Gói thầu xây lắp đường giao thông “khủng” tại Thái Bình: Tự tin làm...trái luật?

(BĐT) - Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Thái Bình (bên mời thầu) vừa mở hồ sơ đề xuất kỹ thuật (HSĐXKT) gói thầu xây lắp khủng với sự tham gia nộp hồ sơ dự thầu (HSDT) của 4 nhà thầu. 
Yêu cầu nhà thầu phải có hợp đồng tương tự là công trình cấp II trong khi công trình của gói thầu là cấp III là vi phạm quy định của Nghị định số 63/2014/NĐ-CP. Ảnh: Lê Hường
Yêu cầu nhà thầu phải có hợp đồng tương tự là công trình cấp II trong khi công trình của gói thầu là cấp III là vi phạm quy định của Nghị định số 63/2014/NĐ-CP. Ảnh: Lê Hường

Tuy nhiên, trong quá trình phát hành hồ sơ mời thầu (HSMT), một số nhà thầu đã có văn bản đề nghị bên mời thầu làm rõ HSMT, trong đó có các yêu cầu được cho là “oái oăm” làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu.

Yêu cầu liên danh không quá 2 thành viên

Gói thầu xây lắp công trình (gồm cả hạng mục chung và dự phòng) thuộc Dự án Đầu tư xây dựng công trình Tuyến đường liên tỉnh nối đường vành đai V vùng Thủ đô Hà Nội đoạn trên địa phận tỉnh Thái Bình với Quốc lộ 38B và cao tốc Hà Nội - Hải Phòng trên địa phận tỉnh Hưng Yên, đoạn trên địa phận tỉnh Thái Bình và cầu La Tiến. Gói thầu này sử dụng nguồn vốn trái phiếu chính phủ giai đoạn 2017 - 2020, ngân sách địa phương và các nguồn vốn huy động hợp pháp khác, có bảo đảm dự thầu lên tới 5 tỷ đồng. Gói thầu này do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Thái Bình trực tiếp mời thầu.

Về gói thầu nêu trên, một nhà thầu phản ánh, trong quá trình chuẩn bị HSDT, nhà thầu này nhận thấy HSMT có những tiêu chí trái với Luật Đấu thầu. Cụ thể, “mục 4.2 đối với nhà thầu liên danh” của HSMT yêu cầu không được quá 02 thành viên trong liên danh. Bên cạnh đó, HSMT gói thầu trên gồm 1 hạng mục phần cầu và 1 hạng mục phần đường. Đối với nhà thầu liên danh, HSMT yêu cầu thành viên đứng đầu liên danh tối thiểu đảm nhiệm toàn bộ hạng mục cầu, thành viên còn lại đảm nhiệm khối lượng còn lại. Trong khi đó, pháp luật về đấu thầu hiện hành không giới hạn số lượng thành viên liên danh trong nhà thầu liên danh, các thành viên trong liên danh được tự thỏa thuận về việc phân chia khối lượng công việc của gói thầu. Do đó, việc HSMT đưa ra yêu cầu không được quá 2 thành viên trong liên danh và thành viên đứng đầu trong liên danh tối thiểu đảm nhiệm toàn bộ hạng mục cầu là làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu, gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng, vi phạm quy định tại Khoản 2 Điều 12 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP.  

Công trình cấp III yêu cầu hợp đồng tương tự cấp II

Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Đấu thầu, trong quá trình phát hành HSMT gói thầu nêu trên, đã có 4 văn bản của 3 nhà thầu đề nghị Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Thái Bình làm rõ HSMT. Ban này đã phê duyệt điều chỉnh HSMT, tuy nhiên những yêu cầu “tréo ngoe”, trái quy định của pháp luật về đấu thầu như trên không hề được chỉnh sửa. Trong văn bản giải trình gửi cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu tại địa phương, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Thái Bình vẫn một mực khẳng định, việc xây dựng các tiêu chí đánh giá HSDT như trên là phù hợp, căn cứ vào mục tiêu, tính chất, quy mô của gói thầu trên nguyên tắc đảm bảo không vi phạm các hành vi bị cấm trong đấu thầu; không làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng. Gói thầu trên đã được đóng/mở HSĐXKT vào sáng ngày 16/11/2017. Mặc dù có 12 nhà thầu mua HSMT nhưng chỉ có 4 nhà thầu nộp HSDT.
Nhà thầu phản ánh cho biết, căn cứ Thông báo kết quả thẩm định hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công số 2544/CQLXD-DDB1 của Cục Quản lý Xây dựng và Chất lượng công trình giao thông phê duyệt ngày 21/9/2017 được đóng trong tập Hồ sơ bản vẽ thiết kế thì phần đường thiết kế theo tiêu chuẩn TCVN 4054-2005 với quy mô đường cấp III đồng bằng, tuy nhiên HSMT lại yêu cầu năng lực nhà thầu phải từng thi công công trình đường bộ cấp II trở lên.

Đối với hợp đồng tương tự, nhà thầu phản ánh cho rằng, theo hướng dẫn tại ghi chú số 10 Mục 2 Chương III Mẫu HSMT xây lắp số 02 ban hành kèm theo Thông tư số 03/2015/TT-BKHĐT của Bộ KH&ĐT, hợp đồng tương tự là hợp đồng đã thực hiện toàn bộ, trong đó công việc xây lắp có các tính chất tương tự với gói thầu đang xét. Thứ nhất là tương tự về bản chất và độ phức tạp: có cùng loại và cấp công trình tương tự hoặc cao hơn cấp công trình yêu cầu cho gói thầu này theo quy định của pháp luật về xây dựng. Đối với các công việc đặc thù, có thể chỉ yêu cầu nhà thầu phải có hợp đồng thi công tương tự về bản chất và độ phức tạp đối với các hạng mục chính của gói thầu. Thứ hai là tương tự về quy mô công việc: có giá trị công việc xây lắp bằng hoặc lớn hơn 70% giá trị công việc xây lắp của gói thầu đang xét.

Do vậy, với công trình của gói thầu là công trình cấp III theo quy định của pháp luật về xây dựng, nhưng HSMT quy định nhà thầu phải có hợp đồng tương tự là công trình cấp II thì quy định này sẽ làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu, giảm tính cạnh tranh của Gói thầu, vi phạm quy định tại Khoản 2 Điều 12 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP.

Chuyên đề