Đề xuất đấu giá cạnh tranh mua điện mặt trời

(BĐT) - Trong văn bản mới nhất vừa được Bộ Công Thương trình Thủ tướng Chính phủ về cơ chế xác định giá điện cạnh tranh đối với các dự án điện mặt trời, cơ quan này đề xuất 3 phương án. Trong đó, Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định phương án đấu giá theo dự án để huy động phát triển các dự án điện mặt trời bổ sung quy hoạch phát triển điện lực.
Tổng quy mô đấu giá cạnh tranh để huy động phát triển điện mặt trời trong giai đoạn đến tháng 6/2021 là khoảng 1.000 MW. Ảnh: Trung Thành
Tổng quy mô đấu giá cạnh tranh để huy động phát triển điện mặt trời trong giai đoạn đến tháng 6/2021 là khoảng 1.000 MW. Ảnh: Trung Thành

Theo đó, việc thực hiện đấu giá theo dự án để xác định giá mua điện cạnh tranh đối với các dự án điện mặt trời được bổ sung vào quy hoạch phát triển điện lực và không bắt buộc thuộc đối tượng áp dụng cơ chế giá điện cố định (giá FIT). Phương án được đề xuất thực hiện trong giai đoạn đến tháng 6/2021, nhằm huy động nhanh nguồn điện mặt trời, bảo đảm tính cạnh tranh (giai đoạn chuyển tiếp từ cơ chế giá cố định sang thực hiện theo cơ chế đấu thầu). Việc đấu giá thực hiện theo nguyên tắc các dự án đáp ứng yêu cầu kỹ thuật, có giá điện đề xuất cạnh tranh, dưới mức giá trần được đánh giá từ thấp đến cao cho đến khi đạt tổng quy mô công suất yêu cầu của vòng đấu giá. Mức giá trần điện mặt trời nổi là 7,69 cent/kWh; điện mặt trời mặt đất là 7,09 cent/kWh.

Tổng quy mô đấu giá cạnh tranh để huy động phát triển điện mặt trời trong giai đoạn đến tháng 6/2021 là khoảng 1.000 MW (trên tổng công suất 1.600 MW tham gia đấu giá cạnh tranh theo dự án). Đối tượng áp dụng bao gồm 7 dự án diện mặt trời với tổng công suất khoảng 600 MW đã có trong quy hoạch và khoảng 1.000 MW sẽ bổ sung quy hoạch.

Hợp đồng mua bán điện mẫu cho các dự án điện mặt trời phải bảo đảm nguyên tắc giá mua điện áp dụng là mức giá nhà đầu tư đề xuất trong hồ sơ đề xuất của dự án được lựa chọn thông qua quá trình đấu giá cạnh tranh.

Bên cạnh phương án trên, Bộ Công Thương cũng xây dựng 2 phương án khác là: phương án đấu giá theo trạm biến áp (TBA), áp dụng đối với các dự án điện mặt trời có quy mô công suất từ 10 - 100 MW và phương án đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cho dự án cụ thể.

Trong đó, phương án đấu giá theo TBA (lộ trình thực hiện thí điểm từ năm 2020 - 2021, áp dụng rộng rãi từ tháng 7/2021) có ưu điểm tăng cường quản lý phát triển hệ thống điện, phát triển theo đúng quy hoạch, đúng mục tiêu và đúng khu vực, bảo đảm hiệu quả đầu tư và vận hành hệ thống chất lượng, an toàn. Tối ưu công suất sẵn có của lưới truyền tải để phát triển các dự án điện mặt trời, giảm thiểu chi phí tích hợp nguồn điện mặt trời như chi phí nâng cấp, mở rộng hệ thống truyền tải, phân phối… Tuy nhiên, theo kinh nghiệm quốc tế, để bảo đảm triển khai hiệu quả đấu giá cạnh tranh theo TBA, đáp ứng mục tiêu hiệu quả phát triển với mức giá tối ưu, việc nghiên cứu hoàn thành chính sách khung pháp lý nhằm đơn giản thủ tục đầu tư, phân bổ hợp lý trách nhiệm và quyền lợi các bên liên quan trong hợp đồng mua bán điện giữ vai trò quan trọng, tác động đến chi phí  phát triển dự án và giá mua điện.

Phương án đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cho dự án cụ thể áp dụng đối với các vị trí tiềm năng phát triển dự án điện mặt trời nổi và các dự án điện mặt trời trên mặt đất có quy mô lớn (hơn 100 MW). Về lộ trình thực hiện, xây dựng cơ chế và thực hiện thí điểm từ năm 2020 - 2021, áp dụng phạm vi toàn quốc từ tháng 7/2021. Theo Bộ Công Thương, phương án này có các ưu điểm như: quản lý quy hoạch, hệ thống điện đồng bộ, an toàn, hiệu quả, đáp ứng nhu cầu phụ tải; quy trình thủ tục lựa chọn nhà đầu tư minh bạch. Ngoài ra, phân định rõ trách nhiệm các bên, bảo đảm hài hòa lợi ích; tạo môi trường thuận lợi để huy động nguồn vốn trong nước và quốc tế tham gia đầu tư phát triển dự án điện mặt trời quy mô lớn; tác động tích cực đến giảm chi phí phát triển dự án, giá mua điện. Tuy nhiên, phương án này lại có hạn chế lớn về yêu cầu phần nhà nước tham gia. Trên cơ sở đó, Bộ Công Thương tiếp tục nghiên cứu để đề xuất xem xét áp dụng phương án này cho phát triển các dự án điện mặt trời quy mô lớn, điện mặt trời nổi trên các hồ thủy điện hoặc thủy lợi…

Chuyên đề