|
| Theo thông báo hàng hải, luồng hàng hải Soài Rạp đã đạt -9,5 m vào năm 2015, đáp ứng cho tàu tải trọng đến 30.000 DWT đầy tải và 50.000 DWT giảm tải. Ảnh: Tiên Sơn |
Dự án được lập trước khi có quy hoạch?
Dự án Xã hội hóa khu neo đậu tránh bão, chờ đợi vào các bến cảng trên sông Soài Rạp không có tên trong Quy hoạch khu neo đậu tránh, trú bão cho tàu biển đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 được Bộ Giao thông vận tải (GTVT) phê duyệt tại Quyết định số 2494/QĐ-BGTVT ngày 30/6/2014. Tuy nhiên, Dự án vẫn được triển khai thực hiện.
Liên quan đến vấn đề này, ông Bùi Thiên Thu cho biết, việc đề xuất, lập Dự án diễn ra trước thời điểm Quy hoạch khu neo đậu tránh, trú bão cho tàu biển được phê duyệt tháng 6/2014. Tuy nhiên, thời điểm đấu thầu, tổ chức thực hiện Dự án lại diễn ra sau khi Bộ GTVT ban hành Quy hoạch. Việc không cập nhật Dự án vào Quy hoạch là sai sót của Cục HHVN, dẫn đến việc Dự án dù không nằm trong quy hoạch mà vẫn được triển khai thực hiện. Ngay sau khi phát hiện ra bất cập này này, Cục HHVN đã trình Bộ GTVT bổ sung Dự án vào Quy hoạch khu neo đậu tránh, trú bão cho tàu biển.
Theo đại diện Bộ GTVT, việc xã hội hóa trong lĩnh vực nạo vét hàng hải là hướng đi phù hợp với bối cảnh kinh tế hiện nay. Việc nạo vét luồng hàng hải, khu nước, vùng nước cảng biển kết hợp tận thu sản phẩm không sử dụng ngân sách nhà nước. Nhu cầu xây dựng luồng tàu biển, nạo vét khu neo đậu cần chi phí lớn trong khi ngân sách nhà nước lại hạn hẹp.
Với những ý nghĩa của Dự án, tháng 1/2014, Bộ GTVT đã chấp thuận cho nhà đầu tư là Công ty CP Đầu tư Khai thác Cảng đăng ký nghiên cứu, đề xuất thực hiện Dự án theo hình thức kết hợp tận thu sản phẩm bù chi phí, không sử dụng ngân sách nhà nước. Trên cơ sở đó, tháng 5/2015, Cục HHVN đã ký hợp đồng với Công ty CP Đầu tư Khai thác Cảng để thực hiện Dự án.
Một số ý kiến chuyên gia cho rằng, Dự án được thực hiện tại vịnh Gành Rái thuộc vùng biển Cần Giờ, TP.HCM (vị trí công trình nằm ngoài biển, cách cửa sông Soài Rạp khoảng 20 km về phía Đông Nam). Vị trí đổ bùn nạo vét, cách khu vực nạo vét về phía Đông Nam cự ly khoảng 10 - 25 km, khoảng cách bình quân là 12 km. Với đặc điểm như vậy, Dự án được cho là không phù hợp với các tiêu chí Quy hoạch khu neo đậu tránh, trú bão cho tàu biển do Bộ GTVT đặt ra.
Đang rà soát để chấm dứt hợp đồng
Theo kết luận thanh tra số 162/KL-BGTVT ngày 6/1/2017 của Bộ GTVT thì Dự án xã hội hóa khu neo đậu tránh bão, chờ đợi vào các bến cảng trên sông Soài Rạp đã vướng vào nhiều sai phạm từ hồ sơ đề xuất thực hiện Dự án đến việc thực hiện hợp đồng, thanh quyết toán và thực hiện các nghĩa vụ tài chính.
Cụ thể, theo thông báo hàng hải, luồng hàng hải Soài Rạp đã đạt -9,5 m vào năm 2015, đáp ứng cho tàu tải trọng đến 30.000 DWT đầy tải và 50.000 DWT giảm tải. Tuy nhiên, theo hồ sơ đề xuất của Nhà đầu tư, Dự án được nạo vét đến năm 2019 mới đạt -9,5 m. Như vậy, sau mấy năm nạo vét, Nhà đầu tư vẫn báo cáo là -9,5 m. Kết luận thanh tra của Bộ GTVT cũng chỉ ra, Nhà đầu tư không có đủ năng lực khai thác, nhất là máy móc thiết bị khai thác như Dự án đề ra. Hầu hết thiết bị là do thuê mướn và khai thác ngoài vùng cho phép…
Về hướng xử lý các sai phạm được phát hiện qua thanh tra đối với Dự án nêu trên, đại diện Bộ GTVT cho biết, hiện nay, Cục HHVN đang rà soát các điều khoản đã ký để chấm dứt hợp đồng với nhà đầu tư Công ty CP Đầu tư Khai thác Cảng.
