Quy định cấp phép xây dựng mới: Người dân chưa mừng đã lo

Quyết định 26/2017 quy định việc cấp phép xây dựng trên địa bàn TP.HCM (có hiệu lực từ ngày 30/6) là niềm vui của người dân nằm trong các khu quy hoạch treo, vì họ thuộc diện đủ điều kiện để được cấp giấy phép xây dựng tạm theo quyết định. Tuy nhiên, niềm vui mới chớm đã có những băn khoăn.
Nhà dân khu Bình Quới - Thanh Đa xuống cấp nhưng không được sửa chữa, xây dựng lại.
Nhà dân khu Bình Quới - Thanh Đa xuống cấp nhưng không được sửa chữa, xây dựng lại.

Niềm vui ngắn chẳng tày gang!

Theo ghi nhận của phóng viên, hàng ngàn hộ dân sống trong vùng quy hoạch khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa (quận Bình Thạnh), ga Bình Triệu (Thủ Đức) khốn khổ suốt hàng chục năm qua vì nhà cửa lụp xụp, xuống cấp nhưng không được sửa chữa, xây dựng lại, đất đai bị bỏ hoang.

Chị Tư, hộ dân sống tại khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa, chia sẻ: Khi biết thành phố ra quyết định cấp giấy phép xây mới, đối chiếu các điều kiện theo quy định mới và biết mình thuộc diện được cấp phép xây dựng tạm, chúng tôi lập tức đến quận xin làm thủ tục nâng cấp nhà đã xuống cấp, nhưng quận chỉ mới tiếp nhận hồ sơ chứ chưa thể làm thủ tục được, vì mọi hướng dẫn vẫn còn “mù mờ”.

Chị Hằng, hộ dân tại xã An Phú Tây, huyện Bình Chánh, cho biết: “Bao năm nay, chúng tôi sống thấp thỏm trong những căn nhà rách nát thế này, chỉ cần gió nhẹ thôi cũng muốn sập rồi huống chi mưa. Khổ thế này nhưng lại không được sửa sang. Vì đây là khu đất thuộc dự án quy hoạch đã 24 năm rồi tôi không thấy ai triển khai”.

Theo chị Hằng, từ khi nghe tin được cấp phép xây dựng tạm với tối đa 3 tầng trong khu vực quy hoạch “treo”, chị mừng hơn bắt được vàng. Thế nhưng, vừa qua khi đến UBND huyện liên hệ xin cấp phép xây dựng tạm lại ngôi nhà thì đến nay vẫn chưa được duyệt.

“Họ tiếp nhận hồ sơ rồi để đó, đến nay hơn cả tháng vẫn chưa giải quyết cho tôi. Tôi khiếu nại thì họ nói đang chờ hướng dẫn mà không biết hướng dẫn gì. Trong khi quyết định có hiệu lực rồi thì phải thực thi chứ sao phải chờ”, chị Hằng lo lắng.

Quy định cấp phép xây dựng mới: Người dân chưa mừng đã lo ảnh 2

Căn nhà của chị Hằng suốt 24 năm không được sữa chữa, xây lại vì nằm trong quy hoạch "treo".

Tương tự, ông Hóa, ở xã Bình Hưng, huyện Bình Chánh, bức xúc: “Tôi đến đây trước khi có quy hoạch 1/2000, đến nay đã hơn 20 năm mà không được hưởng một quyền lợi gì? Thế mà nay có quyết định mới đi làm thủ tục lại phải chờ... Chúng tôi đã chờ mấy chục năm qua rồi còn muốn chúng tôi đợi bao lâu nữa?”.

Theo nhiều hộ dân khác ở xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh, tình hình cũng tương tự. Thậm chí, nhiều hộ dân còn cho biết, đất của họ là đất ở đã được cấp “giấy hồng”, nhưng nằm trong khu quy hoạch đất công cộng. Nhà xuống cấp và hư hỏng rất nhiều. Trước đây, họ nhiều lần đến huyện xin giấy phép xây dựng tạm để xây mới lại nhà. Nhưng khi đến hỏi, UBND huyện Bình Chánh cho biết vẫn đang chờ quy định mới. Nay đã có quy định mới thì lại không chịu cấp.

