TP.HCM: Đẩy mạnh chương trình chỉnh trang đô thị

Hiện nay, việc thực hiện chương trình chỉnh trang đô thị vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc, cần quyết liệt hơn để đẩy mạnh tiến độ, đáp ứng niềm mong mỏi của người dân trên địa bàn TP.HCM.
Cần đẩy mạnh chương trình chỉnh trang đô thị trên địa bàn TP.HCM.
Cần đẩy mạnh chương trình chỉnh trang đô thị trên địa bàn TP.HCM.

Theo UBND TP.HCM, hiện nay đã có 8 dự án được ngân hàng thỏa thuận cho vay vốn theo hình thức PPP với tổng mức đầu tư dự kiến 26.000 tỷ đồng; xây dựng đường trục bắc - nam (vốn đầu tư 18.000 tỷ đồng); đường Nguyễn Tất Thành (4.669 tỷ đồng); đường song hành phía nam cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây (869 tỷ đồng)...

Theo Sở Xây dựng TP.HCM, hiện có khoảng 57 tuyến kênh, rạch với khoảng 20.000 căn hộ cần phải di dời. Việc tổ chức thực hiện chỉnh trang đô thị dọc các tuyến kênh, rạch trên địa bàn thành phố được chia làm ba nhóm: Dự án chỉnh trang đô thị bằng nguồn vốn ngân sách (6.697 căn với vốn bồi thường, giải phóng mặt bằng dự kiến khoảng 10.000 tỷ đồng); dự án chỉnh trang đô thị theo hình thức đối tác công-tư PPP (8.084 căn với vốn bồi thường, giải phóng mặt bằng dự kiến khoảng 12.000 tỷ đồng) và dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại kết hợp chỉnh trang đô thị (331 căn).

Thành phố phấn đấu đến năm 2020 cơ bản hoàn tất di dời toàn bộ hơn 20.000 nhà trên và ven kênh, rạch; tổ chức lại cuộc sống dân cư tốt hơn gắn với chỉnh trang đô thị dọc hai bờ kênh, rạch.

Một trong những khó khăn lớn khi triển khai là thiếu nguồn lực để thực hiện. Theo kế hoạch, vốn ngân sách của thành phố phân bổ cho chương trình này chỉ khoảng 2.100 tỷ đồng, trong khi nhu cầu thực tế cần tới khoảng 50.000 tỷ đồng.

Việc kêu gọi nguồn vốn từ doanh nghiệp (DN) bằng hình thức BT cũng không khả thi khi thành phố đã và đang triển khai 100 dự án BT, phải cần quỹ đất có giá trị khoảng 200.000 tỷ đồng để thanh toán cho các nhà đầu tư. Vì vậy, thành phố hiện không còn nhiều quỹ đất công giá trị lớn để kêu gọi nhà đầu tư cho các dự án chỉnh trang đô thị.

Theo các nhà đầu tư, việc kêu gọi vốn cho chương trình chỉnh trang đô thị, nhất là chương trình di dời nhà ở ven kênh, rạch sẽ gặp khó khăn hơn các chương trình khác vì về bản chất, đây là việc rót tiền vào bồi thường, giải phóng mặt bằng và tái định cư cho các hộ dân nơi đây, để từ đó xây dựng bờ kè, hạ tầng kỹ thuật, nâng cấp hệ thống thoát nước. Thời gian thực hiện lâu, phức tạp, lợi nhuận đem lại ít cho nên DN không mặn mà tham gia. Ðây thật sự là một bài toán khó tìm ra lời giải để có thể sớm thực hiện thành công chủ trương thay đổi bộ mặt đô thị mà thành phố đã đề ra…

Ðể đẩy nhanh tiến độ, UBND TP.HCM đã chỉ đạo Sở Xây dựng thành phố trong những tháng còn lại của năm 2017 cân đối nguồn vốn ngân sách để thực hiện dứt điểm các dự án đang dở dang của giai đoạn trước; hoàn chỉnh hồ sơ pháp lý để UBND thành phố trình HÐND thành phố thông qua chủ trương thu hồi đất toàn bộ các dự án vào kỳ họp đầu năm 2018; hoàn thành việc xác định ranh giới, phạm vi ảnh hưởng, quy mô thực hiện đối với tất cả các tuyến kênh, rạch trên địa bàn.

Trong năm 2018, Sở Xây dựng phối hợp các quận, huyện hoàn tất lựa chọn chủ đầu tư thực hiện các công trình trọng điểm gồm: Dự án di dời, giải phóng mặt bằng tuyến bờ nam kênh Ðôi; dự án rạch Xuyên Tâm và dự án rạch Văn Thánh. Cùng với đó, hoàn thành việc lập và phê duyệt điều chỉnh cục bộ đồ án quy hoạch 1/2.000 tại các khu vực dọc các tuyến kênh, rạch cần chỉnh trang…

Ngoài ra, trong tình trạng thiếu vốn, thiếu nhà đầu tư tham gia thực hiện các dự án, thành phố đã kiến nghị Chính phủ cho phép được áp dụng lựa chọn nhà đầu tư thực hiện chỉnh trang đô thị trong trường hợp đặc biệt theo điều 26 Luật Ðấu thầu.

Bởi, theo quy định hiện hành, tổng thời gian thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư ít nhất là 647 ngày đối với trường hợp đấu thầu và 572 ngày đối với trường hợp chỉ định thầu, trong khi nhiệm vụ chỉnh trang đô thị đang rất cấp bách. Ðây là khoảng thời gian rất dài, do đó, nếu không thực hiện cơ chế đặc biệt thì thành phố sẽ không thể di dời hết 20.000 căn nhà trên và ven kênh, rạch trong giai đoạn 2016 - 2020.

Được biết, hiện nay đã có sáu nhà đầu tư đăng ký tham gia dự án chỉnh trang đô thị. Việc chỉnh trang đô thị giúp thành phố phát triển nhiều mặt, vì ngoài việc di dời nhà ở ven và trên kênh, rạch để tổ chức lại cuộc sống cho dân tốt hơn thì còn thực hiện được mục tiêu chống ngập, giao thông, vệ sinh môi trường, du lịch…

Chuyên đề