Khi nhà thầu “tiền hậu bất nhất”

(BĐT) - Đương lúc “nước sôi, lửa bỏng”, tranh cãi kịch liệt về việc có hay không việc bên mời thầu né tránh bán hồ sơ mời thầu (HSMT), hạn chế nhà thầu tham gia, thì bất ngờ nhà thầu rút đơn kiến nghị với lý lẽ trước sau bất nhất. Hành động bất thường này đặt ra nghi vấn về động cơ thiếu lành mạnh của một số nhà thầu chuyên đi “kiện”.
Một số nhà thầu gửi đơn kiến nghị, đơn phản ánh về việc bị cản trở khi đi mua HSMT nhưng chỉ vài ngày sau lại xin rút đơn. Ảnh: Nhã Chi
Một số nhà thầu gửi đơn kiến nghị, đơn phản ánh về việc bị cản trở khi đi mua HSMT nhưng chỉ vài ngày sau lại xin rút đơn. Ảnh: Nhã Chi

Câu chuyện xảy ra tại Gói thầu số 01 Thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị khu số 8 của Dự án Hạ tầng kỹ thuật Phân khu số 08 thuộc Khu đô thị du lịch sinh thái Nhơn Hội, do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (BQLDA ĐTXD) khu kinh tế tỉnh Bình Định mời thầu.

Trong thời gian phát hành HSMT của Gói thầu, Công ty CP Thiên Nam Cường liên tục gửi đơn kiến nghị tới BQLDA cho rằng nhà thầu đang bị gây khó dễ khi đến mua HSMT. Khi BQLDA phản hồi rằng thông tin phản ánh sai, rằng không có người nào của Nhà thầu đến mua HSMT, BQLDA đã có văn bản mời Nhà thầu đến mua nhưng không ai đến, BQLDA không nhận được giấy giới thiệu nào của Công ty..., ông Bùi Đức Hạnh, Giám đốc Công ty Thiên Nam Cường tỏ ra vô cùng bức xúc, một mực khẳng định: “Văn bản phản hồi của BQLDA hoàn toàn không đúng sự thực!”. Chứng minh cho những phản ánh của mình là đúng sự thật, nhà thầu này đã đưa ra hàng loạt bằng chứng để thuyết phục như hình ảnh, ghi âm và các tài liệu liên quan.

Trong khi cả hai bên đang đôi co rất kịch liệt, bất ngờ, Thiên Nam Cường có văn bản đính chính tới BQLDA, nêu: “Do Nhà thầu đến vào những lúc cán bộ bán hồ sơ của Ban có việc bận ra ngoài, chứ không có việc trốn tránh trong việc bán hồ sơ”. Điều này đồng nghĩa với việc “phủi sạch” toàn bộ nội dung nhà thầu đã “tố” trước đó.

TS. Nguyễn Việt Hùng, nguyên Vụ trưởng Vụ Quản lý đấu thầu thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, bất cứ nhà thầu nào khi gửi đơn kiến nghị, phản ánh đều phải cam kết phản ánh thông tin đúng sự thật. Nếu không, nhà thầu đó sẽ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật.
Mới đây nhất, Công ty CP Đầu tư xây dựng Thăng Long Thủ đô có đơn kiến nghị không mua được HSMT Gói thầu số 03 Thi công xây dựng thuộc Công trình Nâng cấp tuyến đường Khuổi Nấng - Khuổi Trang - Bách Sơn - Dự án Đầu tư cơ sở hạ tầng giai đoạn I thuộc Dự án Ổn định dân cư, phát triển kinh tế - xã hội vùng tái định cư Dự án Thủy điện Tuyên Quang. Gói thầu này do BQLDA ĐTXD công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Hà Giang làm bên mời thầu.

Công ty CP Đầu tư xây dựng Thăng Long Thủ đô phản ánh, suốt từ ngày 8 đến 12/6/2018, Nhà thầu không thể tiếp cận được HSMT vì Bên mời thầu không có ai phụ trách bán hồ sơ. Đến ngày 13/6/2018, Công ty CP Đầu tư xây dựng Thăng Long Thủ đô đột ngột rút Đơn kiến nghị với lý do là có sự hiểu nhầm, chưa rõ ràng giữa cán bộ được cử đi mua HSMT và BQLDA ĐTXD công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Hà Giang...

Ở một trường hợp khác, Báo Đấu thầu nhận được đơn phản ánh có đề tên 3 nhà thầu đều có địa chỉ tại Gia Lai, gồm: Công ty TNHH Hoàng Khang (số 30 Nguyễn Văn Trỗi, phường Hòa Bình, thị xã Ayunpa); Công ty TNHH Trang Khuê (Lô số 15, Hùng Vương, xã IaMrơn, huyện Ia Pa) và Công ty TNHH Thanh Hoa (số 5, Nay Der, phường Sông Bờ, thị xã Ayunpa) “khẩn thiết” đề nghị Báo Đấu thầu vào cuộc làm rõ việc BQLDA ĐTXD huyện Ia Pa không bán HSMT cho nhà thầu. Đơn phản ánh đề ngày 22/6/2018, trong đó khẳng định: “BQLDA ĐTXD huyện Ia Pa cố tình gây khó khăn, cản trở, không bán HSMT, vi phạm trắng trợn Chỉ thị số 47/CT-TTg ngày 27/12/2017 của Thủ tướng Chính phủ” vì nhiều lý do như: “Lãnh đạo đi vắng nên không có hồ sơ, Thủ quỹ đi vắng nên không có ai thu tiền”, hẹn lần này rồi lần khác mà không bán HSMT... Phản ứng gay gắt là vậy, nhưng đến ngày 25/6/2018, Công ty TNHH Hoàng Khang lại đề nghị rút đơn với lý do đã mua được HSMT.

Theo tìm hiểu, trong số 3 nhà thầu được nêu tên trong đơn phản ánh, thì ông Nguyễn Công Trình, Giám đốc Công ty TNHH Trang Khuê cho rằng ông không hề ký tên vào đơn.

Có thể thấy có một điểm chung trong các đơn kiến nghị, đơn phản ánh nêu trên là nhà thầu đều phản ứng rất gay gắt, khăng khăng cho rằng chủ đầu tư/bên mời thầu cản trở các nhà thầu mua HSMT và tha thiết đề nghị cơ quan chức năng, Báo Đấu thầu vào cuộc. Thậm chí câu “nhà thầu cam kết phản ánh đúng sự thật”, hay “chúng tôi sẽ chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật về những nội dung đã cung cấp với các cơ quan chức năng và cơ quan báo chí và chịu hoàn toàn trách nhiệm về thông tin cung cấp”.

Việc đột ngột xin rút đơn như nêu trên khiến dư luận không khỏi đặt câu hỏi về động cơ thực sự của các nhà thầu. Liệu có phải do nhà thầu đã đạt được mục tiêu nào đó với các bên liên quan trong cuộc thầu sau khi đưa đơn kiến nghị đi các nơi, nên đã xin rút đơn?

Trao đổi với Báo Đấu thầu, TS. Nguyễn Việt Hùng, nguyên Vụ trưởng Vụ Quản lý đấu thầu thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng, bất cứ nhà thầu nào khi gửi đơn kiến nghị, phản ánh đều phải cam kết phản ánh thông tin đúng sự thật. Nếu không, nhà thầu đó sẽ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật.

Ngoài ra, việc tiền hậu bất nhất trong khiếu nại của nhà thầu có thể làm ảnh hưởng đến uy tín của chính các nhà thầu đó.

Chuyên đề