Saudi Arabia lên kế hoạch xây siêu đô thị 500 tỷ USD

Siêu đô thị mới của Saudi Arabia có môi trường hoàn thiện cho xe tự lái, máy bay chở người không người lái và mạng wifi siêu tốc miễn phí.
Hoàng tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman tại buổi công bố siêu đô thị. Ảnh: Bloomberg
Hoàng tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman tại buổi công bố siêu đô thị. Ảnh: Bloomberg

Dự án siêu đô thị trị giá 500 tỷ USD của Saudi Arabia có tên gọi NEOM, vừa được công bố bởi hoàng tử Mohammed bin Salman của nước này tại một cuộc hội nghị vừa diễn qua vào thứ Ba, 24/10. Đây là dự án mới nhất trong một loạt các dự án lớn, được hoạch định nhằm thay đổi cấu trúc kinh tế của vương quốc.

“Chúng tôi nỗ lực cộng tác với những người biết ước mơ. Nơi này không dành cho những người hay công ty bình thường”, hoàng tử trẻ tuổi tuyên bố với các nhà đầu tư tại Riyadh.

Theo kế hoạch, siêu đô thị sẽ vận hành bằng năng lượng tái tạo hoàn toàn. Nơi đây còn sử dụng xe không người lái và máy bay chở người trong đô thị không người lái. Mạng wifi tốc độ cao được cung cấp hoàn toàn miễn phí. Hiện, cựu chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Siemens AG & Alcoa là Klaus Kleinfeld đã được bổ nhiệm làm trưởng nhóm phát triển dự án.

"Tất cả các dịch vụ và quy trình trong NEOM sẽ hoàn toàn tự động hóa 100% với mục đích đưa nơi này trở thành điểm đến hiệu quả nhất trên thế giới", Quỹ đầu tư công Saudi Arabia cho biết trong một tuyên bố.

Về mặt hành chính, thành phố này sẽ được độc lập với "khuôn khổ chính phủ hiện có" của Saudi Arabia. Nó có tổng diện tích 26.500 km2, gần biển Đỏ và có phạm vi mở rộng qua biên giới Ai Cập và Jordan.

“NEOM sẽ được xây hoàn thiện từ đầu đến cuối từ vùng đất trống. Nó khác biệt với các thành phố khácđược hình thành và phát triển dần qua hàng trăm năm”, quỹ này cho biết.

Ngoài Quỹ đầu tư công Saudi Arabia, dự án 500 tỷ USD này còn được hậu thuẫn bởi nguồn vốn của chính phủ Saudi Arabia, các nhà đầu tư trong nước và quốc tế. Hiện siêu đô thị đã thu hút được sự chú ý các nhà đầu tư nước ngoài như Masayoshi Son, người sáng lập SoftBank (SFTBF) và Stephen Schwarzman - Giám đốc điều hành Blackstone.

“NEOM là một dự án tuyệt vời. Ban đầu tôi cũng không hiểu nhưng khi tôi đến thăm địa điểm dự án thì tôi phải thốt lên một cách ấn tượng”, ông Masayoshi Son kể lại và cho hay Softbank Vision Fund sẽ rót tiền cho dự án này.

Vị trí siêu đô thị NEOM.Ảnh: Bloomberg

Tuy nhiên, hoàng tử Mohammed bin Salman cho biết chưa có lộ trình triển khai cụ thể cho siêu đô thị. “Đây là một thách thức. Chúng tôi biết rằng cần phải có thời gian. Chúng tôi đang chịu áp lực để đưa ra một cái gì đó mới và cung cấp các ý tưởng sáng tạo. Ước mơ thì dễ dàng nhưng đạt được nó mới là khó”, ông nói.

Theo Steffen Hertog – Giáo sư Trường Kinh tế London, dự án NEOM dường như muốn mô phỏng lại khái niệm một khu vực tự do (free zone) mà Dubai đã đi tiên phong. Dubai không chỉ có cửa hàng miễn thuế mà còn có luật lệ riêng, tách biệt tương đối khỏi chính phủ nhà nước UAE.

“Ở Dubai, mô hình này được thực thi tốt nhưng những nỗ lực sao chép nó trong khu vực thì chưa bằng. Nếu đây (NEOM) là một trung tâm quốc tế thì nó cần có cái gì đó tốt hơn Dubai. Đó là rảo cản phải vượt qua”, vị chuyên gia nhận xét.

Gần đây, Saudi Arabia đã đưa ra hàng loạt kế hoạch mới nhằm đa dạng hóa nền kinh tế, bớt phụ thuộc quá nhiều vào dầu hỏa. Tháng 9 vừa rồi, nước này đã bơm 3 tỷ USD vào ngành công nghiệp giải trí. Trước đó, vào tháng 8, một dự án du lịch khổng lồ, trải dài 160km bờ biển và một vùng đầm phá với 50 hòn đảo được công bố. Dự án còn thậm chí thu hút sự quan tâm của tỷ phú Richard Branson.

Tháng 4 năm ngoái, nhà vua Salman và nội các chính phủ Saudi Arabia đã chính thức gật đầu thông qua "kế hoạch thoát dầu" mang tên “Vision 2030”. Những dự án khổng lồ như siêu đô thị NEOM chính là một phần của kế hoạch. Cùng với đó, nước này cũng đã thực thi một số biện pháp mà đôi khi gây tranh cãi.

Cụ thể, chính phủ nước này đã cắt giảm một số trợ cấp, công bố các loại thuế mới và bãi bõ lệnh cấm phụ nữ lái xe. Trong vòng chưa đầy một năm, Saudi Arabia phát hành trái phiếu quốc tế 3 lần, vay hàng tỷ USD để cân đối ngân sách.

Chuyên đề