Lập 'ma trận' cổ phiếu giả lừa hơn 1.000 nhà đầu tư

Chủ tịch công ty MTM chỉ đạo lập 59 tài khoản chứng khoản không có thật, tự đặt lệnh mua bán, thổi giá để nhà đầu tư mắc lừa.

Ngày 2-7/5, TAND Hà Nội mở phiên sơ thẩm lần thứ hai xét xử 15 người về các tội danh Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Thao túng giá chứng khoán, Làm giả tài liệu của cơ quan tổ chức, Giả mạo trong công tác.

Ngày 7/5, Tòa tuyên phạt Trần Hữu Tiệp (cựu chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Mỏ và xuất nhập khẩu khoáng sản miền Trung - MTM) án tù chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Cùng tội danh Vũ Thị Hoa, Nguyễn Lê Trường mỗi người bị tuyên 12 năm.

Nguyễn Văn Dĩnh lĩnh 4 năm tội Làm giả tài liệu của cơ quan tổ chức; Đỗ Hữu Tài 30 tháng tù treo, Bùi Thiện Lý 24 tháng treo cùng về tội Thao túng giá chứng khoán. 9 bị cáo còn nhận từ 20 tháng tù treo đến 36 tháng tù treo về các tội Làm giả tài liệu cơ quan tổ chức và Giả mạo trong công tác.

Theo phán quyết của tòa, các bị cáo phải bồi thường gần 40 tỷ đồng theo tỷ lệ số tiền đã chiếm hưởng.

Tòa cũng kiến nghị Ủy ban chứng khoán Nhà nước có cơ chế chặt chẽ hơn trong việc thẩm định hồ sơ đầu vào của các nhà đầu tư, đào tạo giao dịch viên có kỹ năng hơn trong công tác. Với công ty không niêm yết trên sàn thì vẫn bắt buộc phải đăng ký giao dịch trên sàn Upcom.

Bị cáo Trần Hữu Tiệp (áo vàng) khi nghe tòa tuyên án.

Tại tòa, ông Dĩnh và luật sư cho rằng không làm giả tài liệu song Hội đồng xét xử nhận thấy, MTM không có vốn, không hoạt động sản xuất kinh doanh. Đến tháng 1/2013, giấy phép khai thác khoáng sản 5 năm theo quy định của UBND tỉnh Nghệ An đã hết thời hiệu. Dù vậy, Dĩnh vẫn chỉ đạo em gái làm giả hồ sơ để niêm yết MTM trên sàn chứng khoán.

Bị cáo và đồng phạm đã làm giả danh sách 103 cổ đông (nhờ người thân, quen "đóng thế") sở hữu 31 triệu cổ phần (tương đương 310 tỷ đồng); làm giả hợp đồng mua bán, góp vốn liên kết... giữa MTM với 4 công ty do nhóm Dĩnh sở hữu nhằm thể hiện hoạt động sản xuất, kinh doanh, lợi nhuận.

Em gái ông Dĩnh đã thuê một số người tới phòng giao dịch ngân hàng để làm 150 chứng từ giả thể hiện cổ đông góp vốn và doanh số mua, bán hàng hóa với tổng số tiền gần 490 tỷ đồng.

Hoàn tất hồ sơ trên, Dĩnh chỉ đạo cấp dưới đề nghị Ủy ban chứng khoán Nhà nước công nhận MTM là công ty đại chúng. Sau khi được chấp thuận, công ty gửi hồ sơ đăng ký niêm yết cổ phiếu MTM trên sàn chứng khoán Hà Nội - HNX. Tuy nhiên, ngày 29/5/2015, Dĩnh bị bắt ở một vụ án khác nên MTM rút hồ sơ đăng ký niêm yết.

Một số bị cáo khi nghe tòa tuyên án.

Tòa sơ thẩm cũng nhận định, tháng 6/2015, Tiệp và Phùng Thành Công (đang bỏ trốn) đã tiếp cận bà Hoa (vợ ông Dĩnh) để thỏa thuận tiếp nhận hồ sơ pháp lý công ty trên. Bà này biết công ty không hoạt động nhưng vẫn đồng ý bàn giao, thỏa thuận nếu cổ phiếu MTM được giao dịch trên thị trường, mỗi bên sẽ sở hữu 50% trong tổng số 31 triệu cổ phiếu (tương đương 155 tỷ đồng).

Tháng 8/2015, Tiệp và Công làm giả hồ sơ đại hội cổ đông, thay đổi nhân sự chủ chốt MTM (trong đó Tiệp giữ chức chủ tịch HĐQT, Công - trưởng ban kiểm soát...).

Công và Tiệp làm thủ tục đăng ký giao dịch cổ phiếu trên "thị trường giao dịch chứng khoán của công ty đại chúng chưa niêm yết - Upcom". Sau khi được HNX chấp thuận, MTM đã có phiên giao dịch đầu tiên trên sàn Upcom ngày 15/4/2016, với giá 10.500 đồng/cổ phiếu.

Để thu hút nhà đầu tư, Công đã chỉ đạo Đỗ Hữu Tài, Bùi Thiện Lý sử dụng 59 tài khoản mở tại Công ty chứng khoán Bảo Việt (BVSC), Công ty CP chứng khoán Maritime (MSI) và Công ty CP chứng khoán Sài Gòn (SSI).

Tài và Lý dùng số tài khoản trên tạo cung cầu giả, thao túng giá cổ phiếu MTM. Hai người này liên tiếp đặt lệnh giao dịch trực tuyến, qua điện thoại, viết phiếu lệnh mua bán cổ phiếu MTM khớp chéo giữa các tài khoản trong nhóm.

Sau mỗi lần khớp lệnh, Công chỉ đạo rút ngay tiền bán cổ phiếu. Có tiền, Công tiếp tục nhờ họ bán vào các tài khoản khác trong nhóm mình để quay vòng mua chứng khoán, nhằm tạo cung cầu giả tạo.

Qua việc thao túng của Tài và Lý, 1.064 nhà đầu tư đã bị chiếm đoạt hơn 54 tỷ đồng, tuy nhiên hiện chỉ có hơn 800 bị hại trình báo, thiệt hại hơn 40 tỷ.

Chuyên đề