Hàng Việt ngày càng "đuối sức" ở thị trường Campuchia

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, từ năm 2011 đến năm 2016, xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam sang thị trường Campuchia dù vẫn xuất siêu, nhưng tỷ lệ ngày càng giảm đi, xuất khẩu của Việt Nam ngày càng suy giảm, trong đó nhập khẩu từ thị trường này đang tăng trở lại.

Cụ thể, trong năm 2011 tổng kim ngạch hàng hóa xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Campuchia đạt 2,84 tỷ USD, trong đó xuất khẩu là 2,41 tỷ USD, nhập khẩu là gần 430 triệu USD và thặng dư thương mại 1,98 tỷ USD. Đến năm 2013, xuất siêu hàng hóa từ Việt Nam sang quốc gia này đã đạt mức kỷ lục 2,4 tỷ USD, chiếm đến 83% tổng trị giá xuất khẩu của nước ta sang Campuchia. Tuy nhiên, mức thặng dư này đã suy giảm mạnh và chỉ đạt 1,5 tỷ USD trong năm 2016.

Từ năm 2011 - 2016 hàng Việt sang Campuchia ngày càng giảm giá trị và sản lượng, đuối sức vì cạnh tranh kém (Tổng cục Hải quan)

Giá trị xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Campuchia ngày càng giảm từ con số 2,9 tỷ USD năm 2013 xuống chỉ còn 2,2 tỷ USD năm 2016, giảm hơn 700 triệu USD. Trong khi đó, nhập khẩu từ thị trường này tăng mạnh, từ con số 430 triệu USD năm 2011, năm 2015 đã là 947 triệu USD, năm 2016 là 726 triệu USD, mức tăng kim ngạch nhập khẩu lần lượt là 120% và 70% theo các năm.

Các mặt hàng xuất khẩu chính của Việt Nam sang thị trường Campuchia vẫn là: xăng dầu, sắt thép, sản phẩm từ sắt thép, sản phẩm dệt may…

Campuchia là thị trường dẫn đầu về xuất khẩu xăng dầu và sắt thép của Việt Nam. Trong năm 2016, nước này chiếm 36,7% giá trị xăng dầu xuất khẩu và 18,2% sắt thép của Việt Nam. Tuy nhiên giá xuất khẩu sang nước này liên tục giảm, khiến giá trị kim ngạch xuất khẩu giảm mạnh. Nhóm hàng sắt thép cũng phải cạnh tranh mạnh với sắt thép của Trung Quốc và các nước Indonesia, Thái Lan. Ngoài ra các mặt hàng như dệt may, da giày, chất dẻo chỉ xuất khẩu số lượng ít, chưa chiếm lĩnh được thị trường.

Về nhập khẩu: Xét trong nội khối ASEAN thì kim ngạch nhập khẩu hàng hóa từ Campuchia vào Việt Nam xếp thứ 6 (cao hơn nhập khẩu từ Lào, Myamar và Brunei) và chiếm 3% trị giá nhập khẩu hàng hóa từ tất cả các nước ASEAN vào Việt Nam.

Các mặt hàng nhập khẩu chính của Việt Nam có nguồn gốc từ Campuchia trong năm qua bao gồm gỗ và sản phẩm từ gỗ: 182 triệu USD, giảm 52,7%; hạt điều: 114 triệu USD; giảm 14,4%; cao su: 84 triệu USD tăng 9%; đậu tương: 23 triệu USD, giảm 10,7% so với năm 2015.

Theo Bộ Công Thương, từ năm 2015 như Việt Nam, Campuchia đã mở cửa thị trường cho hàng xuất khẩu ASEAN miễn thuế cạnh tranh với hàng các quốc gia khác. Tuy nhiên, độ phủ của hàng Việt sang Campuchia thấp, thị trường bé, là sân chơi của nhiều DN có nguồn gốc Trung Quốc, Thái Lan, Myanmar nên hàng Việt ngày càng khó cạnh tranh, dẫn tới giảm cả lượng và trị giá xuất khẩu sang nước này. Điều này cho thấy, hàng Việt đang ngày càng đuối sức và khó cạnh tranh ngay cả trong thị trường các nước kém phát triển ở ASEAN.

Chuyên đề