Chuyển biến tích cực sau phản ánh của Báo Đấu thầu

(BĐT) - Trước những khiếu nại, tố cáo được gửi đến Báo Đấu thầu, thực tế còn có nhiều chủ đầu tư/bên mời thầu (CĐT/BMT) “cửa đóng then cài” khi phóng viên “gõ cửa” tìm lời giải đáp. Tuy nhiên, không ít lần Báo Đấu thầu đã nhận được sự phản hồi nhanh chóng và tích cực giải quyết một cách thấu đáo từ các CĐT/BMT.
Các thông tin được Báo Đấu thầu phản ánh ngày càng thu hút sự quan tâm sâu sắc của giới nhà thầu, chủ đầu tư, bên mời thầu... Ảnh: Tiên Giang
Các thông tin được Báo Đấu thầu phản ánh ngày càng thu hút sự quan tâm sâu sắc của giới nhà thầu, chủ đầu tư, bên mời thầu... Ảnh: Tiên Giang

Nhiều vụ việc xảy ra trong thời gian gần đây cho thấy, từ bước đầu thừa nhận sai sót cho đến đưa ra những giải pháp cụ thể, kiên quyết xử lý sai phạm phản ánh rõ sự chuyển biến trong nhận thức của nhiều BMT/CĐT, thể hiện sự đề cao vai trò của báo chí, cũng như có trách nhiệm hơn trong việc xử lý kiến nghị. 

Từ bước đầu thừa nhận sai sót...

Mới đây, ngay sau khi bài viết về một gói thầu do Ban Quản lý dự án quận Đống Đa, TP. Hà Nội tổ chức đấu thầu với tựa đề “Vì sao BMT không làm rõ kiến nghị?” được đăng tải, Báo Đấu thầu đã nhận được phản hồi của BMT này ngay trong ngày hôm sau. Theo BMT này, càng sớm giải quyết các vấn đề Báo nêu thì sẽ càng tránh được những rủi ro không đáng có như bị bêu tên, cũng như dẫn đến việc kiến nghị kéo dài làm ảnh hưởng đến hình ảnh và uy tín của BMT.

Một câu chuyện khác xảy ra tại Gói thầu số 1 Trang thiết bị đồ gỗ thuộc Dự án Trường THPT Thạnh Phước, huyện Bình Đại, do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (QLDA ĐTXD) các công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Bến Tre làm BMT. Theo phản ánh của một nhà thầu, công văn thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu được BMT phát hành sau khi trao hợp đồng cho nhà thầu trúng thầu. Trước sự vào cuộc của Báo Đấu thầu, BMT đã “xin nhận thiếu sót do sơ suất trong quá trình soạn thảo và phát hành văn bản”. Cụ thể, theo BMT, do văn bản được phát hành vào những ngày cận Tết Nguyên đán 2019, đơn vị chuyển phát đã thông báo ngưng cung cấp dịch vụ, đến tận ngày 11/2/2019 (sau kỳ nghỉ Tết) mới hoạt động trở lại nên các nhà thầu đều nhận được thông báo muộn.

Cùng với đó, BMT đã quyết định lùi thời gian ký kết hợp đồng với nhà thầu trúng thầu so với dự kiến. Thực tế, sau khi các nhà thầu đã giải tỏa xong bảo lãnh dự thầu và không có văn bản kiến nghị nào về kết quả lựa chọn nhà thầu, đến ngày 22/2/2019, BMT mới ký hợp đồng với nhà thầu trúng thầu.

Động thái phản hồi tích cực còn thể hiện ở Cục Kỹ thuật hải quân thuộc Bộ Tư lệnh Hải quân – BMT Gói thầu số 01 Mua sắm trang bị phòng cháy chữa cháy bảo đảm an toàn cho hệ thống xưởng, trạm kỹ thuật. Tiếp nhận phản ánh từ Báo Đấu thầu về việc có nhà thầu bị làm khó trong quá trình đi mua hồ sơ mời thầu (HSMT), BMT đã gia hạn thời điểm đóng/mở thầu thêm 8 ngày. Bản thân người phụ trách bán HSMT của BMT này – ông Doãn đã công khai thừa nhận có sự nhầm lẫn và sơ suất trong quá trình xem xét giấy giới thiệu của một nhà thầu khiến nhà thầu này phải “năm lần bảy lượt” đến địa điểm phát hành nhưng không mua được HSMT.

Kho bạc Nhà nước Bình Dương cũng đã có động thái tương tự khi Báo Đấu thầu nêu sự việc có nhiều nhà thầu phản ánh tiêu chí của HSMT quá khắt khe, không đúng quy định và làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu. Sau đó, BMT đã chỉnh sửa HSMT và gia hạn đóng thầu đến ngày 22/4/2019 (thời điểm đóng thầu dự kiến trước đó là 9 giờ ngày 10/4/2019). Kiến nghị này xảy ra tại Gói thầu Xây dựng nhà làm việc, nhà thường trực bảo vệ kiêm thu phạt, nhà công an, bể nước ngầm, hàng rào sắt và cổng, hàng rào đặc xung quanh, sân đường, điện hạ thế và chiếu sáng ngoài nhà... thuộc Dự án Xây dựng trụ sở làm việc Kho bạc Nhà nước Bình Dương.

