Ghế Chủ tịch FED liệu có như Chúa trời

Công việc của Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) từng được mô tả là "Chúa trời trong một ngày tươi đẹp", nhưng đó là trước khi khủng hoảng tài chính 2008 diễn ra.
Các chủ tịch FED cho rằng vị trí của mình không hề thần thánh như người ta tưởng. Ảnh: AFP
Các chủ tịch FED cho rằng vị trí của mình không hề thần thánh như người ta tưởng. Ảnh: AFP

Dù vậy, họ vẫn là những người dẫn dắt nền kinh tế lớn nhất thế giới. Cổ phiếu, trái phiếu và tỷ giá đều tăng giảm chỉ dựa vào một câu nói từ Chủ tịch FED.

Ba cựu chủ tịch - Paul Volcker, Ben Bernanke, Alan Greenspan và người đương nhiệm - Janet Yellen đã cùng góp mặt trong một sự kiện cuối tuần trước tại New York. Đây là lần đầu tiên cả 4 người cùng xuất hiện. Tất cả đều cho rằng vị trí của mình chẳng giống một vị thần chút nào.

"Anh không thể làm chính xác cái mình muốn được đâu. Có cả một hội đồng, rồi công chúng, cả các chủ tịch FED từng bang nữa", Volcker cho biết.

Quyết định lớn về lãi suất, hay các biện pháp khác nhằm thúc đẩy hoặc giảm tốc nền kinh tế đều được thực hiện bởi một hội đồng. Chủ tịch FED chỉ được đóng góp một phiếu mà thôi.

Volcker giữ vị trí này từ năm 1979 đến 1987, nổi tiếng với việc giải quyết lạm phát. Hội đồng của ông đã làm việc này bằng cách nâng lãi suất lên cao kỷ lục - 20%. Việc này khiến lãi suất thế chấp, thẻ tín dụng, các chi phí đi vay khác của người Mỹ tăng vọt. Và Volcker cũng bị ghét cay ghét đắng một thời gian dài. Ông cho biết khi ấy, mình cảm thấy như mọi người "đưa sợi dây cho chúng tôi treo cổ vậy".

Ben Bernanke thì làm Chủ tịch FED từ năm 2006 đến 2014 - ngay giữa khủng hoảng tài chính và suy thoái. Ông gọi FED là một "tổ chức tuyệt vời", chứ không phải sàn diễn của một cá nhân.

"Tôi không nhận nhiệm vụ này vì cần sự nịnh hót. Chúng tôi có hàng tá trách nhiệm khổng lồ để giải quyết những rủi ro kinh khủng ngoài kia", ông cho biết.

Alan Greenspan thì giữ vị trí này từ năm 1987 đến 2006 - thời kỳ kinh tế bùng nổ. Trong một cuốn sách năm 2000, tác giả Bob Woodward từng gọi ông là "nhạc trưởng". Greenspan đùa rằng tất cả danh xưng như người nổi tiếng này khiến ông thấy ngại, nhưng cảm giác này cũng trôi qua khá nhanh.

Tuy nhiên, hào quang của Greenspan đã tắt ngấm khi khủng hoảng tài chính bắt đầu. Giờ đây, nhiều người đổ tội cho ông vì gây ra khủng hoảng nhà đất và khiến thị trường trở nên quá nóng. Greenspan thì cho rằng phần việc khó nhất của các chủ tịch FED là chỉ có thể dự đoán về tương lai, nhưng mọi người lại cứ nghĩ đó là khả năng tiên tri.

Chủ tịch FED hiện tại - bà Janet Yellen nhận thức khá sâu sắc về áp lực của mình. Khi được hỏi có cảm thấy hối tiếc vì nâng lãi lần đầu trong gần 10 năm hồi tháng 12 năm ngoái không? Bà cho biết: "Tôi không nghĩ đó là một sai lầm. Chúng tôi đều cho rằng nâng lãi từ từ là việc phù hợp".

Chuyên đề