Cựu Chủ tịch GPBank gây thiệt hại 3.900 tỷ đồng

(BĐT) - Do việc mua sắm, đầu tư tài sản cố định vượt quá tỷ lệ quy định, các bị cáo nguyên là lãnh đạo của Ngân hàng TMCP Dầu khí Toàn Cầu, nay là Ngân hàng Thương mại TNHH MTV Dầu khí Toàn Cầu (GPBank) bị truy tố, điều tra, xét xử theo tội cố ý làm trái các quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế.
Các lãnh đạo GPBank, trong đó có Tạ Bá Long, nguyên Chủ tịch HĐQT GPBank, đã sử dụng 3 pháp nhân để vay tiền mua cổ phần tăng vốn điều lệ
Các lãnh đạo GPBank, trong đó có Tạ Bá Long, nguyên Chủ tịch HĐQT GPBank, đã sử dụng 3 pháp nhân để vay tiền mua cổ phần tăng vốn điều lệ

Sử dụng 3.900 tỷ đồng để trả nợ gốc và lãi

Sai phạm này liên quan đến hoạt động tăng vốn điều lệ của GPBank trong các năm 2009 - 2010. Khi đó, Chính phủ ban hành Nghị định 141/2006/NĐ-CP về mức vốn pháp định của các ngân hàng Việt Nam, yêu cầu các ngân hàng thương mại cổ phần đến năm 2008 phải đáp ứng mức vốn pháp định tối thiểu là 1.000 tỷ đồng và đến năm 2010 là 3.000 tỷ đồng.

GPBank tiền thân là Ngân hàng CP Nông thôn Ninh Bình. Năm 2007, Ngân hàng đổi tên thành Ngân hàng TMCP Dầu khí Toàn Cầu (GPBank) và chuyển đổi mô hình hoạt động. Khi đó, vốn điều lệ của Ngân hàng là 203 tỷ đồng.

Để có tiền tăng vốn điều lệ ngân hàng theo quy định, các lãnh đạo GPBank, trong đó có Tạ Bá Long, nguyên Chủ tịch HĐQT GPBank, đã sử dụng 3 pháp nhân để vay tiền mua cổ phần tăng vốn điều lệ. Trong quá trình vay, trả đã có vi phạm dẫn đến thiệt hại.

Theo cáo trạng, để có tiền tăng vốn điều lệ, các bị cáo đã sử dụng 3 công ty gồm: Công ty CP Đầu tư xây dựng và Phát triển hạ tầng Thành Trung, Công ty TNHH Đại Lải, Công ty CP Sân golf Ngôi sao Chí Linh phát hành 3.380 trái phiếu. Bên mua là Công ty Tài chính Cổ phần Điện lực (EVNFinance).

Thu được số tiền 3.380 tỷ đồng, các bị cáo đã sử dụng hơn 2.611 tỷ đồng để 2 nhóm cổ đông lớn, trong đó có nhóm cổ đông của bị cáo Tạ Bá Long, nguyên Chủ tịch HĐQT GPBank mua cổ phần tăng vốn điều lệ của GPBank lên 2.000 tỷ đồng (năm 2009) và 3.018 (năm 2010). Có hơn 512 tỷ đồng được sử dụng để trả lãi cho EVNFinance và phí tư vấn phát hành trái phiếu. Còn lại 255,7 tỷ đồng được sử dụng vào hoạt động đầu tư kinh doanh của 3 công ty nói trên.

Tiếp đó, để trả nợ gốc và lãi trái phiếu cho EVNFinance, các bị cáo đã sử dụng Công ty Thành Trung và Công ty Sao Bắc rút tiền của GPBank thông qua thỏa thuận đặt cọc mua 58% Tòa nhà Capital Tower (phố Trần Hưng Đạo, Hà Nội) và Hợp đồng hợp tác đầu tư Dự án Trung tâm thương mại, văn phòng và nhà ở cao cấp An Khánh Sao Bắc GPBank.

Thông qua 2 công ty, Tạ Bá Long đã rút 3.900 tỷ đồng và sử dụng để trả nợ gốc và lãi đối với EVNFinance (hơn 3.793 tỷ đồng). 

Vi phạm tỷ lệ mua, đầu tư tài sản cố định

Kết quả xác minh cho thấy, Công ty CP Du lịch thương mại và Đầu tư Thủ đô – chủ đầu tư Tòa nhà Capital Tower có xin ý kiến ĐHĐCĐ về chủ trương chia diện tích sàn nhà Tòa nhà Capital Tower cho các cổ đông theo tỷ lệ cổ phần sở hữu. Trong đó, Công ty Thành Trung là một cổ đông. Nhưng đến nay, Công ty Thủ đô vẫn chưa xây dựng và thông qua được phương án phân chia.

Đối với dự án ở An Khánh, Công ty Sao Bắc được giao làm chủ đầu tư Dự án Khu trung tâm thương mại dịch vụ và nhà ở cao cấp An Khánh, phần diện tích dược giao là 6.225m2. Dự án đã được phê duyệt quy hoạch điều chỉnh 1/500. Nhưng đến nay, Công ty Sao Bắc chưa triển khai bất kỳ hạng mục nào của dự án này.

Còn về Dự án Trung tâm thương mại, văn phòng và nhà ở An Khánh Sao Bắc GPBank, UBND TP. Hà Nội, Sở Xây dựng Hà Nội chưa thụ lý hồ sơ và ban hành bất kỳ văn bản nào liên quan đến dự án này.

Theo kết luận giám định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), việc GPBank đặt cọc mua trụ sở với giá 2.200 tỷ đồng và hợp tác đầu tư dự án ở An Khánh là vi phạm tỷ lệ mua, đầu tư tài sản cố định phục vụ trực tiếp cho hoạt động. Theo quy định, tỷ lệ này phải không quá 50% vốn điều lệ và quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ.

Cơ quan tố tụng xác định, hành vi của cựu Chủ tịch HĐQT GPBank cùng đồng phạm đã vi phạm vào Điều 140 Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010. Hành vi đó của các bị cáo đã gây thiệt hại cho GPBank 3.900 tỷ đồng tiền gốc và 858 tỷ đồng tiền lãi phát sinh (tính đến tháng 7/2015). Hiện các bị cáo đã khắc phục được gần 1.000 tỷ đồng.

Chuyên đề