Gia hạn thời gian phát hành và điều chỉnh, sửa đổi HSMT sau khi Báo Đấu thầu phản ánh cũng là một trong những động thái tích cực đáng ghi nhận của Ban Quản lý dự án chuyên ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (BRVT) tại Gói thầu số 01 Tư vấn khảo sát, lập thiết kế bản vẽ thi công - tổng dự toán thuộc Dự án Đầu tư xây dựng công trình sửa chữa, nâng cấp Hồ chứa nước Kim Long, huyện Châu Đức, tỉnh BRVT…

Theo Đơn kiến nghị của một nhà thầu gửi tới Báo, Nhà thầu đã gửi đơn kiến nghị đến lần thứ 3 nhưng BMT vẫn “bặt vô âm tín”. Khi thông tin này được phản ánh trên Báo Đấu thầu, ngay sau đó, BMT đã thực sự vào cuộc. Thời điểm đóng/mở thầu được kéo dài thêm hơn 10 ngày, từ ngày 7/6/2019 chuyển đến ngày 18/6/2019. Cùng với việc gia hạn, HSMT qua mạng (E-HSMT) được điều chỉnh, trong đó sửa đổi yêu cầu về số lượng hợp đồng tương tự theo hướng mở rộng hơn cơ hội tham gia cho các nhà thầu. Cách giải quyết này của BMT đã nhận được sự đồng thuận và đánh giá cao của Nhà thầu kiến nghị. “Đối với các công trình thủy lợi, điều chỉnh như vậy sẽ tạo điều kiện cho nhiều nhà thầu tham gia hơn”, Nhà thầu kiến nghị bày tỏ sự tán thành. 

... đến kiên quyết xử lý sai phạm

Sau hàng loạt kiến nghị liên quan đến quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu tại các gói thầu do Bảo hiểm Xã hội (BHXH) tỉnh Long An mời thầu được Báo Đấu thầu đăng tải, BHXH Việt Nam đã vào cuộc. Người có thẩm quyền đối với các gói thầu này đã có văn bản yêu cầu kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm đối với cá nhân, tập thể có liên quan để xảy ra kiến nghị kéo dài. Đó là vụ việc xảy ra tại 2 gói thầu mua sắm hàng hóa, gồm: Gói thầu Mua sắm thiết bị máy móc trang bị cho BHXH Tỉnh và các huyện năm 2018 và Gói thầu Mua sắm mực in, mực máy photocopy, linh kiện máy tính và thuê máy in, máy photocopy năm 2018.

Hay sau bài viết “Hòa Bình: Loại nhà thầu khi chưa yêu cầu làm rõ” tại Gói thầu chào hàng cạnh tranh của Chi cục Kiểm lâm Hòa Bình đăng trên số báo 244 ra ngày 20/12/2018, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hòa Bình – cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu trên địa bàn Tỉnh - đã thành lập Đoàn kiểm tra làm rõ kiến nghị. Sau khi kiểm tra, Sở đã xác định rõ kiến nghị của nhà thầu là chính xác, BMT đã vi phạm các quy định về tổ chức lựa chọn nhà thầu và đánh giá hồ sơ đề xuất. Đồng thời cơ quan này kiến nghị UBND Tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức kiểm tra, làm rõ trách nhiệm trong việc thực hiện sai quy định nêu trên.

Một trong những hành động quyết liệt hơn là người có thẩm quyền đã tước bỏ quyền làm BMT. Điển hình như tại Gói thầu TV-04 Giám sát thi công xây dựng, lắp đặt doanh cụ, thiết bị thuộc Dự án Đầu tư xây dựng doanh trại Lữ đoàn 83/QCHQ. Trước những lùm xùm trong đấu thầu do Công ty CP Tư vấn đầu tư, Thiết kế và Xây dựng Sông Đà được giao làm BMT, Bộ tư lệnh Hải quân (Bộ Quốc phòng) đã quyết định hủy thầu, thay đổi bên mời thầu mới (Phòng Kế hoạch và Đầu tư thuộc Bộ Tư lệnh Hải quân) và tổ chức đấu thầu lại Gói thầu TV-04.

Từ những vụ việc nêu trên cho thấy, các thông tin được Báo Đấu thầu phản ánh ngày càng thu hút sự quan tâm sâu sắc của giới nhà thầu, CĐT/BMT,… Ngày càng có nhiều CĐT/BMT xem việc đọc Báo Đấu thầu như một nhiệm vụ thường xuyên, để kịp thời xử lý thông tin, tránh khiếu kiện kéo dài và gây điều tiếng không tốt.

Với sự vào cuộc quyết liệt của Báo Đấu thầu, kiên trì bám sát đến cùng để làm rõ chân tướng sự việc, hy vọng những vụ việc kiến nghị, khiếu nại của các nhà thầu nhanh chóng được giải quyết thấu đáo, tránh tình trạng còn những vụ việc có nguy cơ bị “chìm xuồng”. Bên cạnh đó, theo ý kiến các chuyên gia, cần những chế tài đủ mạnh để xử lý nghiêm các CĐT/BMT cố ý né tránh xử lý kiến nghị của nhà thầu cũng như các vấn đề Báo nêu.

Chuyên đề