Hầu hết các địa phương được kiểm toán chưa xây dựng kế hoạch trung và dài hạn về đầu tư mua sắm trang thiết bị y tế. Ảnh: Nhã Chi |
Đây chỉ là một trong rất nhiều trường hợp được Kiểm toán Nhà nước chỉ ra làm dẫn chứng cho việc thiết bị y tế được đầu tư mới rồi chỉ để tồn kho hoặc chưa dùng đã hỏng.
Thiết bị hàng tỷ để tồn kho
Theo Báo cáo kiểm toán quyết toán ngân sách nhà nước năm 2015 của Kiểm toán Nhà nước vừa công bố tại Kỳ họp thứ 3 của Quốc hội, qua kiểm toán tại Bộ Y tế cho thấy một số đơn vị sử dụng trang thiết bị y tế kém hiệu quả do xác định nhu cầu mua sắm chưa phù hợp với điều kiện hạ tầng và nguồn nhân lực. Một số đơn vị có thiết bị chưa hết thời gian tính hao mòn nhưng đã bị hỏng, không sử dụng được.
Từ kết quả kiểm toán 11 tỉnh, thành phố cho thấy 1.225 trang thiết bị hỏng hoặc hiệu quả sử dụng thấp với nguyên giá 371,836 tỷ đồng; nhiều thiết bị được đầu tư mới nhưng chưa đưa vào sử dụng hoặc mới đưa vào sử dụng đã hỏng.
Ngoài trường hợp của Trung tâm Y tế dự phòng TP. Hải Phòng mua tủ hút an toàn hóa học để làm “tủ đựng tài liệu”, tại nhiều địa phương khác cũng có tình trạng tương tự.
Tại Cần Thơ, Bệnh viện Đa khoa quận Thốt Nốt có 1 máy phân tích huyết học tự động Model MS9-3s (bàn giao tháng 12/2014); Bệnh viện Đa khoa Cần Thơ có 1 máy X-Quang đo loãng xương (từ nguồn dự án ODA, bàn giao năm 2009) đều đã lỗi, hỏng từ khi đưa vào sử dụng, hiện đang tồn kho.
Tỉnh Bình Dương có 34 thiết bị của Trung tâm Y tế thị xã Bến Cát, Thuận An được cấp từ những năm 2010 mới 100% nhưng chưa được sử dụng do không phù hợp hoặc không có nhu cầu. Tại An Giang có 133 thiết bị tại 9 Trung tâm Y tế chưa đưa vào sử dụng từ nguồn đầu tư mua sắm của Dự án Xây dựng Trung tâm Y tế huyện và dự án do Bộ Y tế cấp phát.
Lò đốt rác thải y tế của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Kon Tum mua 3,157 tỷ đồng về cũng không hoạt động được do công nghệ lò đốt không đảm bảo các điều kiện về môi trường…
Đấu thầu mỗi nơi một giá
Kiểm toán Nhà nước cũng chỉ ra nhiều sai sót trong công tác đấu thầu trang thiết bị y tế, vật tư tiêu hao được kiểm toán trong niên độ ngân sách 2015.
Bộ Y tế cũng như hầu hết các địa phương được kiểm toán chưa xây dựng kế hoạch trung hạn và kế hoạch dài hạn về đầu tư mua sắm trang thiết bị y tế để làm căn cứ xác định nhu cầu mua sắm trang thiết bị hàng năm; xây dựng giá kế hoạch mua sắm căn cứ theo chứng thư thẩm định giá đối với những mặt hàng không cần phải thẩm định giá và không xem xét đến trường hợp một số nhà thầu báo giá thấp hơn giá thẩm định. Cá biệt, qua kiểm toán phát hiện gói thầu gây thiệt hại 10,77 tỷ đồng, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị thu hồi về ngân sách nhà nước.
Đặc biệt, phê duyệt giá kế hoạch giữa các bệnh viện hầu hết là khác nhau cho một loại vật tư, hóa chất của cùng một nhà cung cấp và có sự chênh lệch rất lớn giữa giá được phê duyệt cao nhất và thấp nhất. Kiểm toán Nhà nước chỉ ra 1 cái kim cánh bướm Bệnh viện Việt Đức là 1.090 đồng, Bệnh viện Chợ Rẫy là 7.350 đồng; 1 dây truyền huyết thanh Bệnh viện Bạch Mai là 3.675 đồng, Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức là 18.000 đồng; 1 hộp Series Retic Pak reagen kit, 1x380ml+1.900ml Viện Huyết học Truyền máu Trung ương là 16.718.000 đồng, Bệnh viện Thống nhất là 2.874.375 đồng;…