Trả lời:
Theo Điều 9 Luật Đấu thầu trường hợp chủ Đầu tư có đủ nhân sự đáp ứng các điều kiện theo quy định thì tự mình làm bên mời thầu, còn trường hợp không đủ nhân sự theo quy định thì căn cứ theo Luật Đấu thầu (được hiểu là căn cứ theo các hình thức lựa chọn nhà thầu quy định từ Điều 18 đến Điều 24 Luật Đấu thầu) lựa chọn một tổ chức tư vấn hoặc một tổ chức đầu thầu chuyên nghiệp có đủ năng lực và kinh nghiệm thay chủ đầu tư làm bên mời thầu. Đồng thời, cũng quy định mỗi cá nhân tham gia bên mời thầu phải có đủ các điều kiện sau:
1. Am hiểu pháp luật về đấu thầu;
2. Có kiến thức về quản lý dự án;
3. Có trình độ chuyên môn phù hợp với các yêu cầu của gói thầu (về kỹ thuật, tài chính, thương mại, hành chính và pháp lý);
4. Có trình độ ngoại ngữ đáp ứng yêu cầu đối với gói thầu được tổ chức đấu thầu quốc tế, gói thầu thuộc Dự án sử dụng nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA).
Điều kiện 1 nêu trên được cụ thể hóa thông qua Nghị định 85/2009/NĐ-CP (Điều 5). Theo đó quy định: “Cá nhân trực tiếp tham gia hoạt động đấu thầu phải có chứng chỉ đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ về đấu thầu, trừ các nhà thầu”.
Trong Luật Đấu thầu tại Điều 62 còn quy định “Quyền và nghĩa vụ của bên mời thầu” gồm 10 nội dung, trong đó có nội dung bên mời thầu phải đảm bảo trung thực, khách quan, công bằng trong quá trình đấu thầu.
Như vậy, trong Luật Đấu thầu chỉ quy định hai nhóm vấn đề:
- Điều kiện cần có để một cá nhân tham gia bên mời thầu.
- Quyền và nghĩa vụ của bên mời thầu.
Trong Luật giao cho chủ đầu tư (Điều 61) có trách nhiệm thành lập bên mời thầu đảm bảo đáp ứng các điều kiện theo quy định.
Khi chủ đầu tư thành lập Ban QLDA thì có nghĩa là Ban QLDA cũng thuộc nhân sự của chủ đầu tư. Ban QLDA có trách nhiệm giúp chủ đầu tư làm đầu mối quản lý dự án (Điều 33 Nghị định 12/2009/NĐ-CP). Ban quản lý thực hiện nhiệm vụ do Chủ đầu tư giao và quyền hạn do Chủ đầu tư ủy quyền (Điều 34 Nghị định 12/2009/NĐ-CP). Tuy nhiên, trường hợp Ban QLDA đủ điều kiện làm bên mời thầu thì chủ đầu tư giao thêm nhiệm vụ làm bên mời thầu (trong hoạt động đấu thầu) bên cạnh nhiệm vụ Ban QLDA (trong quản lý dự án). Khi đó tại trang bìa của HSMT sẽ được Ban QLDA ký với vai trò đại diện hợp pháp của bên mời thầu.
Trong trường hợp Ban QLDA chỉ đủ năng lực đảm đương nhiệm vụ quản lý dự án, không đủ điều kiện làm bên mời thầu như quy định tại Điều 9 Luật Đấu thầu thì khi đó chủ đầu tư có thể quyết định lựa chọn một tổ chức tư vấn đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện chức năng là bên mời thầu. Khi đó người ký phát hành HSMT với tư cách là bên mời thầu lại là tên đơn vị tư vấn được lựa chọn.
Như vậy, ai sẽ là bên mời thầu (tức người ký trang bìa của HSMT) là tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể và do chủ đầu tư quyết định.
Trở lại tình huống trên, bên mời thầu (người ký trang bìa của HSMT) là người trực tiếp quan hệ với các nhà thầu tham gia đấu thầu có thể là:
- Chủ đầu tư khi chủ đầu tư đủ nhân sự đáp ứng
- Ban QLDA trong trường hợp đủ điều kiện và được chủ đầu tư giao thêm nhiệm vụ làm bên mời thầu trong hoạt động đấu thầu.
- Công ty tư vấn được chủ đầu tư chọn để thực hiện nhiệm vụ là bên mời thầu.
Trong tình huống này thì A hoặc B hoặc C đều có thể đóng vai trò là bên mời thầu tùy thuộc vào quyết định của chủ đầu tư căn cứ vào tình hình cụ thể về nhân sự.
