ADB đặc biệt khuyến khích Việt Nam hiện đại hóa hệ thống đấu thầu điện tử

(BĐT) - Đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc thúc đẩy áp dụng đấu thầu qua mạng, đại diện Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), ông Alexander Fox, chuyên gia đấu thầu cao cấp của ADB chia sẻ quan điểm của ADB về đấu thầu điện tử tại Việt Nam với Báo Đấu thầu.
ADB đánh giá, Việt Nam là thành viên tích cực trong diễn đàn về mua sắm chính phủ giữa các nước đang phát triển
ADB đánh giá, Việt Nam là thành viên tích cực trong diễn đàn về mua sắm chính phủ giữa các nước đang phát triển

Ông Alexander Fox khẳng định, ADB đặc biệt khuyến khích Việt Nam hiện đại hóa hệ thống đấu thầu điện tử, đồng thời cùng với Ngân hàng Thế giới hỗ trợ mạnh mẽ cả về chuyên môn và tài chính nhằm cải tiến và thúc đẩy việc sử dụng Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia của Việt Nam. 

Quan điểm của ADB về vai trò của đấu thầu qua mạng (e-GP)? Ông nhận định gì về khả năng áp dụng đấu thầu qua mạng để thay thế đấu thầu theo kiểu truyền thống?

Ở hầu hết các quốc gia, mua sắm công đóng một vai trò quan trọng đối với sự phát triển và chiếm một tỷ trọng đáng kể trong nền kinh tế quốc dân. E-GP giúp giảm thiểu các thủ tục, giấy tờ trong đấu thầu thông qua việc áp dụng công nghệ thông tin và truyền thông nhằm cải thiện hiệu quả hoạt động và tiết kiệm cho tất cả các bên liên quan, gồm cả bên mời thầu, nhà thầu. Đồng thời, e-GP cũng giúp cải thiện quản trị nhà nước và giảm tham nhũng, cụ thể khi hệ thống này được tích hợp với các cấu phần khác của Chính phủ như kho bạc, thuế và kiểm toán. Vì những lý do đó, áp dụng đấu thầu qua mạng là một ưu tiên trong cải cách đấu thầu mua sắm công ở nhiều quốc gia đang phát triển, và thưc tiễn cũng đã xác nhận rằng, áp dụng e-GP là cần thiết để đạt được hệ thống mua sắm công minh bạch và hiệu quả.

ADB đặc biệt khuyến khích Việt Nam hiện đại hóa hệ thống đấu thầu điện tử ảnh 1
Ông Alexander Fox
ADB có chính sách gì khuyến khích áp dụng đấu thầu qua mạng trong các gói thầu sử dụng vốn của ADB? ADB có chương trình, chủ trương gì hỗ trợ, đồng hành cùng Việt Nam trong việc thúc đẩy phát triển đấu thầu qua mạng? 

ADB là thành viên sáng lập của Nhóm các ngân hàng phát triển đa phương về e-GP (mua sắm chính phủ điện tử). Hàng năm, ADB cũng tổ chức diễn đàn giữa các nước đang phát triển là thành viên của ADB để chia sẻ những ý tưởng, kinh nghiệm và thảo luận các vấn đề chung trong việc triển khai và phát triển e-GP. Việt Nam là một thành viên tham gia tích cực trong diễn đàn này. Chính sách đấu thầu mới của ADB đặc biệt khuyến khích các quốc gia vay vốn trong việc liên tục hiện đại hóa hệ thống mua sắm công của họ, bao gồm việc áp dụng các phương tiện điện tử để tăng cường tính minh bạch và hiệu quả trong quá trình đấu thầu. Tại Việt Nam, ADB và Ngân hàng Thế giới đang hỗ trợ mạnh mẽ (cả về chuyên gia và tài chính) cho Cục Quản lý đấu thầu (PPA) trong việc cải tiến và đẩy mạnh áp dụng Hệ thống e-GP, bao gồm cả việc áp dụng đấu thầu điện tử cho những gói thầu đấu thầu rộng rãi trong nước thuộc lĩnh vực hàng hóa và xây lắp sử dụng nguồn vốn của ADB và Ngân hàng Thế giới trong thời gian sắp tới.

Để thúc đẩy triển khai đấu thầu qua mạng tại Việt Nam, ông có khuyến nghị gì?

ADB đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc thúc đẩy áp dụng đấu thầu qua mạng. Tuy nhiên cho đến nay, đấu thầu qua mạng chưa được quan tâm áp dụng đúng mức. Có một số lý do như: nhà thầu, nhà cung cấp chưa quen với đấu thầu qua mạng; những hạn chế về kỹ thuật của Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Trong thời gian vừa qua, ADB đã tiến hành đánh giá Hệ thống và nhận thấy trong nhiều trường hợp, các bên liên quan vẫn tiến hành các thủ tục giấy tờ như đấu thầu truyền thống trong lựa chọn nhà thầu qua mạng.

Điều này làm tăng thêm gánh nặng thủ tục hành chính trong đấu thầu, làm giảm lợi ích của đấu thầu qua mạng và động lực tham gia của các bên liên quan sử dụng Hệ thống. Để đẩy mạnh áp dụng đấu thầu qua mạng, ADB cũng đang làm việc với Chính phủ Việt Nam và các nhà tài trợ khác để một là giúp cải thiện Hệ thống e-GP ổn định và thân thiện hơn với người sử dụng; hai là nâng cao nhận thức về hệ thống và ưu tiên quản trị sự thay đổi trong thực hiện đấu thầu qua mạng cho bên mời thầu, nhà thầu, người có thẩm quyền, cơ quan kiểm tra, kiểm toán…

Với những nỗ lực một cách toàn diện như vậy, chúng tôi tin tưởng rằng người dân Việt Nam sẽ được thụ hưởng lợi ích đầy đủ của đấu thầu qua mạng trong việc tăng cường cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.

Ông Phạm Thy Hùng, Giám đốc Trung tâm Đấu thầu qua mạng quốc gia cho biết, trong thời gian qua, các nhà tài trợ, đặc biệt là ADB, WB đã có nhiều hoạt động hỗ trợ cho phía Việt Nam thúc đẩy và phát triển đấu thầu qua mạng. Trong đó, ADB đã tài trợ thuê tuyển chuyên gia tư vấn rà soát Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia; xây dựng mẫu hồ sơ qua mạng dành riêng cho WB và ADB và truyền thông về đấu thầu qua mạng,…

WB đã tài trợ cho Cục Quản lý đấu thầu nói chung và Trung tâm Đấu thầu qua mạng quốc gia nói riêng xây dựng hệ thống giám sát đấu thầu M&E; xây dựng mẫu hồ sơ đấu thầu qua mạng đối với gói thầu xây lắp và dịch vụ phi tư vấn; tổ chức hội thảo lấy ý kiến xây dựng thông tư quy định chi tiết về lựa chọn nhà thầu qua mạng đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp và dịch vụ phi tư vấn.

Các hỗ trợ về chuyên môn và tài chính của các nhà tài trợ, trong đó có ADB và WB, rất thiết thực và đang phát huy hiệu quả tốt đối với quá trình xây dựng, vận hành và phát triển Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia tại Việt Nam.

Chuyên đề