Quy định đúng luật... nhưng chưa phù hợp với thực tế

Ghi nhận của phóng viên cho thấy, việc quy định đã có hiệu lực nhưng vẫn chưa thực hiện hầu như xảy ra trên toàn địa bàn TP.HCM.

Giải thích các vấn đề này, theo Sở Xây dựng TP.HCM, việc cấp phép xây dựng phải phù hợp các quy định của pháp luật như: Luật Xây dựng và các nghị định, thông tư hướng dẫn. Riêng trường hợp cấp phép có thời hạn, quy định của Luật Xây dựng có nội dung chưa phù hợp với thực tiễn tại TP.HCM nên Sở đã xin ý kiến và được Bộ Xây dựng chấp thuận. Do đó, Quyết định 26 ban hành chỉ hướng dẫn cho trường hợp này, còn lại thực hiện theo Luật Xây dựng và các văn bản hướng dẫn.

Cũng theo Sở Xây dựng TP.HCM, theo quy định hiện nay, để cấp phép xây dựng cần có 1 trong 3 yếu tố: Quy hoạch chi tiết 1/500, quy chế quản lý kiến trúc, thiết kế đô thị.

Quy định mới đã có hiệu lực nhưng vẫn phải chờ.

Thực tế trên địa bàn TP.HCM, chỉ có một số khu dân cư có quy hoạch 1/500, do nhà đầu tư xây dựng khu dân cư mới phát triển trong những năm gần đây. Còn quy hoạch 1/2000 hiện TP.HCM đã phủ kín, tuy nhiên, số dự án có quy hoạch thiết kế đô thị chỉ chiếm tỷ lệ rất nhỏ.

Theo chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Lê Bá Chí Nhân, hiện trên địa bàn TP.HCM có một số dự án, khu dân cư nằm trong quy hoạch 1/2000 hơn 10 năm nhưng đến nay có thể quy hoạch này đã không còn phù hợp với thực tế. Nhà nước nên thu hồi các quy hoạch đó hoặc có thể điều chỉnh quy hoạch phù hợp.

Quy định cấp phép xây dựng mới: Người dân chưa mừng đã lo ảnh 5

Cuộc sống người dân trong khu quy hoạch "treo".

“Quyết định 26 sẽ giải quyết được vấn đề dự án trong khu quy hoạch "treo" kéo dài 10 - 15 năm như hiện nay. Đồng thời, sẽ giúp các chủ đầu tư có cơ hội phát triển tiếp các dự án và cũng giải quyết được vấn đề nhà ở cho dân nằm trong khu quy hoạch, nếu như sớm thực hiện”, ông Nhân nói.

Ông Nhân cho rằng, theo Quyết định 26, người dân muốn được cấp phép xây dựng tạm có quy mô ba tầng phải có quy hoạch 1/500. Trong khi đó, hiện rất nhiều quận, huyện trên địa bàn TP vẫn chưa phủ quy hoạch 1/2000 thì làm sao có được 1/500. Như vậy, rõ ràng quy định của Quyết định 26 không phù hợp với hiện trạng thực tế.

Trao đổi với phóng viên, ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM cho biết: “Để gỡ rối vấn đề này, giải pháp hiện nay là phê duyệt đồ án 1/2000 sẽ kèm theo duyệt thiết kế đô thị để làm cơ sở cấp phép xây dựng trong trường hợp khu vực đó chưa phê duyệt quy hoạch 1/500. Như vậy, sắp tới khu vực nào đã có thiết kế đô thị hoặc quy chế quản lý kiến trúc đô thị phù hợp thì sẽ được xem xét cấp giấy phép xây dựng khi chưa có phê duyệt quy hoạch 1/500”.

Chuyên đề