Đại án Phạm Công Danh: Mượn pháp nhân để vay 1.740 tỷ đồng

(BĐT) - Về hành vi cố ý làm trái của Phạm Công Danh và đồng phạm trong việc dùng tiền gửi tại Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) bảo lãnh và trả nợ thay cho 11 công ty vay vốn để mua trái phiếu của Tập đoàn Thiên Thanh và Công ty Trung Dung, gây thiệt hại cho Ngân hàng Xây dựng (VNCB) hơn 1.740 tỷ đồng, bị cáo đã khai nhận.
Phạm Công Danh bị xác định là chủ mưu vụ cố ý làm trái gây thiệt hại hơn 1.740 tỷ đồng cho Ngân hàng Xây dựng. Ảnh: Minh Phượng
Phạm Công Danh bị xác định là chủ mưu vụ cố ý làm trái gây thiệt hại hơn 1.740 tỷ đồng cho Ngân hàng Xây dựng. Ảnh: Minh Phượng

Chỉ đạo “thuộc hạ” mướn pháp nhân rút tiền

Tháng 5/2013, với lý do để có tiền chăm sóc khách hàng, tăng vốn đầu tư của VNCB và trả nợ các khoản vay, Phạm Công Danh đã chỉ đạo Phan Thành Mai, nguyên Tổng giám đốc VNCB, tìm cách rút tiền ra khỏi VNCB để Danh sử dụng. Mai đề xuất với Danh ủy thác qua Quỹ Lộc Việt để mua trái phiếu Tập đoàn Thiên Thanh thì tiền sẽ quay trở lại và được Danh đồng ý.

Nhờ quen biết từ trước, Mai đã trao đổi và thống nhất với Nguyễn Việt Hà (Tổng giám đốc Công ty CP Quản lý Quỹ Lộc Việt) về việc uỷ thác đầu tư sang Quỹ Lộc Việt và nhờ Hà mướn pháp nhân các công ty để vay tiền tại TPBank.

Số tiền vay được sẽ dùng mua trái phiếu của Tập đoàn Thiên Thanh và Công ty Trung Dung. Theo đó, VNCB sẽ bảo lãnh cho các khoản vay này.

Để thực hiện kế hoạch, Hà gặp gỡ và trao đổi nhiều lần với Đặng Thị Bích Thủy (Phó Giám đốc Khối Khách hàng doanh nghiệp của TPBank) và Đinh Việt Cường (Giám đốc Khối Khách hàng doanh nghiệp của TPBank) cùng tìm các doanh nghiệp đứng ra vay vốn TPBank để đầu tư trái phiếu của Tập đoàn Thiên Thanh và Công ty Trung Dung.

Theo thỏa thuận, VNCB sẽ bảo lãnh cho các khoản vay của 11 công ty tại TPBank, nên từ tháng 5 đến tháng 12/2013, VNCB đã gửi trên 9 hợp đồng tiền gửi với tổng số tiền hơn 1.706 tỷ đồng để bảo đảm cho 11 công ty vay 1.666,8 tỷ đồng tại TPBank trong thời hạn 1 năm. Sau đó, TPBank đã ký hợp đồng tín dụng ngắn hạn và giải ngân cho 11 công ty vay vốn với tổng số tiền cho vay hơn 1.666 tỷ đồng.

Bản cáo trạng nêu rõ, việc Tập đoàn Thiên Thanh và Công ty Trung Dung phát hành trái phiếu khi chưa có báo cáo tài chính được kiểm toán năm 2012 và văn bản phê duyệt của cấp có thẩm quyền đối với các dự án Khu phức hợp thương mại dịch vụ Thiên Thanh Đà Nẵng là trái với quy định.

Tiếp đó, 11 công ty có ủy nhiệm chi chuyển 1.000 tỷ đồng vào tài khoản của Tập đoàn Thiên Thanh, chuyển 600 tỷ đồng vào tài khoản của Công ty Trung Dung. Sau đó, các khoản tiền này đều được Phạm Công Danh rút ra và sử dụng.

