Doanh nghiệp đồ uống kêu khổ vì thuế tiêu thụ đặc biệt

(BĐT) - Tại cuộc Tọa đàm về việc triển khai thực hiện Nghị định 108 và Thông tư 195 về thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) do Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA) phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức mới đây, một loạt doanh nghiệp (DN) trong ngành rượu bia đã xin lùi thời hạn thực hiện 2 văn bản này.
Doanh nghiệp đồ uống lo ngại rủi ro nếu thực hiện quy định mới về thuế tiêu thụ đặc biệt. Ảnh: LTT
Doanh nghiệp đồ uống lo ngại rủi ro nếu thực hiện quy định mới về thuế tiêu thụ đặc biệt. Ảnh: LTT

Theo VBA, việc Nghị định số 108/2015/NĐ-CP được ban hành vào ngày 28/10/2015 và Thông tư 195 được ban hành vào ngày 24/11/2015 có hiệu lực thi hành vào ngày 1/1/2016 là quá gấp. Vì vậy, các DN trong ngành đồ uống không thể điều chỉnh kịp thời kế hoạch kinh doanh của năm 2016. Việc này gây ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh của DN và đồng thời cũng ảnh hưởng đến sự ổn định của chính sách và môi trường đầu tư của Việt Nam.

Bên cạnh đó, theo ông Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch VBA, trong hai văn bản này cũng có vấn đề cần xem xét. Đó là Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt hiện hành về giá tính thuế TTĐB đối với hàng hóa sản xuất trong nước là giá do cơ sở sản xuất bán ra. Như vậy, theo quy định của Luật thì không có sự phân biệt giữa giá bán ra của cơ sở kinh doanh độc lập và cơ sở kinh doanh trong hệ thống thương mại. Tuy nhiên, nội dung Nghị định 108 và Thông tư 195 lại loại cơ sở kinh doanh trong hệ thống thương mại ra khỏi quy định về cơ sở thương mại. Nhiều DN cho rằng, nội dung này gây ảnh hưởng không nhỏ tới hoạt động sản xuất kinh doanh của ngành.

Quy định mức chênh lệch giá 7% như trong Nghị định 108 sẽ tạo ra một thủ tục hành chính phức tạp cho cả doanh nghiệp trong việc tuân thủ thực hiện cũng như cho cơ quan thuế trong thực thi quy định về thuế tiêu thụ đặc biệt.
Đánh giá về những khó khăn khi doanh nghiệp thực hiện thuế TTĐB theo Nghị định 108 và Thông tư 195, ông Nguyễn Hồng Linh, Tổng giám đốc Tổng công ty CP Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội cho biết, theo quy định này thì giá tính thuế TTĐB sẽ được tính dựa theo giá bán ra cuối cùng của công ty phân phối có quan hệ công ty mẹ, công ty con đối với công ty sản xuất và không được cao hơn 7% so với giá công ty sản xuất bán ra. Quy định này đem lại một số khó khăn cho doanh nghiệp. Cụ thể, với mức quy định trần trước đây là 10% thì các doanh nghiệp phân phối có quan hệ công ty mẹ, - công ty con với công ty sản xuất được cho là có thể trang trải được các chi phí phân phối, hoạt động văn phòng, bán hàng... Nhưng khi giảm xuống 7% như quy định trong Nghị định 108 và Thông tư 195 thì các doanh nghiệp này sẽ không thể bảo đảm được việc bù đắp các chi phí kể trên, đồng thời, cũng ảnh hưởng đến sự chuyên môn hóa và hiệu quả của doanh nghiệp sản xuất.

Cũng theo nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực này, nếu quy định mức chênh lệch giá 7% như trong Nghị định 108 sẽ tạo ra một thủ tục hành chính phức tạp cho cả doanh nghiệp trong việc tuân thủ thực hiện cũng như cho cơ quan thuế trong thực thi. Hơn nữa. điều này sẽ khiến các doanh nghiệp gặp nhiều rủi ro về thanh tra thuế, áp giá tính thuế… 

Trước những bất cập này, các doanh nghiệp cùng VBA đồng loạt nhắc lại kiến nghị xem xét giữ nguyên cách xác định giá tính thuế TTĐB là giá bán ra của cơ sở sản xuất (như quy định tại Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt hiện hành), trong cả hai trường hợp: cơ sở sản xuất bán hàng qua các cơ sở kinh doanh thương mại có mối quan hệ công ty mẹ - công ty con với cơ sở sản xuất; cơ sở sản xuất bán hàng thông qua các cơ sở kinh doanh thương mại độc lập.

Bên cạnh đó, VBA cũng đề nghị xem xét lại quy định về cách thức tính thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các doanh nghiệp hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp sản xuất và nhập khẩu có thể hoạt động có hiệu quả và phù hợp với các quy định của pháp luật; đồng thời giữ nguyên mức chênh lệch 10% giá bán tại cơ sở thương mại như đã áp dụng trước đây.

Theo ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế thuộc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, các cơ quan nhà nước nên lưu tâm tới thông lệ chung của luật pháp quốc tế để có quy trình ban hành và quy định thực thi văn bản phù hợp với thông lệ quốc tế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Theo đó, việc ban hành văn bản phải có thời gian và lộ trình thay đổi phù hợp với điều kiện thực tế, tránh đưa ra quá gấp sẽ làm ảnh hưởng tới kế hoạch sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và thậm chí khiến doanh nghiệp phải đối mặt với nguy cơ thua lỗ lớn và ngừng hoạt động.

Chuyên đề