như thế nước ta sẽ trở thành bãi rác khi nhập những công nghệ lạc hậu, chất thải mà các quốc gia khác không cho phép xử lý ở nước người ta” – đại biểu Thể bày tỏ quan điểm và khẳng định, cần nghiên cứu nâng mức hình phạt lên sao cho tương xứng.

Chuyên đề