TP HCM khó thu hồi 26.000 tỷ đồng ở dự án Thủ Thiêm

Hơn 26.000 tỷ đồng TP HCM tạm ứng ngân sách đã bồi thường cho hàng nghìn người dân, tổ chức có đất bị thu hồi nên không thể lấy lại.
Một góc khu đô thị mới Thủ Thiêm sau 22 năm quy hoạch.
Một góc khu đô thị mới Thủ Thiêm sau 22 năm quy hoạch.

TP HCM tạm ứng hơn 26.000 tỷ đồng để đầu tư vào Khu đô thị mới (KĐTM) Thủ Thiêm, tính đến ngày 30/9/2018. Số tiền này chủ yếu để chi trả bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người dân bị ảnh hưởng nên không thể thu hồi hoàn trả ngân sách như thông báo hôm 26/6 của Thanh tra Chính phủ (TTCP). Quan điểm này vừa được Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong nêu trong văn bản gửi Thủ tướng.

Để thu hồi tiền tạm ứng, thành phố cần thực hiện các thủ tục quyết toán dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng KĐTM Thủ Thiêm. Nhưng thực tế việc bồi thường vẫn chưa xong, các hộ dân trong khu vực 4,3 ha phường Bình An (đã được xác định ngoài ranh quy hoạch) và các hộ dân bên ngoài vẫn đang khiếu nại. Vì vậy, UBND TP HCM kiến nghị Thủ tướng cho tiếp tục thực hiện phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng và tái định cư KĐTM Thủ Thiêm đã được duyệt năm 2010; đồng thời cập nhật, bổ sung chi phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư phần diện tích 4,3 ha.

Liên quan việc TTCP kết luận UBND thành phố phê duyệt và điều chỉnh dự án bồi thường, tái định cư trị giá hơn 38.600 tỷ đồng không đúng thẩm quyền theo Nghị quyết năm 2006 của Quốc hội và Nghị định năm 2005 của Chính phủ, ông Nguyễn Thành Phong cho rằng thành phố đã căn cứ theo Quyết định 367/1996 và Công văn 190/2002 của Thủ tướng - trước thời điểm Nghị định của Chính phủ và Nghị quyết của Quốc hội có hiệu lực thi hành (năm 2005 và 2006).

Mặt khác, năm 2007, Thủ tướng đã có công văn 443 chấp thuận cho thành phố có quyền thẩm định, phê duyệt đối với loại dự án "bồi thường thiệt hại, tái định cư và thu hồi đất", trong đó không giới hạn tổng chi phí đầu tư của dự án. Vì vậy, việc UBND TP HCM phê duyệt dự án là phù hợp.

KĐTM Thủ Thiêm được quy hoạch từ năm 1996, có quy mô 930 ha nằm bên bờ Đông sông Sài Gòn, cách quận 1 khoảng 300 m đường chim bay. Hiện còn hơn 100 hộ dân khiếu nại từ thành phố đến trung ương trong nhiều năm liền, cho rằng đất của họ nằm ngoài ranh quy hoạch nhưng vẫn bị giải tỏa; thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư sai quy định.

Ngày 7/9/2018, Thanh tra Chính phủ có thông báo 1483 công bố hàng loạt sai phạm của UBND TP HCM và các bộ, ngành liên quan trong quá trình triển khai dự án như: thu hồi sai 4,3 ha ngoài ranh quy hoạch; giao đất trong khu vực được quy hoạch tái định cư cho 51 doanh nghiệp làm dự án...

Hôm 26/6, Thanh tra Chính phủ tiếp tục công bố kết luận 1037, chỉ ra nhiều sai phạm về kinh tế của chính quyền TP HCM và các sở ngành tham mưu; yêu cầu thu hồi 26.000 tỷ đồng bị cho là tạm ứng sai quy định, duyệt tổng mức đầu tư các dự án hạ tầng BT không đúng quy định...

Chuyên đề