Cảng Quy Nhơn nhanh chóng về tay Hợp Thành

(BĐT) - Phó Thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình vừa yêu cầu Thanh tra Chính phủ thanh tra toàn diện việc cổ phần hóa Cảng Quy Nhơn, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả trước ngày 1/7. 
Ảnh Internet
Ảnh Internet

Cảng Quy Nhơn được coi là đơn vị đầu tiên trực thuộc Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines) tiến hành chuyển đổi từ công ty TNHH MTV sang mô hình công ty CP. Tuy nhiên, quá trình cổ phần hóa và thoái vốn của Vinalines có quá nhiều tình tiết đáng phải lưu ý.

Thâu tóm 86,23% cổ phần trong 2 năm

Theo Quyết định số 336/QĐ-HHVN ngày 22/7/2013, quá trình cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước tại Cảng Quy Nhơn được chia làm 2 giai đoạn. Giai đoạn I: phát hành lần đầu 40.409.950 CP, trong đó Nhà nước chiếm 75% vốn điều lệ; người lao động và tổ chức công đoàn chiếm 5%; nhà đầu tư chiến lược 10% và phát hành ra bên ngoài 10%. Giai đoạn II: Nhà nước giảm tỷ lệ nắm giữ xuống còn 49%, thực hiện trong khoảng thời gian 2014 - 2015.

Theo Đề án tái cấu trúc Vinalines giai đoạn 2012 - 2015 và Quyết định số 37/2014/QĐ-TTg về ban hành tiêu chí, danh mục phân loại doanh nghiệp nhà nước, Cảng Quy Nhơn nằm trong diện Nhà nước (Vinalines đại diện phần vốn) phải nắm giữ 75% vốn điều lệ. Tuy nhiên, chỉ từ tháng 4 đến tháng 9/2015 Vinalines đã thực hiện liên tục 2 đợt thoái vốn (đợt đầu chuyển nhượng 10,5 triệu CP tương đương 26,01%, đợt hai 19,8 triệu CP tương đương 49%) cho Công ty Cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành (Hợp Thành), giúp doanh nghiệp này nhanh chóng nắm quyền kiểm soát một trong những cảng biển quan trọng quốc gia.

Sự mâu thuẫn về tỷ lệ sở hữu nhà nước giữa việc xây dựng phương án và thực tế thoái vốn tại Cảng Quy Nhơn cùng với tiến trình thoái vốn vội vàng càng khiến cho dư luận đặt dấu hỏi. 

Lợi nhuận tăng mạnh sau cổ phần hóa

Công ty Cổ phần Đầu tư và Khoáng sản Hợp Thành được thành lập vào năm 2007 có trụ sở tại Hoàn Kiếm, Hà Nội. Theo giới thiệu trên website của DN này, một số Dự án trọng điểm Công ty đang thực hiện: Nhà máy sản xuất sơ, xợi polyeste, Khu liên hiệp gang thép Hà Tĩnh, Chủ đầu tư Dự án xây dựng tòa nhà văn phòng Mitec, Dự án khách sạn SeaDragon tại Quảng Ninh, cung cấp thép, thiết bị công trình cho nhiều dự án trên cả nước.
Là một trong những cảng tổng hợp quốc gia, đầu mối khu vực (loại 1) của nhóm cảng biển Nam Trung Bộ với hệ thống kho bãi rộng lớn; 6 cầu tàu với tổng chiều dài 824 m, hàng trăm thiết bị, phương tiện, công cụ xếp dỡ hiện đại có thể tiếp nhận tàu trọng tải 30.000 DWT với tần suất bình thường, tàu 50.000 DWT giảm tải ra vào làm hàng 24/24h. Sản lượng hàng hóa thông qua Cảng Quy Nhơn năm 2016 đạt 7,002 triệu tấn, dự kiến tiếp tục tăng trưởng kép bình quân 7%.

Mặc dù hoạt động kinh doanh cốt lõi của doanh nghiệp không có nhiều sự thay đổi, thế nhưng lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp trong giai đoạn 2012 - 2016 lại có sự khác biệt quá lớn sau khi cổ phần hóa thành công. Theo Báo cáo tài chính hợp nhất cuối năm 2014, 2015, 2016, lợi nhuận sau thuế của Cảng Quy Nhơn lần lượt đạt 35 tỷ đồng, 85 tỷ đồng và 62 tỷ đồng, tăng gấp 3 - 4 lần so với các năm liền trước đó.

Số liệu này khiến nhiều người băn khoăn, liệu mức giá thoái vốn của Vinalines tại Cảng Quy Nhơn có phù hợp so với tiềm năng thực tế của doanh nghiệp? Được biết, mức giá bình quân trúng đấu giá tại thời điểm IPO chỉ quanh mức 12.792 đồng, thấp hơn rất nhiều so với các doanh nghiệp cùng ngành đang niêm yết trên thị trường chứng khoán.

Chuyên đề