Đột phá tại Hội nghị Trung ương và cuộc gặp của Thủ tướng

Thông điệp mạnh mẽ, dứt khoát của Hội nghị Trung ương 5 là phải xóa bỏ mọi định kiến, rào cản với kinh tế tư nhân và điều này đòi hỏi nỗ lực rất lớn từ phía các cơ quan thực thi, mà trước hết là từ Chính phủ và các bộ, ngành.
Phiên bế mạc Hội nghị Trung ương 5.  Ảnh: VGP
Phiên bế mạc Hội nghị Trung ương 5. Ảnh: VGP

Hội nghị Trung ương 5 vừa kết thúc, cộng đồng doanh nghiệp mà đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân đang trông đợi một sự kiện lớn khác sẽ diễn ra trong tuần tới: Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp lần thứ hai sau lần thứ nhất năm 2016.

Hội nghị Trung ương 5 đã thảo luận về hàng loạt vấn đề rất lớn, rất quan trọng, đó là hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; tiếp tục cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước; và phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế.

Theo Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, nhận thức của chúng ta về vị trí, vai trò của kinh tế tư nhân đã có những bước tiến quan trọng. Từ chỗ kỳ thị, coi nhẹ đã thừa nhận kinh tế tư nhân "là một trong những động lực" và đến nay "là một động lực quan trọng" để phát triển kinh tế.

Trong số nhiều chủ trương, giải pháp đột phá mà Hội nghị đã thông qua, Tổng Bí thư nhấn mạnh “trước hết, cần tiếp tục đổi mới tư duy, nâng cao nhận thức về phát triển kinh tế tư nhân”. Kinh tế tư nhân cùng với kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể làm nòng cốt để bảo đảm xây dựng thành công nền kinh tế độc lập, tự chủ và hội nhập quốc tế.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ, Nhà nước và đội ngũ cán bộ, công chức, cần có sự đột phá trong tư duy và hành động, kiên trì đổi mới, hoàn thiện và tổ chức thực hiện thật tốt luật pháp, cơ chế, chính sách phù hợp với quy luật thị trường và thông lệ, chuẩn mực quốc tế; xoá bỏ mọi định kiến, rào cản; cải cách mạnh các thủ tục hành chính rườm rà, tạo điều kiện thuận lợi cho kinh tế tư nhân phát triển.

Có thể nói, “xóa bỏ mọi rào cản, định kiến với khu vực kinh tế tư nhân” là thông điệp, yêu cầu dứt khoát và mạnh mẽ từ cơ quan lãnh đạo cao nhất của đất nước. Thông điệp này có tầm quan trọng đặc biệt. Đối với Chính phủ, những quyết sách của Hội nghị Trung ương 5 sẽ là căn cứ để triển khai mạnh mẽ hơn những giải pháp hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh, cải cách khu vực doanh nghiệp nhà nước, thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển.

Trong tuần tới, vào ngày 17/5, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ lần thứ hai gặp gỡ cộng đồng doanh nghiệp trong một hội nghị quy mô lớn với khoảng 2 nghìn đại biểu tham dự trực tiếp và hàng nghìn đại biểu tại các điểm cầu trực tuyến ở 63 tỉnh, thành phố. Theo yêu cầu của Thủ tướng, thành phần chủ yếu tham dự hội nghị là các doanh nghiệp tư nhân, đúng như tinh thần của Hội nghị Trung ương 5.

Suy cho cùng, việc hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường cũng chủ yếu nhằm tạo điều kiện cho khu vực kinh tế tư nhân phát triển. Bởi các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế đều cần môi trường cạnh tranh bình đẳng, minh bạch và lành mạnh, nhưng mong mỏi nhất điều này vẫn là các doanh nghiệp khối tư nhân. Việc tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước cũng sẽ tạo ra không gian rộng lớn hơn cho các doanh nghiệp tư nhân.

Có nhiều nguyên nhân dẫn tới những hạn chế, yếu kém của các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam. Nhưng nhiều ý kiến cho rằng lý do quan trọng nhất cản trở khối doanh nghiệp này phát triển chính là những vướng mắc về thể chế, mà trước tiên là do tư duy lạc hậu của không ít cán bộ, công chức. Bên cạnh  đó, chính khối doanh nghiệp này còn gặp rất nhiều khó khăn do những biểu hiện của "chủ nghĩa tư bản thân hữu", quan hệ "lợi ích nhóm", "thao túng chính sách", cạnh tranh không lành mạnh để trục lợi bất chính.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ, cần phòng chống mọi biểu hiện trên, kiên quyết đấu tranh và có biện pháp phòng ngừa, khắc phục tình trạng cán bộ lãnh đạo, quản lý doanh nghiệp Nhà nước móc ngoặc với cán bộ, công chức Nhà nước và khu vực kinh tế tư nhân để hình thành "nhóm lợi ích", "sân sau" thao túng hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước, trục lợi cá nhân, tham nhũng, lãng phí, gây tổn hại cho Nhà nước và doanh nghiệp.

Theo ý kiến các chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp, vị thế của các doanh nghiệp tư nhân trong Hội nghị với Thủ tướng sắp tới là tương ứng với vai trò và số lượng của khu vực tư nhân trong nền kinh tế. Theo chỉ đạo của Thủ tướng, tinh thần của Hội nghị là đối thoại thực chất. Thủ tướng, các Phó Thủ tướng, các Bộ trưởng và lãnh đạo nhiều ngành sẽ trực tiếp lắng nghe doanh nghiệp, không chỉ bàn những giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc mà còn tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp phát triển.

Nếu xóa bỏ định kiến chính là việc thay đổi tư duy, thì việc xóa bỏ rào cản đòi hỏi hành động cụ thể để sửa đổi, bổ sung các quy định, các cơ chế, chính sách đang cản trở khu vực kinh tế này phát triển. Điều này đòi hỏi nỗ lực rất lớn từ phía các cơ quan thực thi, mà trước hết là từ Chính phủ và các bộ ngành.

Được tổ chức ngay sau Hội nghị Trung ương 5, Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp thể hiện tinh thần khẩn trương nhất, quyết tâm cao nhất của Chính phủ trong việc triển khai những quyết nghị đột phá mới của Trung ương về đường hướng, chiến lược phát triển đất nước.

Chuyên đề