Tạo sự đột phá từ chính sách

(BĐT) - Sau hơn một năm chính thức thực hiện đấu thầu qua mạng trên phạm vi toàn quốc, số lượng gói thầu áp dụng đấu thầu qua mạng tăng lên nhanh chóng. 
Việc hoàn thiện văn bản hướng dẫn đấu thầu qua mạng cho lĩnh vực xây lắp, dịch vụ phi tư vấn sẽ giúp các bên mời thầu, nhà thầu chủ động, tích cực tham gia đấu thầu qua mạng
Việc hoàn thiện văn bản hướng dẫn đấu thầu qua mạng cho lĩnh vực xây lắp, dịch vụ phi tư vấn sẽ giúp các bên mời thầu, nhà thầu chủ động, tích cực tham gia đấu thầu qua mạng

Cùng với đó, các cơ quan quản lý cũng đã gấp rút xây dựng và ban hành nhiều thông tư, văn bản, quy định giúp việc thực hiện đấu thầu qua mạng được thuận lợi. Đặc biệt, việc đề xuất thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về đấu thầu qua mạng đang được Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) trình Chính phủ sẽ là bước tiến quan trọng, giúp việc phối hợp liên ngành về chính sách, thực thi, giám sát, đơn giản hóa thủ tục hành chính để thực hiện đấu thầu qua mạng theo đúng lộ trình được hiệu quả hơn nhiều.

Webform các mẫu thông tư

Ngày 08/9/2015, Bộ KH&ĐT và Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư liên tịch số 07/2015/TTLT-BKHĐT-BTC (TTLT 07) quy định chi tiết việc cung cấp, đăng tải thông tin về đấu thầu và lựa chọn nhà thầu qua mạng trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia tại địa chỉ http://muasamcong.mpi.gov.vn (dưới đây gọi tắt là Hệ thống). Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/11/2015, trong đó quy định cụ thể về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng và lộ trình áp dụng đấu thầu qua mạng, làm cơ sở chính thức triển khai đấu thầu qua mạng trên phạm vi toàn quốc từ ngày 01/01/2016.

Dự báo trước về số lượng gói thầu, số lượng các đơn vị (bao gồm cả bên mời thầu và nhà thầu) tham gia vào Hệ thống sẽ có sự tăng đột biến với phạm vi trải rộng trên toàn quốc, Bộ KH&ĐT thời điểm đó đã xây dựng mẫu hồ sơ mời thầu riêng cho đấu thầu qua mạng để giảm nhiều công đoạn, thủ tục trong đấu thầu từ việc đăng tải, công khai thông tin (Thông tư số 07/2016/TT-BKH&ĐT quy định chi tiết lập hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu mua sắm hàng hóa đối với đấu thầu qua mạng). Khi đó, bên mời thầu tích cực, chủ động lựa chọn đấu thầu qua mạng, thu hút nhiều nhà thầu tham dự thầu, hỗ trợ các chủ đầu tư giám sát trong quá trình chuẩn bị đấu thầu và mở thầu, cũng như làm tiền đề cho công tác đánh giá, giám sát và kiểm tra, công khai giai đoạn thực hiện hợp đồng trong tương lai gần, góp phần hoàn thành chỉ tiêu về đấu thầu qua mạng cho các bộ, ngành, địa phương như đã quy định trong TTLT 07 nêu trên.

Đánh giá về Thông tư số 07/2016/TT-BKH&ĐT-BTC, một cán bộ của Phòng Quản lý đấu thầu thuộc Công ty Điện lực Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết, Thông tư đã hỗ trợ rất hiệu quả cho bên mời thầu trong công tác lập hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu. Đồng thời, giúp bên mời thầu giảm tải được dung lượng hồ sơ đăng tải lên Hệ thống, giảm thủ tục hành chính, quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu cũng chính xác hơn vì có chung mẫu webform. Thông tư này còn giúp các nhà thầu tham gia đấu thầu các gói thầu với dung lượng hồ sơ dự thầu “gọn nhẹ” hơn. Cán bộ này còn bày tỏ kỳ vọng về việc sớm ban hành mẫu thông tư được webform trong lĩnh vực xây lắp để có thể lựa chọn nhà thầu một số gói thầu xây lắp qua mạng được thuận tiện.

