Cụm tàu sân bay chiến đấu USS Carl Vinson của Mỹ. Ảnh:US Navy
Việc Mỹ mới đây bất ngờ điều cụm tàu sân bay chiến đấu USS Carl Vinson đến gần bán đảo Triều Tiên nhằm đối phó với chương trình vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng đang khiến dư luận quốc tế lo ngại về nguy cơ nổ ra một cuộc chiến tranh quy mô lớn ở khu vực này, theo Vox.
Jeffrey Lewis, giám đốc chương trình Không phổ biến vũ khí Đông Á thuộc Viện Nghiên cứu Quốc tế Middlebury, cho rằng tình hình căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên hiện nay có thể dẫn tới ba tình huống tồi tệ nhất, đẩy khu vực và thế giới vào thảm họa chiến tranh.
Triều Tiên hiểu nhầm
Trong tình huống thứ nhất mà Lewis đặt ra, lãnh đạo Triều Tiên có thể hiểu lầm rằng Mỹ đang có những động thái ráo riết để phát động một cuộc tấn công phủ đầu nhằm vào nước này, buộc Bình Nhưỡng phải ra tay trước để tự vệ.
Dù Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson mới đây khẳng định Mỹ vẫn theo đuổi chính sách phi hạt nhân hóa Triều Tiên chứ không phải thay đổi chế độ ở quốc gia này, việc Washington đột nhiên điều cả cụm tàu sân bay chiến đấu hùng hậu đến Hàn Quốc có thể khiến Bình Nhưỡng cảm thấy lời nói của ông Tillerson không đáng tin cậy, củng cố niềm tin rằng Mỹ đang hình thành thế trận tấn công.
Theo Lewis, học thuyết quân sự của Triều Tiên được xây dựng dựa trên niềm tin rằng họ sẽ phải đối mặt với một cuộc xâm lược quy mô lớn của "đế quốc Mỹ và tay sai Hàn Quốc", nên Bình Nhưỡng sẵn sàng làm mọi thứ để bảo vệ đất nước, kể cả việc sử dụng vũ khí hạt nhân.
Lewis cho rằng nếu Triều Tiên quyết định sử dụng vũ khí hạt nhân từ ngày đầu tiên trong cuộc chiến tiềm tàng với Mỹ, Hàn Quốc và có thể là Nhật Bản sẽ bị hủy diệt nặng nề đến mức liên quân Mỹ - Hàn gần như không thể thực hiện các chiến dịch quân sự tương tự, hoặc cái giá mà họ phải trả cao đến mức một cuộc xâm lược thành công là điều không thể.
Những vụ thử hạt nhân liên tiếp trong thời gian qua của Triều Tiên cho thấy quốc gia này đã đạt đến năng lực hạt nhân đáng gờm, với những tên lửa tầm xa có thể bắn tới căn cứ quân sự Mỹ ở Guam, thậm chí là lục địa Mỹ.
Những vụ phóng thử tên lửa đạn đạo gần đây của Triều Tiên cũng được coi là hoạt động diễn tập cho phương án tấn công phủ đầu vào các sân bay hay mục tiêu quân sự có giá trị cao ở Hàn Quốc, Nhật Bản mà Mỹ nhiều khả năng sẽ sử dụng để phát động một cuộc xâm lược vào Triều Tiên.
Một cuộc diễn tập bắn đạn thật của pháo binh Triều Tiên
Tuy nhiên, chiến lược này của Triều Tiên chỉ có thể thành công nếu họ là người tung ra đòn đánh hạt nhân trước, dựa trên đánh giá của lãnh đạo Triều Tiên về nguy cơ bị Mỹ xâm lược. Điều khiến Lewis lo ngại là việc Tổng thống Mỹ Donald Trump có lời nói, hành động thiếu cân nhắc nào đó, lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un lại coi đó là mối đe dọa thực sự và quyết định ra tay trước để ngăn chặn một cuộc tấn công vũ trang. Đến lúc đó, mọi thứ sẽ thực sự vượt tầm kiểm soát.
Hàn Quốc phản ứng mạnh với đòn khiêu khích của Triều Tiên
Triều Tiên thường bị tố có những hành động khiêu khích nhắm vào Hàn Quốc. Năm 2010, một chiếc tàu ngầm của họ bị cáo buộc đã phóng ngư lôi, đánh đắm tàu chiến Cheo-nan của hải quân Hàn Quốc. Pháo binh Triều Tiên sau đó còn pháo kích xuống một đảo tiền tiêu của Hàn Quốc. Năm ngoái, một binh sĩ Hàn Quốc trọng thương vì dính mìn do Triều Tiên gài ở khu phi quân sự.
Các binh sĩ lực lượng đặc nhiệm Hàn Quốc. Ảnh:Reuters
Lewis cho rằng những hành động này liên tục thách thức giới hạn chịu đựng của các nhà lãnh đạo Hàn Quốc. Trong trường hợp Triều Tiên thực hiện một hành động khiêu khích quá đà vượt ngưỡng chịu đựng của dư luận và chính quyền Hàn Quốc, thảm họa sẽ thực sự xảy ra.
Lãnh đạo Hàn Quốc ngày càng thể hiện rõ quyết tâm làm hết sức mình để đáp trả các đòn khiêu khích của Triều Tiên, trong đó có nguy cơ mà họ lo sợ nhất là một cuộc tấn công hạt nhân. Seoul gần đây đã phát triển các loại tên lửa đạn đạo và hành trình tấn công chính xác, thành lập lực lượng đặc nhiệm chuyên trách ám sát lãnh đạo Triều Tiên.
Nhiều chính trị gia Hàn Quốc tin rằng nếu họ có thể loại bỏ được ông Kim Jong-un, Triều Tiên sẽ mất khả năng phát động cuộc tấn công hạt nhân vào Hàn Quốc. Tuy nhiên nếu kế hoạch này của họ được thực thi nhưng thất bại, mọi tính toán sẽ sụp đổ và một cuộc chiến hủy diệt chắc chắn sẽ xảy ra.
Trump 'đâm lao phải theo lao'
Trong kịch bản này, Lewis cho rằng Mỹ có thể cảm thấy bị mất mặt khi Triều Tiên có những hành động trái ngược với những gì ông Trump truyên bố rằng tình hình ở bán đảo này đã được kiểm soát. Bình Nhưỡng vẫn tiếp tục đưa ra những đòn khiêu khích liên tiếp, bất chấp việc Trump tuyên bố rằng Triều Tiên đã bị kiềm chế. Cuối cùng, các quan chức Nhà Trắng tin rằng họ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc thay đổi chế độ ở Triều Tiên.
Pháo binh bờ biển Triều Tiên khai hỏa. Ảnh:KCNA
Trong trường hợp đó, Trump sẽ quyết định cô lập Triều Tiên giống như những gì Mỹ đã làm trong cuộc chiến ở Iraq năm 2003: Huy động lực lượng quân sự tới khu vực, tập hợp vài đồng minh, yêu cầu Quốc hội trao quyền sử dụng vũ lực để sẵn sàng cho một cuộc xung đột lớn với Triều Tiên.
Lewis lo ngại rằng chính quyền Trump, giống như chính quyền tiền nhiệm Bush năm 2003, đều tin rằng cuộc chiến này sẽ rấ dễ dàng đạt được mục tiêu, trước khi trở nên lúng túng trước một cuộc khủng hoảng mà họ không thể kiểm soát được.
