Doanh nghiệp lại “khóc ròng” vì phôi thép giá rẻ

Lượng phôi thép giá rẻ nhập khẩu ồ ạt trong những tháng đầu năm đã ảnh hưởng cực kì xấu đến hoạt động của các doanh nghiệp thép trong nước.
Riêng trong tháng 1/2016, mức nhập khẩu phôi thép tăng cao gấp 3 lần so với cùng kỳ. (Ảnh minh họa: KT)
Riêng trong tháng 1/2016, mức nhập khẩu phôi thép tăng cao gấp 3 lần so với cùng kỳ. (Ảnh minh họa: KT)

Lượng phôi thép giá rẻ được ồ ạt nhập về Việt Nam trong năm 2015 và đặc biệt trong những tháng đầu năm 2016 đã khiến cho hàng loạt doanh nghiệp thép trong nước gặp khó khăn, trực tiếp gửi đơn cầu cứu Thủ tướng Chính phủ.

Trong năm 2015, sau khi 4 doanh nghiệp ngành thép bao gồm Công ty cổ phần thép Hòa Phát, công ty TNHH MTV Thép Miền Nam, công ty CP Gang thép Thái Nguyên, công ty CP Thép Việt Ý yêu cầu Bộ Công Thương điều tra, áp dụng biện pháp tự vệ đối với sản phẩm phôi thép và thép dài nhập khẩu, thì mới đây, Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNSteel) tiếp tục gửi đơn lên Thủ tướng Chính phủ bày tỏ quan ngại trước lượng phôi thép nhập khẩu ồ ạt vào Việt Nam đã ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp.

Theo số liệu của VNSteel đưa ra, lượng phôi thép giá rẻ nhập về Việt Nam năm 2015 lên tới gần 1,9 triệu tấn, tăng hơn 300% so với năm 2014. Đặc biệt, mức nhập khẩu phôi thép đã tăng đột biến trong tháng 12/2015 và tháng 1/2016, với mức tương ứng là 317.000 tấn và 340.000 tấn. Riêng trong tháng 1/2016, mức nhập khẩu tăng cao gấp 3 lần so với cùng kỳ.

Trong khi đó, mức giá bình quân nhập khẩu liên tục giảm mạnh, từ mức 451 USD tấn (tháng 1/2015) giảm xuống mức 269 USD/tấn (tháng 1/2016), đã gây khó khăn lớn cho các nhà sản xuất phôi thép trong nước.

Cùng với đơn cầu cứu của các doanh nghiệp ngành thép, Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cũng có văn bản kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ khi cho rằng, nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời, lượng phôi thép nhập khẩu vào Việt Nam sẽ lên tới 4 - 5 triệu tấn trong năm 2016. Với tình hình này, các nhà sản xuất phôi thép của Việt Nam sẽ đối mặt với nguy cơ phải đóng cửa.

VSA dẫn số liệu sản lượng sản xuất phôi thép trong nước cả năm 2015 đã giảm 4% so với năm 2014 khi chỉ đạt 5,6 triệu tấn. Trong khi sản xuất thép tăng 21% thì sản xuất phôi thép lại giảm do nhập khẩu phôi tăng 214% so với năm 2014. Nguyên nhân được VSA xác định là do lượng phôi thép nhập khẩu ồ ạt với giá thấp, các nhà sản xuất phôi thép trong nước bị thu hẹp thị phần, chỉ vận hành được khoảng 50% công suất.

“Tính đến 31/12/2015 thì năng lực sản xuất phôi thép trong nước lên tới hơn 11 triệu tấn. Giá thành sản xuất phôi thép trong nước còn cao nên không thể cạnh tranh với phôi nhập khẩu”, Đại diện VSA khẳng định.

Từ tháng 12/2015, Bộ Công Thương đã ra quyết định khởi xướng điều tra, áp dụng biện pháp tự vệ đối với sản phẩm phôi thép và thép dài nhập khẩu. Tuy nhiên, từ đó đến nay, phôi thép vẫn ồ ạt nhập khẩu vào Việt Nam với khối lượng ngày càng gia tăng.

VSA cảnh báo, các doanh nghiệp nhập khẩu đang cố tình nhập khẩu và tích trữ hàng hóa để tranh thủ đầu cơ khi cơ quan quản lý áp dụng biện pháp tự vệ, nên càng làm cho lượng nhập khẩu gia tăng.

Do đó, VSA kiến nghị các cơ quan Nhà nước cần thực hiện nghiêm chỉ đạo liên quan đến quản lý nhập khẩu các sản phẩm thép. Bộ Công Thương sớm xử lý và áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại đối với 3 vụ kiện liên quan sản phẩm phôi thép và thép dài; thép mạ kẽm; thép mạ lạnh và thép mạ màu; giám sát chặt việc kê khai các mã HS của phôi thép nhập khẩu và sớm ban hành tiêu chuẩn về phôi thép để làm căn cứ giám sát./.

Chuyên đề