Vụ MTM, trách nhiệm Sở GDCK Hà Nội ra sao?

HNX phê duyệt cho MTM lên giao dịch trong khi doanh nghiệp chỉ có Báo cáo tài chính kiểm toán năm 2014 và 3 tháng đầu năm 2015. Ảnh: Tiên Giang

HNX có trách nhiệm gì trong vụ việc này là câu hỏi mà các cổ đông MTM đau đáu khi thua lỗ, trắng tay. Phóng viên Báo Đấu thầu đã phỏng vấn Luật sư Vũ Ngọc Chi (Đoàn Luật sư Hà Nội) xung quanh vấn đề này.

Thưa ông, vừa qua, Cơ quan cảnh sát điều tra đã khởi tố vụ án và bắt tạm giam Chủ tịch HĐQT Công ty để điều tra hành vi có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tuy nhiên, điều cổ đông bức xúc nhất là vì sao Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội đã chấp thuận hồ sơ đăng ký giao dịch của MTM khi hồ sơ này không đầy đủ theo quy định pháp luật?

Từ các thông tin, dữ liệu có thể thấy dấu hiệu lừa đảo và việc cơ quan công an khởi tố tạm giam và truy nã đối với Chủ tịch HĐQT và truy nã Trưởng ban Kiểm soát của Công ty MTM là có căn cứ pháp luật.

Việc cơ quan điều tra khởi tố vụ án sẽ làm rõ tất cả các tình tiết vụ việc có liên quan pháp nhân và các nhân viên tuỳ theo chức vụ và quyền hạn của HNX vì nếu không được sự đồng ý của HNX thì không bao giờ cổ phiếu được chấp thuận đăng ký giao dịch và các tổ chức, cá nhân khác không thể tiến hành các giao dịch mua bán cổ phiếu dẫn đến thua lỗ, thiệt hại.

Việc này xảy ra hai khả năng, hoặc là các nhân viên của HNX đã có sự thông đồng lừa đảo với các nhân viên trong Công ty MTM hoặc là do vô tình thiếu kiểm soát chặt chẽ dẫn đến xảy ra hậu quả cho các nhà đầu tư.

Tuy nhiên, trong khả năng thứ hai cơ quan tố tụng còn có thể xem xét tính chất mức độ để có mức xử lý phù hợp. Còn nếu rơi vào tình huống thứ nhất thì tuỳ vai trò trong vụ việc mà họ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Luật sư Vũ Ngọc Chi

Khi tiến hành điều tra thì cơ quan điều tra sẽ làm rõ đường đi của dòng tiền kể từ thời điểm người đầu tư bỏ tiền vào mua cổ phiếu, đồng thời xem xét rõ các yếu tố đồng phạm với các vai trò khác nhau hoặc chỉ rõ trách nhiệm của từng cá nhân trong vụ việc. 

Và trong trường hợp này, những người đầu tư không thể kiện dân sự để đòi bồi hoàn lại tiền đã đầu tư vào cổ phiếu, bởi lẽ vụ án đang được cơ quan tiến hành tố tụng hình sự thụ lý do tính chất vụ việc có dấu hiệu tội phạm cần phải điều tra làm rõ. Thậm chí kể cả vụ kiện dân sự này đã được thụ lý thì vẫn phải tạm đình chỉ lại để chờ phán quyết cuối cùng của Toà hình sự. 

Theo ông, cổ đông có thể làm gì để tăng khả năng thu hồi tài sản?

Không thể khởi kiện dân sự không có nghĩa là nhà đầu tư mất trắng, trong quá trình cơ quan điều tra tiến hành tố tụng, tất cả những người đã bỏ tiền mua cổ phiếu mà chứng minh được mình đã mua cổ phiếu đều được coi là những người bị hại trong vụ án lừa đảo mà các cơ quan tiến hành tố tụng tiến hành điều tra, truy tố và xét xử.

Trong trường hợp bị hại đông thì nên có các hình thức liên hệ để hỗ trợ nhau khi tiến hành các hoạt động tố tụng. Họ sẽ phải hợp tác với các cơ quan tiến hành tố tụng trong việc cung cấp chứng cứ, nêu quan điểm và yêu cầu. Bước cuối cùng Toà án sẽ tuyên việc các bị cáo phải bồi thường cho các bị hại theo số tiền mà những người bị hại đã bỏ ra mua cổ phiếu, trong quá trình điều tra và truy tố nếu chứng minh còn tài sản thì tài sản của các bị cáo có thể bị kê biên để đảm bảo thi hành án, điều này là có thể đảm bảo được quyền lợi của các bị hại mà không nhất thiết phải kiện dân sự.

Việc ai phải bồi thường và bồi thường bao nhiêu còn phải chờ cơ quan điều tra làm rõ, phải chứng minh ai chiếm đoạt tiền, ăn chia ra sao, thoả thuận như thế nào, vai trò của từng bị cáo trong vụ án. Có làm rõ các góc khuất này thì vụ án mới được làm sáng tỏ.