Tăng trưởng tín dụng cao, lo ngại tiền chảy vào chứng khoán, bất động sản

(BĐT) - Mục tiêu tăng trưởng tín dụng 21% cho cả năm 2017 là một trong nhiều nội dung được đưa ra mổ xẻ tại Tọa đàm Công bố Báo cáo kinh tế vĩ mô quý III/2017 diễn ra chiều ngày 11/10, tại Hà Nội.
Ảnh Internet
Ảnh Internet

Theo ông Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng VEPR, tính tới thời điểm 20/9/2017, tăng trưởng tín dụng đạt mức 11,02% so với tháng 12/2016, cao hơn so với cùng kỳ các năm trước (2015 là 10,8%; 2016 là 10,5%). Tuy nhiên, so với mục tiêu tăng trưởng tín dụng ở mức 21% do Chính phủ đề ra, thì mức tăng trưởng trong quý III vẫn còn một khoảng cách khá xa (gần 10 điểm phần trăm). Khoảng cách này sẽ đặt ra thách thức cho quý IV trong việc hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng tín dụng của cả năm. Bên cạnh đó, trong 9 tháng vừa qua, tăng trưởng huy động đạt 10,08%, thấp hơn so với mức 12% của cùng kỳ năm 2016. Như vậy, tốc độ tăng trưởng tín dụng vượt hơn 1,2% so với tốc độ tăng trưởng huy động.

Trong khi đó, theo dự báo của VEPR thì cuối năm nay, lạm phát có xu hướng gia tăng. Áp lực tăng lạm phát đến từ sự gia tăng chi phí sản xuất, sự điều chỉnh giá các mặt hàng cơ bản (giáo dục, y tế, điện, xăng dầu), chính sách tăng lương cơ bản có hiệu lực từ tháng 7/2017, sự tăng cầu tiêu dùng vào các tháng cuối năm, và gia tăng sức ép tăng trưởng tín dụng để đạt mục tiêu 21% của Chính phủ cho cả năm.

TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính cho rằng, tăng tưởng tín dụng 21% cho cả năm 2017  có thể đạt được nhưng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro.

Theo ông Hiếu, tăng trưởng kinh tế quý III khá cao và nếu chúng ta cố gắng thì mục tiêu trưởng cả năm là 6,7% không còn xa. Nếu mục tiêu tăng trưởng cả năm 2017 đạt được thì những kế hoạch ngắn hạn mà Chính phủ đưa ra trong thời gian qua có thể cần xem xét lại, trong đó có chính sách đẩy tín dụng lên 21-22%.

Chứng minh quan điểm này, ông Hiếu chỉ ra, đầu năm Ngân hàng Nhà nước đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm là 18% đã là một mức cao, bởi nếu tăng trưởng kinh tế ở mức 6,7% thì thông thường tín dụng nên tăng trưởng 2,5 lần mức tăng trưởng kinh tế, tức là trên 16%. Đây là mức độ tăng trưởng bình thường dựa trên mức độ tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, mới đây, Chính phủ điều chỉnh nâng mức tăng trưởng tín dụng lên mức 21-22%, tức là trong 3 tháng cuối năm phải tăng khoảng 10% mới có thể đạt được chỉ tiêu đặt ra.

“Trong 3 tháng mà tăng trưởng tín dụng thêm 10% trên tổng dư nợ của nền kinh tế 6 triệu tỷ đồng, nghĩa là đẩy vào trong lưu thông 600.000 tỷ đồng, mỗi tháng là 200.000 tỷ đồng. Đây là con số quá lớn”, ông Hiếu nói.

Song điều đáng ngại nhất, theo ông Hiếu là có thể nguồn tín dụng này sẽ đổ vào hai lĩnh vực có độ rủi ro cao là chứng khoán và bất động sản. Không như các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phải có phương án, giải ngân theo kế hoạch…có khi mất cả năm, một dự án bất động sản hàng chục tỷ đồng, hàng trăm tỷ đồng chỉ cần có phương án là ngân hàng đã có thể giải ngân theo thời kỳ để xây dựng. Chưa kể theo ông Hiếu, thị trường thứ cấp của thị trường bất động sản (mua đi bán lại) được các ngân hàng sẵn sàng cho vay để các nhà kinh doanh hoạt động. “E rằng, nếu đẩy tín dụng nhanh vào những lĩnh vực kinh tế có độ rủi ro cao thì sẽ gây rủi ro lớn cho nền kinh tế”, ông Hiếu lo ngại.

Theo đó, ông Hiếu nhấn mạnh, tín dụng cần phải đúng địa chỉ là sản xuất kinh doanh thì mới phát huy được tác dụng.  “Thực tế nền kinh tế đang có hai loại doanh nghiệp là DN yếu và DN mạnh. DN yếu là những DN cần vốn của ngân hàng rất nhiều, vòng quay vốn của DN chậm, lợi nhuận thấp…cũng sẽ tạo ra rủi ro lớn hơn nhiều so với những DN mạnh. Do đó, nếu tín dụng đổ vào DN yếu cũng là rủi ro lớn”.

Ở một chiều hướng khác, một số chuyên gia tại Tọa đàm cảnh báo, để đạt được chỉ tiêu trưởng tín dụng lên tới 21-22% trong năm 2017 thì có thể từ nay đến cuối năm lãi suất sẽ tăng.

Từ những phân tích trên, hầu hết các ý kiến tại Tọa đàm khuyến nghị, Chính phủ nên cân nhắc lại việc điều chỉnh tăng trưởng tín dụng lên 21%.

Chuyên đề