Đến tháng 4/2014, qua kiểm tra có 7/11 công ty mà Phạm Công Danh mượn pháp nhân để vay vốn tại TPBank không xuất trình những hồ sơ thể hiện việc triển khai thực hiện như trong hợp đồng, tiềm ẩn rủi ro về thanh toán, ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn và khả năng trả nợ cho TPBank, nên TPBank đã công bố thu hồi tiền vay của 11 công ty.

Ngày 7/4/2014, TPBank đã tự trích tiền gửi của VNCB tại TPBank để thu hồi nợ vay với số tiền hơn 1.740 tỷ đồng.

Bị cáo đã khai nhận

11 công ty mà Phạm Công Danh mượn pháp nhân để vay tiền của TPBank bao gồm: Công ty TNHH Dịch vụ Đầu tư Thịnh Phát vay 153 tỷ đồng; Công ty CP Đầu tư và Phát triển Thạch Hà vay 150 tỷ đồng; Công ty CP Đại Phát Việt Nam vay 170 tỷ đồng; Công ty CP Dịch vụ và Đầu tư Long Khánh vay 130 tỷ đồng; Công ty TNHH Phát triển đầu tư Thuận Phát vay 178 tỷ đồng; Công ty CP Đầu tư phát triển và Dịch vụ An Phát vay 173 tỷ đồng; Công ty CP Thương mại Khôi Nguyên Phát vay 109 tỷ đồng; Công ty CP Đầu tư và Thương mại Khánh Chi vay 112 tỷ đồng; Công ty CP Đầu tư và Thương mại Kỳ Nam vay 141,8 tỷ đồng; Công ty TNHH Phát triển đầu tư dịch vụ Toàn Phát vay 215 tỷ đồng; Công ty CP Đầu tư và Phát triển thương mại Đức Long vay 135 tỷ đồng.
Khai tại Cơ quan điều tra, Phạm Công Danh cho biết, do cần tiền để chứng minh cho việc tăng vốn điều lệ của VNCB, chăm sóc khách hàng và trả nợ các khoản vay nên Danh chỉ đạo Mai tìm nguồn tiền.

Sau đó, Mai đã giới thiệu Nguyễn Việt Hà với Danh, đề xuất thông qua các công ty để vay tiền tại TPBank. Việc phát hành trái phiếu của Tập đoàn Thiên Thanh và Công ty Trung Dung là do Mai tham mưu cho Danh, chứ Danh không nắm rõ.

Theo Phạm Công Danh, việc thực hiện, hồ sơ, thủ tục vay vốn, Danh đều giao cho Mai. Danh không trực tiếp gặp ai ở TPBank.

Về số tiền 1.600 tỷ đồng chuyển về Tập đoàn Thiên Thanh và Công ty Trung Dung, Danh khai đã chuyển hơn 194 tỷ đồng để trả lãi ngoài cho ông Trần Quý Thanh - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Tân Hiệp Phát nhưng ông Thanh không thừa nhận có việc này.

Đại diện Viện Kiểm sát cho biết, dựa vào tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ, đủ cơ sở xác định Phạm Công Danh là chủ mưu và 20 đồng phạm đã phạm tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, gây thiệt hại hơn 1.740 tỷ đồng cho VNCB.

Theo cáo trạng, đối với những người có liên quan trong Hội đồng tín dụng và Ủy ban tín dụng TPBank (bao gồm ông Lê Quang Tiến - Phó Chủ tịch HĐQT, ông Đỗ Anh Tú - Phó Chủ tịch HĐQT, ông Nguyễn Hưng - Tổng giám đốc, ông Phạm Đông Anh - Phó Tổng giám đốc, ông Nguyễn Hồng Quân - Phó Tổng giám đốc), khi phê duyệt hồ sơ vay thực hiện chưa đầy đủ quy định về cho vay. Tuy nhiên, theo kết quả giám định của Ngân hàng Nhà nước, cơ quan điều tra đánh giá không có đủ căn cứ để xử lý hình sự đối với những cá nhân này.

Chuyên đề