Hiện, Trung tâm Đấu thầu qua mạng quốc gia - đơn vị vận hành Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia - đang thực hiện mẫu hóa các hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu của các gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, dịch vụ phi tư vấn theo phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ, một giai đoạn hai túi hồ sơ để chuẩn bị cho lộ trình ban hành Thông tư quy định chi tiết về lựa chọn nhà thầu qua mạng đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp, dịch vụ phi tư vấn.

Theo đánh giá của ông Phạm Thy Hùng, Giám đốc Trung tâm Đấu thầu qua mạng quốc gia, việc hoàn thiện những văn bản hướng dẫn đấu thầu qua mạng cho lĩnh vực xây lắp, dịch vụ phi tư vấn sẽ giúp các bên mời thầu, nhà thầu chủ động, tích cực tham gia đấu thầu qua mạng để công tác này được thực hiện theo đúng lộ trình. 

Thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về đấu thầu qua mạng

Ban Chỉ đạo quốc gia về đấu thầu qua mạng có thể quyết định những vấn đề liên ngành để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong áp dụng công nghệ thông tin trong đấu thầu và liên kết với Chính phủ điện tử trong tương lai.
Theo đánh giá của Bộ KH&ĐT, mặc dù số lượng gói thầu áp dụng đấu thầu qua mạng trong năm 2016 và 6 tháng năm 2017 tăng gấp nhiều lần so với trước đó, nhưng so với lộ trình được quy định tại Quyết định số 1402/QĐ-TTg và TTLT 07 thì vẫn còn hạn chế. Theo lộ trình là tối thiểu 30% số lượng các gói thầu chào hàng cạnh tranh, 15% số lượng các gói thầu quy mô nhỏ đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế phải thực hiện đấu thầu qua mạng (năm 2017). Tuy nhiên, thực tế quý II/2017 chỉ đạt 7,3% số lượng gói thầu chào hàng cạnh tranh và 8,5% số gói thầu đấu thầu rộng rãi.

Do đó, Bộ KH&ĐT cho rằng, việc thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về đấu thầu qua mạng, một tổ chức phối hợp liên ngành, phối hợp chính sách, xử lý những vấn đề còn có ý kiến khác nhau, góp phần đơn giản hóa thủ tục hành chính là cần thiết. Ban Chỉ đạo quốc gia về đấu thầu qua mạng sẽ đóng vai trò theo dõi, đôn đốc, giám sát việc thực thi có hiệu quả và hiệu lực hơn để đảm bảo công tác đấu thầu qua mạng được thực hiện theo đúng lộ trình đề ra.

Việc thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về đấu thầu qua mạng sẽ giúp tạo được sự đồng thuận giữa các bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước; thống nhất, tập trung trong quản lý hoạt động đấu thầu nói chung, đấu thầu qua mạng nói riêng. Ban Chỉ đạo quốc gia về đấu thầu qua mạng có thể quyết định những vấn đề liên ngành để tạo sự triển khai quyết liệt, mạnh mẽ trong áp dụng công nghệ thông tin, công nghệ số trong đấu thầu và liên kết với Chính phủ điện tử trong tương lai.

Bộ KH&ĐT nêu rõ, Ban Chỉ đạo quốc gia về đấu thầu qua mạng sẽ nghiên cứu, đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phương hướng, giải pháp để giải quyết những vấn đề quan trọng, liên ngành trong lĩnh vực đấu thầu qua mạng. Giúp Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, điều hòa, phối hợp giữa các đơn vị trong việc giải quyết những vấn đề quan trọng, liên ngành trong việc triển khai thực hiện Kế hoạch tổng thể và lộ trình áp dụng đấu thầu qua mạng; đôn đốc các bộ, ngành có liên quan trong việc thực hiện những vấn đề quan trọng, liên ngành liên quan đến lĩnh vực đấu thầu qua mạng.

Chuyên đề