Thách thức thu ngân sách nhà nước năm 2020

(BĐT) - Ngành tài chính năm vừa qua rất thành công với kết quả thu ngân sách vượt xa dự toán. Năm nay, dự toán thu ngân sách nhà nước (NSNN) ở mức thấp hơn số thu đã hoàn thành của năm 2019. Tuy nhiên, để hoàn thành mục tiêu vượt 3% như ngành tài chính đặt ra và vượt thu 5% như yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ, nhiệm vụ thu NSNN vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức.
Năm 2020, ngành tài chính được Quốc hội giao dự toán thu ngân sách nhà nước là 1.512,3 nghìn tỷ đồng. Ảnh: Vi Hồng Thái
Năm 2020, ngành tài chính được Quốc hội giao dự toán thu ngân sách nhà nước là 1.512,3 nghìn tỷ đồng. Ảnh: Vi Hồng Thái

Bộ Tài chính cho biết, thu cân đối NSNN đến ngày 31/12/2019 đạt 1.549,5 nghìn tỷ đồng, vượt 138,2 nghìn tỷ đồng, tương đương mức tăng gần 9,8% so dự toán và 8,7% so thực hiện năm 2018.

Đánh giá về công tác thu NSNN năm 2019, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh, thành tích của công tác thu NSNN năm qua không chỉ ở số thu vượt dự toán mà còn ở sự chuyển dịch tích cực từ cơ cấu thu NSNN.

Theo đó, cơ cấu thu NSNN ngày càng chuyển biến tích cực. Cụ thể, tỷ trọng thu nội địa tăng dần, từ mức khoảng 68% bình quân giai đoạn 2011 - 2015 lên trên 82% năm 2019; tỷ trọng thu dầu thô giảm dần, từ mức bình quân khoảng 13% giai đoạn 2011 - 2015 xuống còn khoảng 3,6% năm 2019; tỷ trọng thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu đã giảm từ mức 18,2% bình quân giai đoạn 2011 - 2015 xuống còn 13,9% năm 2019.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng đánh giá, mặc dù đạt được những kết quả khả quan, song cơ cấu thu NSNN còn chưa thực sự bền vững; kỷ luật, kỷ cương tài chính - NSNN có lúc, có nơi còn hạn chế, vẫn còn tình trạng cố ý trốn tránh nghĩa vụ về thuế, buôn lậu, gian lận thương mại để trốn thuế...

Về công tác thu NSNN năm 2020, ngành tài chính được Quốc hội giao dự toán thu là 1.512,3 nghìn tỷ đồng. Một trong những mục tiêu được ngành tài chính đặt ra trong năm 2020 là tăng thu NSNN khoảng 3% so với dự toán Quốc hội giao. Tuy nhiên, theo Tư lệnh ngành tài chính, để hoàn thành mục tiêu trên là không hề dễ dàng. Bởi lẽ, ngành tài chính đang gặp phải thách thức không nhỏ trong bối cảnh nền kinh tế đối mặt với khó khăn từ bên ngoài cũng như nội tại, như thiên tai, dịch bệnh, bất ổn trong quan hệ thương mại khu vực và thế giới.

Để hoàn thành tốt nhiệm vụ tài chính - NSNN năm 2020, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, một trong các giải pháp quan trọng là tiếp tục nghiên cứu sửa đổi, bổ sung chính sách pháp luật về thuế nhằm cơ cấu lại nguồn thu, mở rộng cơ sở thuế, chống xói mòn nguồn thu; ưu đãi, khuyến khích phát triển kinh tế tư nhân; ưu đãi đối với các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ; không ban hành chính sách mới làm giảm thu NSNN, trừ trường hợp điều chỉnh chính sách thu theo cam kết hội nhập.

Bên cạnh đó, ngành tài chính cũng sẽ tăng cường công tác quản lý chống thất thu, chống chuyển giá, gian lận thương mại, trốn thuế; đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra thuế; quyết liệt xử lý nợ đọng thuế; kiểm soát chặt chẽ hoàn thuế.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao những thành quả của ngành tài chính trong năm 2019. Song, để hoàn thành tốt nhiệm vụ năm 2020, người đứng đầu Chính phủ đề nghị ngành tài chính không được chủ quan. Thủ tướng giao ngành tài chính phải phát triển hơn năm 2019, tập trung thực hiện quyết liệt ngay từ đầu năm, cần quyết tâm và có giải pháp để năm 2020 vượt thu NSNN ít nhất 5%.

Thủ tướng yêu cầu trong thời gian tới, ngành tài chính cần phải tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh phát triển, làm sao cho “chiếc bánh” to hơn để có nguồn thu lớn hơn.

Chuyên đề